کتاب ده گفتار

این کتاب، مجموعا شامل ده سخنرانی یا مقاله است که در طول سالهای 1339 تا 1341 هجری شمسی، ایراد و یا نگارش شده است. این سخنرانی ها در محفلی ماهانه در تهران بنام انجمن ماهانه دینی با شرکت صدها نفر، انجام شده است.

نویسنده کتاب
دانشمند بزرگ، مرحوم شهید مرتضی مطهری فرزند شیخ محمدحسین مطهری، در شهر فریمان از اطراف مشهد، بدنیا آمد. با گذراندن دروس مقدماتی علوم اسلامی در حوزه مشهد، رهسپار قم شد. او طی پانزده سال با بهره گیری از علم و دانش در رشته های فقه، فلسفه، تفسیر، حدیث و... از علمای بزرگی چون رهبر کبیر انقلاب (امام خمینی) و استاد علامه طباطبائی و آیة الله بروجردی و دیگر بزرگان معارف اسلامی، بار علمی و معنوی خود را بست و در راه تهذیب نفس و کسب دانش فراوان، کوشش زیادی نمود آنگاه در اثر مشکلاتی از قم به تهران مهاجرت و با تدریس و تبلیغ و تألیف، پاسخگوی مشکلات و شبهات علمی و چالش های فکری نسل جوان و فرهیختگان شد. استاد مطهری، دارای تألیفات زیادی در زمینه های مختلف علمی و فرهنگی است. او در 11 اردیبهشت سال 1358 شمسی، در جریانات انقلاب اسلامی ایران، به دست گروه فرقان، در تهران به شهادت رسید.

ساختار و تقسیم بندی
در این کتاب مجموعا ده سخنرانی و یا مقاله است که از گفتار اول تا گفتار هفتم در موضوع:
1- تقوا و معنای آن، حقیقت تقوا، ارزش و اثر تقوا، تقوا و روشن بینی، تقوا و حکمت علمی و خلاصه چیزهایی که از آثار و منشاء تقوا است.
2- اصل امر به معروف و نهی از منکر، حسبه و احتساب در اسلام و قلمرو دایره آن، وضع امر به معروف در قرون نزدیک، راه اخلاص و عمل و.....
3- اصل اجتهاد در اسلام: اجتهاد مشروع، پیدایش اخباری گری در شیعه و مبارزه با آن، تقلید «ممنوع و مشروع» و.....
4- احیاء فکر دینی، تجدید در هر هزار سال، انحطاط مسلمین در عصر حاضر، امتیاز شیعه از «مرجعه» و.....
5- فریضه علم: ز گهواره تا گور دانش بجوی، علل متروک ماندن فرمان اسلام، کدام علم؟ فریضه تهیوئی، علوم دینی و غیر دینی، مبارزه انسان با جهل و....
6- رهبری نسل جوان: دو نوع مسئولیت، علت اختلاف معجزات پیغمبران، نمونه دو نسل، درد این نسل را باید درک کرد، علل گرایش به مکتب های الحاوی، قرآن و مهجوریت آن و.....
7- دو گفتار، تحت عنوان خطابه و منبر است که حدود سال های 39 - 41 شمسی، در عاشورای حدود 1380 - 1382 قمری، ایراد شده است که در این بخش هم، پیوند خطابه با اسلام، تأثیر اسلام در تحول و تکامل خطابه، منظور اصلی نماز جمعه و خطبه های آن و وعظ و خطابه در نهج البلاغه و خطابه های حسینی می باشد. آخرین بخش این کتاب، مقاله ای است که در سال 1341 در کتابی بنام «بخشی درباره مرجعیت و روحانیت» چاپ و منتشر شد. این کتاب بارها چاپ شده و انتشار یافته است.