ثواب نظر امید داشتن به آنچه نزد خداوند عز و جل
«عن إبراهیم بن داود الیعقوبی عن أخیه سلیمان بن داود رفعه قال قال رجل للنبی ص علمنی شیئا إذا أنا فعلته أحبنی الله من السماء و أحبنی الناس من الأرض قال فقال له ارغب فیما عندک سیحبک الله و ازهد فیما عند الناس یحبک الناس؛ ابراهیم بن داود یعقوبى، از قول برادرش روایت کرده است که: مردى از رسول خدا (ص) درخواست کرد که چیزى به من بیاموز تا با انجام دادن آن خدا در آسمان و مردم در زمین مرا دوست داشته باشند، حضرت به او فرمود: (فقط) به آنچه در نزد خداست، چشم امید داشته باش تا خداوند تو را دوست بدارد، و به آنچه که در نزد مردم است بى میل و رغبت باش، تا مردم نیز تو را دوست داشته باشند».
ثواب نگهدارى زبان
1- «عن معمر بن خلاد عن أبی الحسن الرضا ع عن أبیه قال قال أبو عبد الله ع نجاة المؤمن فی حفظ لسانه؛ معمربن خلاد از امام رضا (ع)، و آن حضرت از پدر بزرگوارش نقل کرده است که امام صادق (ع) فرمود: نجات مؤمن در نگهدارى زبان خود اوست»
2- «قال أمیر المؤمنین ع من حفظ لسانه ستر الله عورته؛ امیر مؤمنان على (ع) فرمود: کسى که زبان خود را نگهدارد، خداوند، عیبها (و کاستیهاى) او را (از نظر مردم) مى پوشاند».
ثواب پنهان کردن تنگدستى
«عن عبد الله البصری یرفعه إلى أبی عبد الله ع قال قال رسول الله ص یا علی إن الله جعل الفقر أمانة عند خلقه فمن ستره کان کالصائم و من أفشاه إلى من یقدر على قضاء حاجته فلم یفعل قتله أما إنه ما قتله بسیفه و لا رمحه و لکن بما أنکر من قلبه؛ عبدالله بصرى -بى آنکه از راویان پیش از خود نام ببرد- از رسول خدا (ص) روایت کرده است که فرمود: یا على! خداوند، فقر و تنگدستى را در نزد مردم به امانت نهاد، و اجر کسى که آن را (از دیگران) پنهان کند، برابر با پاداش انسان روزه دار شب زنده دار است، و اگر کسى فقر و تنگدستى خود را با کسى در میان بگذارد که توانایى برآوردن نیاز او را دارد ولى کارى براى او انجام ندهد، محققا که او را کشته است، البته نه کشتن با شمشیر و یا نیزه، بلکه با زخمى که بر قلب او وارد کرده است».
ثواب افراد فقیر و نیکى کردن به آنان
1- «عن یعقوب بن یزید عمن ذکره عن أبی عبد الله ع قال إذا کان یوم القیامة أمر الله عز و جل منادیا ینادی أین الفقراء فیقوم عنق من الناس فیؤمر بهم إلى الجنة فیأتون باب الجنة فیقولون [فیقول لهم خزنة الجنة قبل الحساب فیقولون أعطیتمونا شیئا فتحاسبوا علیه فیقول الله عز و جل صدقوا عبادی ما أفقرتکم هوانا بکم و لکن ادخرت هذا لکم لهذا الیوم ثم یقول لهم انظروا و تصفحوا وجوه الناس فمن أتى إلیکم معروفا فخذوا بیده و أدخلوه الجنة؛ یعقوب بن یزید از قول مردى که از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: چون روز قیامت فرا رسد، خداوند بزرگ فرمان مى دهد که سروشى ندا کند: تهیدستان کجایند؟! (و پس از این صلاى عام) گروهى از مردم از جاى برمى خیزند، (و از جانب حضرت حق) فرمان مى رسد که آنان را به سوى بهشت گسیل دارند، هنگامى که به درب بهشت مى رسند مأموران بهشت به آنان مى گویند: پیش از آنکه به حساب شما برسند (مى خواهید وارد بهشت شوید)؟! در جواب مى گویند: آیا چیزى به ما داده اید که مى خواهید حساب آن را از ما بکشید؟! خداوند به مأموران بهشت خطاب مى کند که: بندگان من راست مى گویند، (سپس به آن گروه مى فرماید:) من شما را به خاطر خوارى و بیقدر کردنتان تهیدست نکردم، بلکه اجر رنجهایى را که کشیده اید، براى امروز شما ذخیره کردم؛ در ادامه به ایشان مى فرماید: به اهل محشر بنگرید و هر کسى را که در حق شما نیکى و احسان کرده است شناسایى کنید، سپس دست او را گرفته وارد بهشت کنید.
