جابر ابن عروه غفاری
پیرترین جنگاور صحرای کربلا از اصحاب رسول الله (ص) و از بزرگان کوفه، از شهدای سالخورده ی کربلا بود- مردی پارسا و شجاع که در زمان پیامبر اکرم در جنگ های بدر و حنین در رکاب پیامبر با کفار و مشرکان جنگیده بود و اکنون در کربلا از همه ی یاران سپاه امام حسین (ع) سالخورده تر بود. جابر بن عروه روز عاشورا بعد از خواندن نماز ظهر همراه امام حسین (ع) خدمت امام رسید و برای رفتن به میدان جنگ اجازه خواست. امام همان طور که او را نگاه می کرد فرمود «شکر الله سعیک یا شیخ؛ خداوند پاداش سعی تو را بدهد ای پیرمرد!»، جابر عمامه ی خود را به کمر بست، ابروهای خود را که از شدت پیری بر روی چشمانش افتاده بود، بالا داد و دستمالی به پیشانی خود بست، با امام خود وداع کرد و به طرف لشگر عمر سعد به میدان جنگ رفت. جابر در حال جنگ چنین رجز می خواند:
قد علمت حقا بنو غفار *** و خندف ثم بنو نزار
بنصرنا لاحمد المختار *** یا قوم حاموا عن بنی الاطهار
الطیبن الساده الاخیار *** صلی علیهم خالق الابرار
بنی غفار، خندف و بنی نزار، یاری ما را به احمد مختار که برگزیده ی خداست، به راستی می دانند، ای مردم حمایت کنید از فرزندان پاکان و سرور خوبان، که خالق خوبان بر آنها درود فرستاده.
به گفته ی بیشتر مورخان جابر پیش از شهادت بین شصت تا هشتاد سرباز عمر سعد را کشت.
Sources :
تاریخ امام حسین علیه السلام به نقل از منتهی الامال، ناسخ التواریخ و مقتل ابی مخنف
ذبیح الله محلاتی- فرسان الهیجاء
وسیله الدارین