حماد راویه

ابوالقاسم حماد، ملقب به "راویه" از راویان و ادبا و شعرای معروف عرب، در سال 95 ق متولد شد. پدرش از اسرای دیلمی بود. حماد اهل کوفه و عالم ترین مردم به ایام عرب و اخبار و انساب و لغت و شعر عرب بود. خلفای بنی امیه به او ارادت داشتند و به او احترام می گذاشتند و حماد نیز نزد آنها می رفت و ایام و علوم عرب را می پرسید، آنان هم به او صله و پاداش می دادند.
یکی از خلفای اموی "ولیدبن یزید" روزی از او پرسید چرا به تو راویه می گویند؟ گفت: زیرا من شعر هر شاعری را که تو می شناسی، یا اسمش را شنیده ای، یا نمی شناسی و نامش را نشنیده ای می دانم و حتی هر شعری که خوانده می شود می دانم که قدیم است یا جدید. ولید پرسید: چند بیت شعر می دانی؟ گفت: بسیار زیاد و می توانم در هر یک از حروف الفبا، صد قصیده غیر از قطعات بخوانم. همه از شعرای جاهلی، نه اسلامی و شروع کرد به خواندن تا اینکه ولید خسته شد و شخصی را موظف کرد که بقیه اشعار او را گوش کند تا ببیند که او راست گفته یا خیر؟ حماد 2900 قصیده از شعرای جاهلی خواند، آن وقت ولید 100000 درهم به او جایزه داد. حماد، غیر از اشعار جاهلی به اشعار اسلامی هم، کاملا احاطه داشت، البته او بعضی اوقات متهم بود به اینکه خودش شعر می گفت و آن را به شاعران نسبت می داد. او به خاطر تبحری که در لغت و شعر و شیوه شاعران عرب داشت، اشعاری می سرود و در شعر عرب می آورد، این شعر به نام قدما در عالم منتشر می شد. تنها کسانی که عالم و بصیر بودند، منحول آن را از غیر آن تشخیص می دادند.
حماد راویه، هفت قصیده طولانی «معلقات سبع» را گرد آورد، اگرچه ثابت نشد که به دیوار کعبه آویخته باشند. او در سال 155 ه.ق در 60 سالگی فوت کرد. به روایتی در زمان خلافت مهدی عباسی بود.