2- «عن السکونی عن أبی عبد الله جعفر بن محمد عن أبیه عن آبائه ع قال قال رسول الله ص یا معشر المساکین طیبوا نفسا و أعطوا الرضا من قلوبکم یثبتکم الله على فقرکم فإن لم تفعلوا فلا ثواب لکم؛ سکونى از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدران بزرگوارش (ع) روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: اى تهیدستان! خوش باشید، و دل خوش دارید که خداوند شما را به خاطر تنگدستى و فقرى که نصیبتان کرده است پاداش دهد، و اگر ثوابى (در ازاى تهیدستى و بینوائى خود) نخواهید داشت».
ثواب کسى که از تکدى خوددارى کند
«قال أبو عبد الله ع رحم الله عبدا عف و تعفف و کف عن المسألة فإنه یعجل الذل فی الدنیا و الآخرة و لا یغنی الناس عنه شیئا؛ از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود: خداوند رحمت کند بنده اى را که عفت پیشه کند و خوددار و پرهیزگار باشد، و از ابراز نیاز به دیگران بپرهیزد، چرا که اظهار نیازمندى تعجیل در خوارى و بیقدرى در دنیا مى شود، و مردم خواسته او را برآورده نخواهند ساخت».
ثواب مصافحه و دست یک دیگر را فشردن
«عن أبی حمزة عن أبی عبد الله ع قال أنتم فی تصافحکم فی مثل أجور المجاهدین؛ ابوحمزه از امام صادق (ع) روایت کرده است که: (پاداش شما) به هنگامى که با هم مصافحه مى کنید -و دستان خود را در دست یک دیگر مى گذارید- همانند پاداش سپاهیانى است که (در راه خدا و براى خدا) جهاد مى کنند».
ثواب کسى که به هنگام صرف غذا نام خدا را بر زبان آورد
«عن غیاث بن إبراهیم الدارمی عن جعفر عن أبیه عن آبائه عن أمیر المؤمنین ع قال من ذکر اسم الله على طعام لم یسأل عن ذلک الطعام أبدا؛ غیاث بن ابراهیم دارمى از امام صادق (ع)، و آن حضرت از قول پدران بزرگوارش از امیر مؤمنان (ع) روایت کرده است که فرمود: کسى که به هنگام صرف غذا نام خدا را بر زبان جارى سازد، هرگز در مورد آن غذا مورد بازخواست قرار نخواهد گرفت».
ثواب کسى که گرسنه اى را سیر کند
1- «عن صفوان بن یحیى عن أبی عبد الله ع قال من أشبع جائعا أجرى الله له نهرا فی الجنة؛ صفوان بن یحیى از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: کسى که گرسنه اى را سیر کند، خداوند براى او رودى در بهشت جارى خواهد نمود».
2- «عن سماعة عن أبی عبد الله ع قال من أشبع کبدا جائعا وجبت له الجنة؛ سماعه روایت کرده است که امام صادق (ع) فرمود: کسى که شکم گرسنه اى را (از راه حلال) سیر کند، بهشت براى او واجب مى شود».
ثواب لذت بردن از آب
«عن ابن فضال یرفعه إلى أبی عبد الله ع قال من تلذذ بالماء فی الدنیا لذذه الله من أشربة الجنة؛ ابن فضال، بى آنکه از راویان پیش از خود نام ببرد، از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: کسى که در این دنیا از آب لذت ببرد، خداوند او را از لذت آشامیدنیهاى بهشت بهره مند سازد».
