هاجر علیهاالسلام

حضرت هاجر (ع)، همسر حضرت ابراهیم خلیل الرحمن و مادر اسماعیل (ع) بود. او مصری نژاد و قبطی تبار و از بستگان مرزدار مصر بود.
وقتی حضرت ابراهیم (ع) از عراق به آن سرزمین سفر کرد، هنگام ورود به مرز، مأموران به بازرسی وسایل سفر او پرداختند، و او از فرط غیرت همسرش ساره (ع) را در میان صندوقی جای داده بود. مأموران خواستند درب صندوق را بگشایند، اما حضرت مانع شد تا سرانجام او را به نزد سنان بن علوان بن عبید بن عولح، حاکم آنجا بردند. حاکم دست به سوی صندوق برد اما در حال دستش خشک شد، از حضرت (ع) خواست از خدای خویش بخواهد که او را ببخشد. حضرت دعا کرد و دست به حال اول برگشت.
ملک مصر پس از مشاهده این معجزه، هاجر (ع) را که دختری از بستگانش بود، به کنیزی به ساره (ع) داد و ساره هم هاجر را به حضرت ابراهیم (ع) که تا آن روز فرزندی نداشت، بخشید.

تولد اسماعیل (ع)
پس از مدتی هاجر، اسماعیل (ع) را به دنیا آورد، اما چون ساره بر او رشک می برد، از جانب خداوند به حضرت ابراهیم (ع) فرمان رسید که: «هاجر را با فرزندش به مکه ببر و در خدمت کعبه بگذار.» حضرت ابراهیم، بنابر دستور خداوند، هاجر و اسماعیل (ع) را به سرزمین مکه برد، به راهنمایی جبرئیل ایشان را آنجا که بیابانی بی آب و علف بود، ساکن کرد و آنان را به خداوند تسلیم کرد و بازگشت. در هنگام بازگشت حضرت ابراهیم (ع) گفت: «خدایا من ذریه خود را در این سرزمین بدون کشت و زرع در کنار خانه ات مسکن دادم.» (ابراهیم/ 37)

زندگی در مکه
به زودی ذخیره آب و غذای هاجر و اسماعیل (ع) تمام شد و تشنگی در صحرای سوزان مکه بر آنان چیره شد. هاجر به گمان اینکه از دور چشمه آبی را می بیند، هفت بار فاصله بین دو کوه مروه و صفا را هروله کرد و هربار که به آنها می رسید، متوجه می شد که سراب دیده است. در همان حال اسماعیل (ع) پاشنه پا را بر زمین می زد، تا خداوند در زیر پاهای او چشمه زمزم را پدید آورد.
از طرف دیگر چون قوم عاد نافرمانی خدا می کردند، در یمن مردی به نام معاویةبن بکر، همراه با قبیله اش، بنی جرهم، به مکه آمد و روایت است که اولین کسی که بعد از طوفان در آنجا وارد شد، او بود. وقتی قوم بنی جرهم به واسطه آب آنجا آمدند، اسماعیل (ع) در بین آنان پرورش یافت و با دختر مهتر بنی جرهم ازدواج کرد. روایت است که حضرت اسماعیل (ع) 134 سال در این دنیا زندگی کرد.

پایان عمر
هاجر (ع) در مکه درگذشت و در حجر، به خاک سپرده شد.