علل تغییر فرهنگ ها در دنیای امروز

در بحث تغییرات فرهنگی در دنیای امروز پل ج. بهانان در مقاله های خود می نویسد:
از نیمه دوم سالهای 1800 تاکنون سرعت تحولات فرهنگی افزایش سریعی پیدا کرده است و این افزایش به علت پیشرفت هایی است که در زمینه ی صنعت و تکنولوژی به وجود آمده است؛ مبادلات فرهنگی نیز گسترش بیشتری یافته است. اختراع هواپیما فیلم و سینما، رادیو، تلویزیون و از این قبیل باعث تماس های مداوم فرهنگ ها و آداب و رسوم آنها در سراسر جهان شده است. آدمی در هر شهر که باشد می تواند همزمان از موسیقی جاز آمریکایی، فوتبال انگلیسی، و کیمونوی ژاپنی لذت ببرد. به نظر می رسد که گسترش مبادلات فرهنگی در تمهید تدوین یک فرهنگ جهانی است و این گونه تصور می شود که بسیاری از اختلافات مردم جهان در حال از بین رفتن خواهد بود. بعضی از این می ترسند که این گردش به سمت محرومیت انسان از آداب و رسومی که سال ها از آن لذت برده است باشد. عده ای دیگر بر این باورند که گسترش فرهنگ جهانی تنوع بیشتر در اختیار افراد قرار می دهد سیمای فرهنگ متنوعی که اکنون در جهان وجود دارد در همه جا زندگی را غنی تر و سرشارتر می کند. چند مساله می توانیم درباره مطالب فوق مطرح نماییم:
اول، به تفکیک صنعت و تکنولوژی در فرهنگ اشاره شده است. این از یک نظر قابل توجه است زیرا ماهیت صنعت و تکنولوژی زمینه کلی ارتباط علمی محض و تصرف انسان را با اجزای طبیعت برای جلب سود و دفع ضرر مادی فراهم ساخته و متاسفانه ابعاد ارزشی صنعت و تکنولوژی تحت تاثیر اصل سود و زیان قرار گرفته است.
دوم، پیشرفت وسایل ارتباط فرهنگ ها با یکدیگر، موضوع بسیار مهمی است که در گذشته وجود نداشته است. اگر این ارتباطات و تماس ها با دقت و محاسبات منطقی برقرار نگردد به احتمال بسیار قوی در جوامع مشکلاتی را به وجود خواهد آورد زیرا چنان نیست که هر آنچه امروزه به عنوان فرهنگ برای مردم تلقین می شود مورد قبول عقل و پذیرش احساسات پاک بشری بوده باشد. اگر قانونی عام مانند حقوق جهانی بشر برای جوامع وضع شود که در عین حال که تصفیه و تحقیق و تنظیم عناصر فرهنگ را برای به کار بستن آنها در مسیر تکامل بشری به عهده گرفته از ورود پدیده های مبتذل و ترویج فعالیت های کثیف و ضد اخلاق به نام فرهنگ به هر وسیله ای که باشد جلوگیری نماید امیدی به بقای فرهنگ های اصیل و شرف و حیثیت انسانی و زندگی با یک حیات شایسته وجود خواهد داشت؛ در غیر این صورت باید منتظر فنای انسانیت مانند یک نتیجه قطعی بود.
سوم، به نظر می رسد که گسترش مبادلات فرهنگی در تمهید تدوین یک فرهنگ جهانی است و این گونه تصور می شود که بسیاری از اختلافات مردم جهان در حال از بین رفتن خواهد بود.
این مساله به این سادگی ها که مطرح می شود نیست. با دقت در بررسی مسائل فرهنگی در دوران معاصر و مدیریت های جوامع امروزی و اختلاف انواع قدرت ها و سلطه هایی که امروزه در دنیا در جریان است کسی نمی تواند احتمال تاثیر سرنوشت ساز قدرت ها را در قبولاندن فرهنگ جوامع نیرومند منتفی بسازد. از طرف دیگر فرهنگ های اصیل و سازنده ی اندیشه و احساسات والا و ارواح انسانها در جوامع صنعتی امروز بسیار عقب تر از تکنولوژی و مختصات آن حرکت می کند. این یک واقعیت است که از آقای پروفسور بهانان در همین مقاله با کمال وضوح می شنویم. این مرد محقق می گوید:
بعضی از دانشمندان علوم اجتماعی معتقدند که بسیاری از معضلات اجتماعی به این علت به وجود می آید که بعضی از قسمت های یک فرهنگ کندتر از سایر قسمت های یک فرهنگ تمایل پیدا می کند که به دنبال قسمت های دیگر حرکت کند. در تاریخ ایالات متحده آمریکا بسیاری از عقب افتادگی ها در زمینه اندیشه ها، رسوم و مسائل غیرمادی بوده است. دانش و تکنولوژی به قدری سریع تحول پیدا می کند که اغلب از فرهنگ مسائل غیرمادی پیشی می گیرد و آنها را عقب می راند.

منـابـع

کلیــد واژه هــا