دعوت از ترسایان به مباهله

با نازل شدن آیه ی شریفه ی «إن مثل عیسی عند الله کمثل ادم خلقه من تراب ثم قال له کن فیکون؛ در واقع مثل عيسى نزد خدا همچون مثل [خلقت] آدم است [كه] او را از خاك آفريد سپس بدو گفت باش پس وجود يافت.» (آل عمران/ 59) که در آن برهان کلامی ارائه شد، گرچه علمای مسیحیت ساکت شدند ولی در برابر این حق صریح، تمکین نکردند. از این رو خدای سبحان به پیغمبر اکرم (ص) فرمود: «اکنون که از راه علم الیقین با ترسایان احتجاج کردی و حق روشن شد، اگر آنها بعد از شنیدن برهان و فهمیدن حق، عناد و لجاج کرده، آن را نپذیرفتند و به حسب ظاهر، شکی برای آنها باقی مانده است، به مباهله و نیایش علیه منکر حق دعوتشان کن.»
از آن جا که مباهله از معجزات جاویدان پیامبر گرامی اسلام (ص) است، توضیح مختصری درباره ی آن مفید می باشد:
مباهله، تضرع و ابتهال و لابه است. ابتهال گاهی برای نزول برکات است، مانند این که با نماز استسقاء، نزول باران رحمت از خدای سبحان طلب می شود؛ و زمانی تضرع برای رفع ودفع بلاست، مانند: «ربنا اکشف عنا العذاب إنا مؤمنون؛ [مى‏ گويند] پروردگارا اين عذاب را از ما دفع كن كه ما ايمان داريم.» (دخان/ 12) و گاهی هم دعا برای نزول عذابی بر شخص یا گروهی است، مانند این که نوح (ع) به خداوند عرض کرد: «رب لا تذر علی الأرض من الکافرین دیارا؛ پروردگارا هيچ كس از كافران را بر روى زمين مگذار.» (نوح/ 26)
برای استجابت دعا نیز شرایطی است که مهم ترین آنها تهذیب و تزکیه روح می باشد و اگر کسی در سایه ی طهارت روح و صفای دل به بارگاه رفیع الهی راه یافت، مستجاب الدعوة می شود و تبشیر و انذار او در چهره ی دعا به ثمر می رسد. ذات اقدس خداوند، پیامبر (ص) را مأمور کرد به ترسایان نجران بگوید: «بیائید با تضرع از خدای سبحان بخواهیم که لعنت خود را بر دروغ گویانی که ادعای کاذب دارند، قرار دهد. ما و شما هر دو مدعی هستیم و در تداعی متقابل، حتما یکی صادق و دیگری کاذب است. ما لـعنت خدا را بر کاذبین (از هـر گروه که باشنـد) مسئلت می کنیم.»
لعن خدا، لفظ نیست؛ همین که خداوند کسی را از رحمت خاص خود دور کرد، لعن محقق می شود، زیرا "لعن" دوری از رحمت، و "ملعون" دورشده ی از رحمت خاص خداست و اگر رحمت خاص از موجودی سلب شد، آن موجود گرفتار قهر الهی می شود. خداوند، ضمن پیشنهاد مباهله به ترسایان، پیامدهای آن را هم بیان کرد: «فقل تعالوا ندع أبناءنا و أبناءکم و نساءنا و نساءکم و أنفسنا و أنفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنت الله علی الکاذبین؛ بگو بياييد پسرانمان و پسرانتان و زنانمان و زنانتان و ما خويشان نزديك و شما خويشان نزديك خود را فرا خوانيم سپس مباهله كنيم و لعنت‏ خدا را بر دروغگويان قرار دهيم.» (آل عمران/ 61)