کتاب حکمت نظری و عملی در نهج البلاغه

کتاب حکمت نظری و عملی در نهج البلاغه یکی از آثار و تألیفات آیة الله عبدالله جوادی آملی است. کتابهای بسیاری درباره نهج البلاغه توسط نویسندگان متعدد نوشته شده و جنبه های مختلف آن را روشن و آشکار نموده اند. آیة الله جوادی آملی در این کتاب بحث حکمت نظری و عملی را پیش گرفته و آن را برای خوانندگان علاقه مند باز و روشن نموده اند، چرا که ایشان معتقدند که انسان برای به پرواز در آمدن نفس و حقیقت خود باید از آن دو بالی بسازد تا خود را از حضیض ذلت به اوج عزت کشاند و آن دو عبارتند از اندیشه و عمل و آنچه که این دو بعد انسانی را شناخته، تعریف کرده و کامل می کند، حکمت است.

معرفی اجمالی نویسنده:
آیة الله عبدالله جوادی آملی در سال 1312 هـ.ش در شهر آمل به دنیا آمد. پدر و جد ایشان از مبلغین اسلام و ارادتمندان به آستان ولایت بوده اند. آیة الله جوادی آملی پس از به پایان رساندن دوره ابتدایی در سال 1325 وارد حوزه علمیه آمل شدند و تا سال 1329 در آن شهر به تحصیل علم پرداخت و پس از آن عازم حوزه علمیه مشهد شد، ولی چون طلاب آنجا نسبت به علمای بزرگ مشهد تکریمی نداشتند، آنجا را ترک گفته و وارد حوزه علمیه تهران شد. ایشان با ورود به مدرسه مروی به خواندن رسائل و مکاسب اشتغال یافتند و پس از آن به فراگیری کفایة الاصول و علوم عقلی و نقلی پرداختند و پس از 5 سال عازم حوزه علمیه قم شدند و تاکنون در آنجا حضور داشتند. یکی از خدمات فرهنگی ایشان تأسیس مؤسسه تحقیقاتی و نشر اسراء در سال 1372 است. ایشان در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری در دوره های اول و دوم عضویت داشتند و همچنین یکی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده اند و هم اکنون امامت نماز جمعه شهر مقدس قم را برعهده دارند. از اساتید و دوستان ایشان می توان به آیة الله عزیزالله طبرسی، میرزامهدی محی الدین الهی قمشه ای، آیة الله بروجردی، امام خمینی (ره) و علامه سید محمدحسین طباطبایی و... اشاره کرد. از آثار و تألیفات ایشان می توان به تسنیم، تفسیر قرآن کریم، تفسیر موضوعی قرآن کریم، رحیق مختوم، ولایت فقیه، اسرارالصلوة، صهبای حج و... اشاره کرد.

ساختاربندی کتاب:
این کتاب از پنج قسمت تشکیل شده است:
قسمت اول: شامل مقدمه ای نسبتا مبسوط به قلم حضرت مؤلف است.
قسمت دوم: مطالبی تحت عنوان مدخل آمده؛ این بخش نیز به قلم حضرت استاد بوده است که در جهت ورود به مباحث و ذهنیت یافتن نسبت به آن، بسیار مفید و سودمند خواهد بود.
قسمت سوم: حکمت نظری، در این فراز ضمن معرفی حکمت نظری و عملی و تعریف شخصیت متعالی حضرت علی (ع) به اولین جنبه این نوع از حکمت که توحید الهی است، پرداخته است.
قسمت چهارم: حکمت عملی، در این مرحله استاد مؤلف به ابعاد حکمت عملی، همچنین پندهای حضرت امیر مؤمنان علی (ع) به فرزند خویش و... به صورت مستوفی پرداخته است.
قسمت پنجم: معرفت، محبت و عبادت در نهج البلاغه که یکی از سخنرانیهای ارزشمند حضرت استاد بوده است، در این بخش آمده است.
در پایان این کتاب فهرست آیات و روایات نیز آورده شده است و این کتاب در سال 1376 توسط مرکز نشر اسراء در قم به انتشار رسیده است و همچنین توسط حجة الاسلام آقای حسین شفیعی تنظیم و تدوین شده است.