ثواب صدقه دادن در روز جمعه
«أبو محمد الواشی [الوابشی و عبدالله بن بکیر و غیره قد رواه عن أبی عبد الله ع قال کان أبی ع أقل أهل بیته مالا و أعظمهم مؤنة قال و کان یتصدق کل جمعة بدینار و کان یقول الصدقة یوم الجمعة تضاعف لفضل الجمعة على غیره من الأیام؛ ابومحمد وابشى و عبدالله بن بکیر و راوى دیگرى از امام صادق (ع) روایت کرده اند که فرمود: دارائى پدرم کمتر از بقیه افراد اهل بیت خود ولى هزینه زندگى او (از آنان) بیشتر بود، و آن حضرت (ع) در روز جمعه یک دینار صدقه مى داد و مى فرمود: (ثواب) صدقه دادن در روز جمعه چند برابر مى شود به خاطر فضیلتى که روز جمعه بر دیگر روزهاى هفته دارد».
ثواب کمک به ستمدیده پریشان
«عن زید الشحام قال سمعت أبا عبد الله ع یقول من أعان أخاه المؤمن اللهفان عند جهده فنفس کربته و أعانه على نجاح حاجته کانت له بذلک اثنتان و سبعون رحمة لأفزاع یوم القیامة و أهواله؛ زید شحام از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: کسى که به برادر مؤمن و گرفتار و پریشان احوال خود به هنگام گرفتارى، یارى کرده و ناراحتى او را برطرف ساخته، و در برآورده شدن نیاز او کمک نماید، هفتاد و دو رحمت الهى براى وحشتها و ترسهاى او در روز قیامت ذخیره مى شود».
ثواب دوست داشتن برادران
«عن جمیل بن دراج عن أبی عبد الله ع قال من فضل الرجل عند الله محبته لإخوانه و من عرفه الله محبة إخوانه أحبه الله و من أحبه الله وفاه أجره یوم القیامة؛ جمیل بن دراج از امام صادق (ع) روایت کرده است که فرمود: از برتریهاى آدمى در نزد خداوند، دوست داشتن برادران (ایمانى) است، و کسى که خداوند او را با علاقه و محبت برادران (ایمانى) خود آشنا سازد، او را دوست خواهد داشت، و کسى را که خداوند دوست داشته باشد، در روز قیامت پاداشش را کاملا به او عطا خواهد نمود».
ثواب کسى که چیزى را آرزو کند که مورد خشنودى خداوند است
«عن إسماعیل بن أبی زیاد عن أبی عبد الله عن آبائه عن أمیر المؤمنین ع قال قال رسول الله ص من تمنى شیئا و هو لله رضى لم یخرج من الدنیا حتى یعطاه؛ اسماعیل بن ابى زیاد از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدران بزرگوارش از امیر مؤمنان على (ع) روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: کسى که چیزى را آرزو کند که مورد خشنودى خداوند باشد، از دنیا نخواهد رفت تا به آرزوى خود برسد».
ثواب دیدار با مسلمان
«عن بکربن محمد الأزدی قال سمعت أبا عبد الله ع یقول ما زار مسلم أخاه فی الله إلا ناداه الله عز و جل أیها الزائر طبت و طابت لک الجنة؛ بکربن محمد ازدى روایت کرده است که از امام صادق (ع) شنیدم که فرمود: هیچ مسلمانى به دیدار برادر دینى خود نمى رود مگر آنکه خداوند به او خطاب مى فرماید: اى دیدارکننده! خوشا بر تو، و بهشت بر تو گوارا باد».
ثواب کسى که خانه اى ساخته، گوسفند فربه اى را قربانى نموده، گوشت آن را به فقرا بدهد
«عن السکونی عن جعفر بن محمد عن أبیه عن آبائه ع قال قال رسول الله ص من بنى مسکنا فذبح کبشا سمینا و أطعم لحمه المساکین ثم قال اللهم ادحر عنی مردة الجن و الإنس و الشیاطین و بارک لی فی بنائی أعطی ما سأل؛ سکونى از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدران بزرگوارش نقل کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: کسى که خانه اى بسازد و گوسفند چاق و فربهى را قربانى کند و از گوشت آن بینوایان را اطعام نماید، و سپس بگوید: «پروردگارا! (شر) دیوان و آدمیان نافرمان و شیاطین را از من دور ساز، و این خانه را براى من با برکت گردان» (اگر چنین کند) آنچه را که آرزو مى کند به او داده خواهد شد».
پاداش الهی انسان راویان حدیث احادیث عمل صالح تربیت فضایل اخلاقی