برخی از اعمال و آداب در دوران زرتشتی

کریستن سن در فصل دوم کتاب "ایران در زمان ساسانیان" می نویسد: روحانیون در روابط خود با جامعه وظایف متعدد و مختلف داشته اند از قبیل اجرای احکام طهارت و اصغای اعترافات گناهکاران و عفو و بخشایش آنان و تعیین میزان کفارات و جرایم و انجام دادن تشریفات عادی هنگام ولادت و بستن کستیک (کمربند مقدس) و عروسی و تشییع جنازه و اعیاد مذهبی...
روزی چهار بار بایستی آفتاب را ستایش و آب و ماه را نیایش نمود. هنگام خواب و برخاستن و شستشو و بستن کمربند و خوردن غذا و قضای حاجت و زدن عطسه و چیدن ناخن و گیسو و افروختن چراغ و امثال آن بایستی هر کسی دعایی مخصوص تلاوت کند. آتش اجاق هرگز نبایستی خاموش شود و نور آفتاب نبایستی بر آتش بتابد و آب با آتش نبایستی ملاقات نماید و ظروف فلزی نبایستی زنگ بزند زیرا که فلزات مقدس بودند.
اشخاصی که به جسد میت و بدن زن حائض یا زنی که تازه وضع حمل کرده مخصوصا اگر طفل مرده از او به وجود آمده باشد دست می زدند بایستی در حق آنها تشریفاتی اجرا کنند که بسی خستگی آور و پر زحمت بود.
اردای ویراز که از اولیای دین زردشتی است (اردای ویرافنامه کتابی است که مکاشفه یا معراج نامه این روحانی زردشتی به شمار می رود) هنگام مشاهده جهنم در میان معذبین مثل قاتل و لواط و کافر و جانی، افرادی را هم دید که به سبب استحمام در آب گرم و آلودن آتش و آب به اشیاء پلید و سخن گفتن در حین تناول طعام و گریستن بر اموات و راه رفتن بدون کفش در ردیف سایر گناهکاران معذب بودند (ایران در زمان ساسانیان، صفحه ء 141 - 167).
کتاب «وندیداد» در آئین زرتشتی
کتاب "وندیداد" که یک جزء از پنج جزء اوستای ساسانی است و اکنون در دست است، مشتمل است بر احکام و آداب زردشتی آن دوره. قسمتی از این کتاب مشتمل است بر افسون و دعا برای در بند کردن دیوها. معنی کلمه وندیداد "ضد دیو" است، خود این لغت نماینده طرز تفکر خاص آن دوره است. محتویات این کتاب عقاید و آراء آن دوره را می رساند.
در فصل سوم کتاب "ایران در زمان ساسانیان" تالیف محقق ایران شناس کریستن سن، شرح مبسوطی در زمینه عقاید و آداب زردشتی در این دوره داده شده است.
از تشریفات خاص آتش پرستی، غذا و مشروب برای مردگان بر بام ها، راندن حیوانات وحشی و پرانیدن مرغان در میان شعله آتش در جشن سده، نوشیدن شراب و تفریح نمودن در گرد آتش و غیره (کریستن سن این ها را از بیرونی نقل می کند).