اسلام آوردن ابوبکر

در میان عامه، مشهور است که ابوبکر چهارمین فرد مسلمان می باشد. در کتاب «الاوائل- ج 1- ص 202 و 206» از قول عایشه آمده: «ابوبکر چهارمین فرد مسلمان است». در سیره ابن اسحاق نیز آمده «اولین فرد مذکری که اسلام آورد، علی (ع) بود و او در این زمان ده ساله بود، سپس زید ابن حارثه سپس ابوبکر صدیق سپس... اسلام آوردند». یعنی ابوبکر پس از خدیجه و علی (ع) و زید اسلام آورده که چهارمین نفر می شود.
گروه دیگری از عامه، از ابوبکر به عنوان اولین مرد مسلمان نام برده اند.اما محققین، زمان اسلام آوردن او را پس از فتح مکه و در دوره دعوت اجباری دانسته اند. ایشان برای قول خود دلایلی اقامه کرده اند که از جمله این دلایل، نقل طبری در کتاب تاریخش است:
طبری به سند صحیح از محمد ابن سعید نقل کرده است که او به پدرش گفت: «آیا ابوبکر اولین فرد بین شما بود که اسلام آورد؟» پدرش در پاسخ گفت: «نه، بدرستیکه پیش از او بیش از پنجاه نفر اسلام آورده بودند!!» (تاریخ طبری ج 2 ص 60) و زمانی که بیش از پنجاه نفر اسلام آورده بودند همان دوره دعوت اجباری است. جالب است که همین نقل را ابن کثیر در «بدایه و نهایه» ج 3 ص 28 آورده است اما در جای دیگر ورع به خرج داده و سعی در جمع اقوال مختلف در مورد اولین مسلمان می کند! ابن کثیر در جمع اقوال مختلف در مورد اولین فردی که اسلام آورد می گوید: «جمع بین این اقوال به این است که خدیجه اولین زن مسلمان و زید ابن حارثه اولین غلام مسلمان، علی (ع) اولین نوجوان مسلمان و ابوبکر اولین مرد آزادی است که اسلام آورد» سپس می نویسد: «اسلام او مفیدتر از اسلام دیگران است چون او بزرگ و رئیس قریش و صاحب مال فراوان بود». گویا ابن کثیر از جمله اخیر چنین می خواهد نتیجه بگیرد که اسلام آوردن خدیجه و علی (ع) و زید ابن حارثه چندان مهم نبوده، زیرا خدیجه تنها یک زن میانسال و علی نوجوانی کم سن و زید هم عبد و برده بوده، بنابراین تنها ابوبکر که دارای قدرت مالی و سیاسی و موقعیت اجتماعی بود با مسلمان شدن خود در رشد و بقاء اسلام تاثیر بسزائی داشته.
در پاسخ به این سخن عرض می کنیم تاریخ خود بهترین شاهد می باشد که مطلب عکس آن چیزی است که ابن کثیر ادعای آن را دارد. زیرا کمکهای مالی و دلجویی های خدیجه و پشتیبانی های پی در پی او از رسول اکرم (ص) در حدی است که احدی نمی تواند تاثیر مستقیم آن را در بقاء و رشد اسلام رد نماید. در مورد امیرالمومنین نیز آنقدر حضورش پر رنگ و تاثیرش در گسترش اسلام زیاد است که کسی نمی تواند منکر آن شود. علی (ع) از همان نوجوانی با اعلام پشتیبانی خود از رسول اکرم (ص) در موقع دعوت خویشاوندان نشان داد که ایمان آوردنش از روی معرفت و با یقین کامل است. علی است که میراث دار علم و اخلاق و دین پیغمبر است حال چگونه می توان نقش او را در دین نادیده گرفت و نقش فردی چون ابوبکر را برجسته نمود؟ جالب است که بدانیم بنا به نقل منابع مختلف اهل سنت اسلام آوردن ابوبکر به صورت غیر مستقیم پس از جریان اسراء بیان شده بنابراین اثر اسلام آوردن او با اثر ایمان آوردن خدیجه و علی اصلا قابل قیاس نیست. از جمله منابعی که بصورت غیر مستقیم اسلام آوردن ابوبکر را پس از جریان اسراء دانسته سیره حلبیه است. در این کتاب در ج 1 ص 273 و در سیره دحلان ج1 ص 8 آمده است: وقتی ابوبکر اسلام آورد، پیغمبر او را لقب «صدیق» داد. از طرف دیگر در همان سیره حلبیه ج 1 ص 273 می خوانیم که تسمیه ابوبکر به لقب «صدیق» بعد از اسراء رخ داده آنجا که مردم جریان اسراء را تکذیب کرده و ابوبکر، پیامبر (ص) را تصدیق می کند، بنابراین او پس از معراج اسلام آورده یعنی سالها پس از خدیجه و امیرالمومنین (ع) حال چگونه می توان اسلام او را انفع از اسلام آن دو دانست؟!
در مورد نحوه اسلام آوردن ابوبکر، گفته اند روزی ابوبکر با رسول الله (ص) دیدار کرد و از ایشان پرسید: ای محمد آیا آنچه قریش می گوید و ادعا می کند که تو خدایان ما را رها کرده ای و بر عقول ما خرده گرفته ای و گذشتگان ما و دین ایشان را تکفیر کرده ای درست است؟ رسول اکرم (ص) فرمود: «بلی، من رسول خدا و نبی او هستم، خداوند مرا برانگیخته است تا فرمان او را به جا آورم و من به حق، تو را دعوت می کنم به سوی خدا. پس قسم به خدا که این سخن من حق است. ای ابوبکر! من تو را به خدا و پرستش او دعوت می کنم؛ تنها خدا در حالیکه هیچ شریکی ندارد. و نپرست غیر او را و دعوت می کنم تو را به استمرار در اطاعت او.» سپس پیامبر (ص) برای او قرآن خواند و او در جا اسلام آورد و نسبت به بتان کافر شد و به حق بودن اسلام اقرار کرد.

منـابـع

کلیــد واژه هــا