ملاحظه حال و حوصله مردم در ادای نماز

فارسی 1097 نمایش |
پیشوای ما امیرالمومنین علی بن ابیطالب «ع»، درعهد نامه (حکومتنامه ) ای که برای سردار بزرگ و حاکم زاهد، مالک اشتر نخعی نوشته است، از جمله، به او چنین دستور می دهد:
«و إذا اقمت فی صلاتک للناس، فلا تکونن منفرا....»
«هنگامی که با مردم نماز جماعت می خوانی، چنان مخوان ( و چندان طول مده) که مردم را ( از دین برمانی و) از نماز متنفر سازی»

ببنید! آیا چیزی از نماز، آنهم جماعت، بهتر هست؟ با این حال، همین نماز جماعت ممکن است موجب نفرت جامعه از نماز و عبادت گردد، تا چه رسد به چیزهای دیگر.

علی«ع» دردستورنامه ای دیگر که برای استانداران خویش- دربارة آداب نماز جماعت – نوشته است می فرماید:
«وصلو بهم صلاه أضعفهم، و لا تکونوا فتانین..»
«نماز جماعت را به اندازة طاقت ضعیف ترین و بی بنیه ترین افراد طول بدهید، و مبادا باعث فتنه ( وگمراهی) شوید ( و عبادت و جماعت مردم را تباه سازید)

علی«ع» مجسة تمام نمای پیامبر اکرم«ص»، ومربی اعظم است. و همین دستور نیز- در اصل – از بانی بزرگ دین و راهنمای نخستین است.

علی«ع» خود چنین می فرماید:
«فإن فی الناس من به العله، و له الحاجه و قد سألت رسول الله- صلی الله علیه وآله وسلم- حین و جهنی إلی الیمن: کیف اصلی بهم؟ فقال: «صل بهم کصلاه أضعفهم، و کن بالمومنین رحیما»
«نماز جماعت را با مدارا و ساده بخوانید، زیرا در میان مردم کسانی هستند که بیمارند وطاقت زیادی ندارند، یا گرفتاری دارند و باید به کار خود برسند. هنگامی که پیامبر اکرم «ص» مرا به یمن فرستاد پرسیدم نماز جماعت را چگونه بخوانم؟ فرمود: «نماز جماعت را به اندازة توان ضعیف ترین و ناتوان ترین مردم بخوان، و با مردم با دل رحمی ومدارا رفتار کن!»

این است اخلاق تبلیغی، و روش تربتی در اسلام. با آنهمه سفارشی که دربارة نماز شده است: دربارة خواندان قرآن در نماز و اذکار دیگر، تکرار ذکرهای رکوع و سجود، دعای بسیار کردن، از خدا تقاضا کردن و او را حمد و ثنا گفتن، و طولانی کردن قنوت .... و با اینکه یکی از امتیازات شیعة آل محمد «ص» طول سجود شمرده شده است، با این وصف، در مسائل اجتماعی که پای مردم و گرفتاری و بیماری و هزار مشکل و مسئلة دیگر در کار است ( بویژه دراین ایام)، تا آن اندازه که ملاحظه کنید به رفق و مدارا، و رعایت حال هرکسی که نیازی به رعایت دارد سفارش شده است. امید است مسئولان، مأموران، متصدیان هر امری، اگر چه برگزاری یک مجلس سادة دو ساعته در مسجد محل، همه و همه، به روحیة انسانی اسلام توجه کنند، موجب آزار کسی، و نفرت کسی، و خستگی کسی از دین، یا سرخورده شدن جوانی و ناآگاهی و.... نشوند، و همه گونه اخلاق محمدی را در عمل نشان دهند. امید است مبلغان و مربیان دینی این مسائل را که اهمیت بسیار دارد- در هر جا – مورد توجه و تعهد کامل قرار دهند. امروز که مذهب حاکم است باید کاری کرد و روشی داشت که مردم، همة مردم حتی غیر مسلمانان، همواره حضور و حاکمیت مذهب را بخواهند، و ادامة آن را طالب باشند. و اگر خدای ناکرده روزی این حاکمیت نبود، افسوس این روزها را بخورند. باید اینچنین باشد. کدام مسلمانی جز این می اندیشد، و جز این می خواهد؟

برای تکمیل این بحث و تأکید بیشتر براهمیت رفق و مدارا با مردم، در برگزاری مراسم و شعائر و اعمال مذهبی به چند حدیث دیگر اشاره می کنیم:
~شیخ صدوق=شیخ صدوق=8011~ از امام صادق «ع» رووایت کرده است که فرمود:
«ینبغی للامام أن تکون صلاته علی أضعف من خلفه»
«مناسب نماز جماعت این است که امام نماز را به اندازه توان ضعیف ترین مأموم بخواند»

در کتاب «صحیح بخاری» روایت شده است که کسی نزد پیامبر اکرم«ص» از امام جماعتی شکایت کرد که از بس نماز طول می دهد من نمی توانم نمازم را به جماعت بخوانم. پیامبر اکرم«ص» بسیار خشمگین گشتند و فرمودند:
«.....إن منکم منفرین، فمن أم الناس فلیتجوز، فإن خلفه الضعیف و الکبیر وذا الحاجه»
«برخی از شما (امامان جماعت )، مردم را (از دین و حضور در مسجد و جماعت ) می رمایند، هرکس امام جماعت می شود، باید نماز را زود تمام کند، زیرا در میان مردم، اشخاص ناتوان و سالخورده و گرفتار کار و شغل نیز هستند»

در «~کنز العمال~» از ابو واقد لیثی نقل کرده است که پیامبر اکرم«ص»، نماز جماعت را تند می خواند، و نمازهای خود را طول می داد← «کان رسول الله- صلی الله علیه وسلم- أخف الناس صلاه علی الناس، أطول الناس صلاه علی نفسه»

منـابـع

سپیده باوران- محمدرضا حکیمی- صفحه: 42تا 46

کلیــد واژه هــا

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها

0 نظر ارسال چاپ پرسش در مورد این مطلب افزودن به علاقه مندی ها