امنیت دنیا و آخرت در پرتو حسابرسی اعمال

همواره و در همه حال باید متوجه باشیم که باری این دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم حساب و کتابی دارد، کلمات خدا و رسول خدا و پیشوایان راه خدا بی حساب نیست؛ خداوند به ما دو نیرو داده است، یکی نیروی باطن و عقل و یکی نیروی خارج که دین و مذهب و روش اولیای خداست. انسان، کار خطا نباید بکند، این عالم بازیچه نیست و انسان مهمل آفریده نشده است:
«أفحسبتم أنما خلقنـ'کم عبثا و أنکم إلینا لا ترجعون.» (مؤمنون/115)
«آیا چنین می پنداشتید که ما شما را بیهوده و بدون نتیجه و غایت آفریده ایم و شما به سوی ما بازگشت نخواهید نمود؟»
خرامیدن لاجوردی سپهر *** همان گرد گردیدن ماه و مهر
مپندار کاین چرخ بازی گریست *** سراپرده ای اینچنین سرسری است
بی جهت نبود که چون امام علی (ع) به این آیه می رسید:
«أیحسب الاءنسـ'ن أن یترک سدی» (القیامة/36)؛ آن را تکرار می نمود و با خود زمزمه داشت.
اگر انسان در مکان خلوتی گناهی انجام داد نپندارد کسی نبود، مطلع نشد؛ خدا هست، فرشتگان هستند، عالم غیب هست، عالم برزخ و مثال هست، عالم ثبت احوال و اعمال هست، عالم ثبت صور و اشکال و نیات هست. امروز از انسان بازجویی نکنند، فردا خواهند کرد. آن کسانی که خود به حساب خود رسیده اند، راهشان بسیار آسانست، به بهترین راه و نیکوترین وجه در مقام امن و مقر امان الهی می آرمند. اما آن کسانی که عالم را عبث و بدون مدبر پنداشته دست به بی عدالتی ها زده اند، گرفتارند؛ چقدر طول بکشد تا از این گرفتاری ها خارج شوند، خدا می داند، به سکرات موت وگرنه به سؤال منکر و نکیر، وگرنه به عذاب قبر، وگرنه به حشر و صراط و میزان و عرض، وگرنه به ورود در دوزخ و اقامت در دوران ملکات سیئه ای که با او همراه بوده است. اگر انسان امروز به حساب خود نرسد، فردا مسلما به حساب انسان رسیدگی خواهند نمود و شرمندگی بار خواهد آمد.
پیامبر اکرم (ص) فرمود: «الدنیا مزرعة الاخرة» (احیاءالعلوم،ج4، ص18) «دنیا محل کشت و کار برای نتیجه و بهره در آخرت است.»
اهمیت حسابرسی اعمال در روایات:
و امام صادق (ع) فرمود:
«ألا فحاسبوا أنفسکم قبل أن تحاسبوا، فإن فی القیامة خمسین موقفا کل موقف مقام ألف سنة؛ آگاه باشید! از نفوس خود حساب بکشید قبل از آنکه از شما حساب کشند؛ چرا که در قیامت پنجاه موقف است که وقوف در هر یک هزار سال به طول می انجامد.» (بحارالانوار،طبع کمپانی ج15، ص40) و نیز در «کافی» با اسناد متصل خود روایت کرده است از امام کاظم (ع) که فرمودند:
«لیس منا من لم یحاسب نفسه فی کل یوم، فإن عمل حسنا استزاد الله، و إن عمل سیئا استغفر الله منه و تاب إلیه.» (اصول کافی ج2، ص453 از طبع حیدری)
«هیچ فردی از ما نیست مگر آنکه هر روز از نفس خود حساب می کشد؛ پس اگر عمل نیکویی به جا آورده بود، از خداوند می خواهد که او را توفیق به زیادتی دهد و اگر عمل بدی به جا آورده بود، استغفار می کند و به سوی خداوند توبه می نماید.»
اگر انسان از گناه خود تدارک کرد و حقوق مردم را ادا نمود و دست از مرحله اطاعت و تسلیم خدا برنداشت؛ سفرش به آخرت علاوه بر آنکه بسیار آسان است مورد استقبال و تهنیت فرشتگان سماوی و حوریان بهشتی واقع خواهد شد و ملائکه رحمت در انتظار او خواهند بود.