مؤمن و مراقبت از ایمان خویش

در قرآن در سوره مائده آیه 105 آمده است: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ عَلَيْكُمْ أَنفُسَكُمْ لاَ يَضُرُّكُم مَّن ضَلَّ إِذَا اهْتَدَيْتُمْ إِلَى اللّهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِيعًا فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ؛ ای کسانی که ایمان آورده اید مراقب خود باشید. اگر شما هدایت یافته اید، گمراهی کسانی که گمراه شده اند به شما زیانی نمی رساند. بازگشت همه شما به سوی خداست و شما را از آنچه عمل می کردید، آگاه می سازد».

پیام آیه
1- وظیفه اصلی و اولی هر انسانی حفظ و نگهداری خویش از گمراهی و بیراهه رفتن است. تا این مهم تأمین نشده باشد نوبت به وظیفه دیگر و یا دستگیری از دیگری نخواهد رسید زیرا کسی که خودش نیازمند هدایت و کنترل و مراقبت است و کسی که خودش در معرض آسیب و آفت و تهدید و خطر جدی قرار دارد چگونه می تواند دیگری را از ورطه خطرات رهایی بخشد.
2- بر اساس اصلی که گذشت، انسان باایمان اگر تمام تلاش خود را در درجه اول مصروف هدایت خودش کند گمراهی دیگران تأثیری منفی در زندگی او نخواهد داشت.
3- نه تنها گمراهی گمراهان تأثیری در گمراهی انسان باایمان ندارد بلکه او وظیفه و مسئولیتی نیز در قبال آنان ندارد وظیفه مؤمن حفظ ایمان خویش است و نمی تواند با هیچ توجیهی نسبت به کنترل معنوی و بازسازی روحی خود بی اعتنا و کم کار باشد و برای هدایت دیگران تلاش کند این دقیقا مانند انسانی است که بخواهد دیگران را از هوای آلوده و مسموم نجات دهد. اما خودش را در معرض هوای آلوده قرار دهد و بدون دقت و مراقبت این کار را بکند کسی که حیات خود را به خطر می اندازد و خود را در معرض تلف شدن و مرگ قرار می دهد چگونه می تواند دیگران را به حیات و زندگی دعوت کند و هدایتگر آنان باشد آنکه خود بهره ای از زندگی ندارد توان آن را ندارد که زندگی را به دیگران هدیه کند. (ذات نایافته از هستی بخش که تواند که شود هستی بخش)
4- خداوند بر همه هستی ناظر است و تمام هستی صحنه علم او است نیت های انسان ها را می داند و از کوچک و بزرگ خواسته ها و اراده ها و اغراض آگاه است و بازگشت همه چیز و همه کس به سوی او است. انسان باایمان اگر به وظیفه ای که دارد پایبند باشد و در مقام عمل آنچه را که بر عهده او است دقیق انجام دهد بیش تر از توانش هیچ مسئولیتی ندارد نه نسبت به خویش و نه در حق دیگران و فردای قیامت نیز بازخواستی از او صورت نمی گیرد.

جمع بندی پیام ها
این است که مؤمن اگر بخواهد گامی در جهت بهبود حال معنوی خود در درجه اول و دیگران در درجه بعد بردارد مشروط به این است که سرمایه اش را که همان گوهر ایمان است نه تنها از دست ندهد بلکه آن را حفظ کند و بر ایمان خود بیفزاید تا بتواند در پرتو این موهبت آسمانی از نعمت هدایت بهره مند شود و دیگران را نیز بهره مند سازد.


منابع :

  1. سید محمدحسین طباطبائی- تفسیر المیزان

  2. شیخ حویزی- تفسیر نور الثقلین

  3. شیخ صدوق- امالی

  4. شیخ صدوق- معانی الاخبار

  5. شیخ کلینی- اصول کافی

  6. راغب اصفهانی- مفردات

https://tahoor.com/fa/Article/PrintView/2139