عبادت عاشقانه علی (ع) در دعای کمیل

اگر به مضامین دعای کمیل این دعای عالیه المضامین توجه کنیم، مضامین این دعا از اول آن: «اللهم انی أسألک یرحمتک التی وسعت کل شیء»، «وسلم تسلیما کثیرا» دارای معانی بسیار بلندی است. ببینید علی (ع) چه می گوید و معنی پرستش عاشقانه و سپاسگزارانه و معنی از خود خارج شدن چیست. با توجه به اینکه در منطق علی (ع) کوچکترین اغراق و مبالغه نیست خصوصا آن جا که با خدای خودش سخن می گوید، به جمله هایی می رسیم که برای ما اصلا قابل تصور نیست. راجع به آتش جهنم می گوید: «و هذا ما لا تقوم له السموات والأرض؛ آتش جهنم از نوع آتش های دنیا نیست، آتشی است که تمام آسمان ها و زمین در مقابل آن مقاومت ندارند.» در عین حال در همانجا می گوید: «هسبنی صبرت علی عذابک فکیف أصبر علی فراقک و هبنی صبرت علی حر نارک فکیف أصبر عن النظر إلی کرامتک؛ بار الها گو اگر صبر کنم بر عذابت پس چگونه بر جدایی از تو شکیبا باشم و گو اگر صبر کنم بر سوز آتش جهنمت پس چگونه صبر کنم بر چشم پوشی از نگاه بر کرامتت.»
فرضا طاقت صبر بر چنین عذابی را داشته باشم، صبر بر جدایی از تو را ندارم (عبادت عاشقانه یعنی این) فرضا صبر مقاومت در مقابل آن حرارت ها را داشته باشم چگونه می توانم در مقابل اینکه کرامتت از من گرفته شده و لطفت از من باز داشته شده است صبر نمایم؟! صبر این را هرگز علی ندارد. عبادت پرستشانه این است. مقام انسان خیلی بالاتر از این است. منحصر به علی (ع) نیست. در دنیا زیاد هستند انسان هایی که واقعا می رسند به حدی که حافظ می گوید:

در ضمیر ما نمی گنجد به غیر از دوست کس***هر دو عالم را به دشمن ده که ما را دوست بس