عبدالله ابن علی از شهدای بنی هاشم و آل علی (ع) در واقعه روز عاشورا سال 61 هـ.ق در کربلاست.
پدرش: علی بن ابیطالب (ع).
مادرش: حضرت فاطمه ام البنین (ع).
پنجمین پسر حضرت (ع) و دومین پسر مادرش «ام البنین» می باشد.
یکی از برادرانش حضرت اباالفضل العباس (ع) که حدود هشت سال از او بزرگتر بود. کنیه اش «ابومحمد» ولی فرزند نداشت و موقع شهادت 25 ساله و به قولی 19 ساله بود! شش ساله بود که پدرش علی (ع) به شهادت رسید و 16 سال در کنار برادر خود امام حسن مجتبی (ع) و 25 سال در کنار امام حسین (ع) زندگی کرد تا اینکه سال 61 هـ.ق در کربلا در جنگی که بین امام حسین (ع) با سپاه عمر ابن سعد و دشمنانش واقع شد، وقتی که اصحاب امام، همگی شهید شدند، اهل بیت آن حضرت (بنی هاشم) یکی پس از دیگری به میدان می رفتند. حضرت اباالفضل (ع) که از برادران دیگرش بزرگتر بود، رو به آنها کرد و فرمود: ای برادران من، جانم فدای شما، به میدان جنگ بشتابید و خود را در مقابل سید و آقا و مولایتان سپر کرده و از او حمایت کنید، آن گاه به عبدالله رو کرد و فرمود: برادر! به میدان نبرد بشتاب تا تو را کشته بینم و از آنجا که فرزند نداری، در پیشگاه خداوند تو را ذخیره داشته باشم.
عبدالله دستور برادر را اطاعت و به میدان شتافت و چنین رجز می خواند:
انا ابن ذی النجدة و الافضال *** ذاک علی الخیر فی الافعال
سیف رسول الله ذوالنکال *** فی کل یوم ظاهر الاهوال
ترجمه: من پسر آن مرد دلاور و بخشنده ام، او علی نیکو خصال و نیک کردار است. شمشیر پیغمبر خدا (ص) درد آور و کیفر دهنده ای است که هر روز ترس و بیم از او آشکار می شود.
نبرد سختی با دشمن کرد که ناگهان «هانی بن ثبیت حضرمی» بر او حمله نمود و ضربه ای بر سرش زد و او را به شهادت رساند.
نقلی است بر اینکه «خولی بن یزید اصبحی» بر او تیری انداخت و مردی از «بنی تمیم بن ابان» در قتل او شرکت داشت ولی اکثر مقاتل، «هانی بن ثبیت» را، قاتل عبدالله می دانند.
هانی بن ثبیت، از خبیث ترین عناصر دشمن در جنگ با سپاه امام حسین (ع) و قاتل برخی دیگر از سپاه امام (ع) و جزو ده نفر اسب سواری بود که بعد از شهادت آن حضرت بر پیکر مطهرش، اسب تازاند.
مختار ثقفی سال 66 هـ.ق، آنگاه که بر علیه قاتلان کربلا قیام کرد، او را دستگیر نمود و به شدیدترین وجه، مجازاتش کرد تا به هلاکت رسید و سپس جسدش را در آتش سوزاند.
امام مهدی (ع)، در زیارت ناحیه مقدسه، خطاب به عبدالله بن علی می فرماید: «السلام علی عبدالله بن امیرالمؤمنین مبلی البلاء، و المنادی بالولاء فی عرصة کربلا، المضروب مقبلا و مدبرا، لعن الله قاتله «هانی بن ثبیت حضرمی؛ سلام بر عبدالله فرزند علی امیرالمؤمنین (ع)، گرفتار بلا و آزمایش، منادی ولایت و دوستی در پهنه کربلا و مورد ضربت دشمن از جلو و عقب، خداوند قاتلش را لعنت کند.»