زندگانی حضرت زهرا (س)
این کتاب یکی از آثار و تألیفات علامه محمدباقر مجلسی است. این کتاب ترجمه، تحقیق و استدراک بر تاریخ فاطمة الزهرا از کتاب بحارالانوار (جلد 43) است. در این مجموعه سعی شده است که به جز بخش مربوط به زندگانی حضرت فاطمه (س) از کتاب بحارالانوار در بردارنده تمامی احادیث و روایات مربوط به آن حضرت که به مناسبتهای خاص در سایر بخش های کتاب مذکور است نیز باشد.
معرفی اجمالی نویسنده
علامه ملا محمدباقر مجلسی در دارالسلطنه اصفهان متولد شد. تولد ایشان در خانواده ی علم و فضیلت و در عصر مرجعیت میرداماد فقیه و فیلسوف نامی اتفاق افتاد. علامه مجلسی در اواسط نیمه دوم سده ی یازدهم هجری و ده سال اول سده ی دوازدهم مشهورترین دانشمند فقیه و محدث نامی شیعه امامی، و شیخ الاسلام اصفهان و سرآمد علمای آن شهر عالم پرور بوده است. علامه سومین پسر ملا محمدتقی مجلسی است که او نیز از مفاخر علمای شیعه است و در اواخر حکومت صفویه با پشت کار فوق العاده و حوصله پر توانش توفیق یافت از راه تألیف و تصنیف کتابها و تدریس علوم و فنون اسلامی و تعلیم و تربیت شاگردان بسیار و اداره امور دینی شیعیان عصر خویش، آن چنان خدمت مثبت و سازنده ای به مردم مسلمان و شیعه ایران کند که هیچ مرجع روحانی دیگری چنین توفیقی نیافته است.
بیشتر تحصیلات او در علوم دینی در خدمت پدر بزرگوارش بود و از دیگر استادان او می توان به ملا محمدصالح مازندرانی که شوهر خواهرش بود، ملا حسنعلی شوشتری، میرزا رفیع الدین طباطبائی نائینی، شیخ عبدالله بن شیخ جابر عاملی، ملا محسن فیض کاشانی، سید میرزای جزائری و... اشاره کرد و از شاگردان علامه مجلسی می توان به سید نعمت الله جزایری، میر محمد صلح خاتون آبادی، حاج محمد اردبیل، میر محمد حسین خاتون آبادی، ملا محمد مجلسی (پسرعموی علامه) و... اشاره کرد. علامه مجلسی دو همسر داشته است که از همسر اول صاحب یک پسر و دو دختر شد و از همسر دوم خود صاحب یک پسر و یک دختر شد. گفته شده که علامه همسر سومی هم داشته که از آن صاحب دو پسر و دو دختر شد. علامه در شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان سال 1110 هـ.ق در اصفهان شهر خود به جهان باقی شتافت. ایشان را در کنار مسجد جامع، پایگاهش و نزدیک خانه اش، جنب پدر علامه اش ملا محمدتقی مجلسی مدفون کردند. آرامگاه او در کنار مسجد جامع اصفهان واقع است.
اهمیت کتاب:
نگارنده در این نوشتار سه نوع فعالیت علمی و تحقیقی را درباره ی حضرت فاطمه (س) ضروری و مهم می داند:
1. جمع آوری کلیه روایات، احادیث و نقلیات تاریخی مربوط به حضرت فاطمه (س) از تمام منابع شیعه و غیر شیعه
2. بررسی فنی و علمی درباره ی احادیث و روایات جمع آوری شده
3. الگو سازی از زندگانی حضرت (س) و نیز سایر ائمه و بزرگان برای استفاده ملت مسلمان است
ساختار بندی کتاب زندگانی حضرت زهرا (س)
باب اول: ولادت فاطمه (س) سیما و شمایل و برخی از تواریخ مربوط به وی (شامل 4 ضمیمه)
باب دوم: نام های حضرت فاطمه (س) و برخی از فضایل آن حضرت (شامل 6 ضمیمه)
باب سوم: فضایل و مناقب حضرت فاطمه (س)
باب چهارم: شیوه ی زندگی و برخی از مکارم اخلاق حضرت فاطمه (س)
باب پنجم: ازدواج حضرت فاطمه (س)
باب ششم: کیفیت معاشرت حضرت فاطمه با حضرت علی (ع)
باب هفتم: ظلم ها و ستم هایی که بر حضرت فاطمه (س) شده و بیماری و شهادت وی (ضمائم باب هفتم شامل 6 بخش و 7 فصل: شامل راویان خطبه فدکیه در قرن اول تا هفتم هجری)
باب هشتم: تظلم خواهی حضرت فاطمه (س) در روز قیامت و کیفیت حشر آن حضرت.
باب نهم: اولاد و ذریه حضرت فاطمه (س) و فضل آنها و اینکه فرزندان رسول خدا (ص) هستند.
باب دهم: موقوفات و صدقات حضرت فاطمه (س): شامل 8 ضمیمه، ضمیمه 4 شامل 7 فصل و ضمیمه 5 شامل 6 فصل که برخی از عناوین این فصول و ضمائم به شرح زیر است: آیه مباهله، آیه مودت، حدیث کساء، شخصیت عبادی و ایمان و یقین حضرت فاطمه (س)، خصوصیات نمازها و عبادتهای حضرت فاطمه (س)، آشنایی با برخی از نمازهای حضرت فاطمه (س)، آشنایی با تسبیح حضرت زهرا (س) و اقسام آن، آشنایی با حرزها و تعویذهای حضرت فاطمه (س)، آشنایی با برخی دعای حضرت فاطمه (س)، دعاهای منسوب به حضرت فاطمه (س) و...
Sources :
محمدباقر مجلسی- زندگانی حضرت زهرا (س)