مسئله تکذیب در قیامت

در آیه دوم سوره واقعه درباره وقوع قیامت آمده: «لیس لوقعتها کاذبة؛ (خواهید دید که) در وقوع آن دروغی نیست». این آیه را مفسرین دو جور تفسیر کرده اند: یکی اینکه «کاذبة» را مصدر گفته اند به معنی کذب. در زبان عربی گاهی این وزن به معنی مصدر هم می آید، مثل ''عافیة''. گفته اند که «لیس لوقعتها کاذبة» جمله ای است مستقل از «اذا وقعت الواقعة؛ هنگامی که آن واقعه (رستاخیز) رخ دهد» (واقعه/ 1)، آن، جزایش محذوف است: آنگاه که واقع شد امر واقع شده. ''آنگاه چه'' یعنی دیگر نمی گوییم که شد؟ خودت دیگر فکرهایش را بکن که چه شد.
به عقیده بعضی مفسرین «لیس لوقعتها کاذبة» جمله ای است مستقل که معنایش این است که در وقوع این قضیه هیچ گونه دروغی وجود ندارد یعنی حقی است که هیچ گونه احتمال خلافی در آن نیست. ولی این کمی خلاف ظاهر جمله است چون باید «کاذبة» را که به صیغه اسم فاعل است به معنی مصدر بگیریم و لام «فی وقتها» را هم به معنی ''فیء'' بگیریم یعنی لیس فی وقعتها کذب.
بعضی دیگر از مفسرین به همان ظاهرش گرفته اند و آن به نظر ما درست تر است. کاذبة یعنی تکذیب کننده، کسی که بتواند درباره آن دروغی بگوید. مقصود این است که در ظرف قیامت و در محله قیامت دیگر تکذیب و دروغ گفتنی یعنی دروغگویی وجود ندارد چون در آن وقت حقایق هم مکشوف است «فکشفنا عنک غطائک فبصرک الیوم حدید؛ اینک از تو پرده ات را برداشتیم پس دیده ات امروز تیز بین است» (ق/ 22) تکذیب مربوط به مرحله دنیا و ظرف دنیاست. در آنجا حتی کافرترین کافرها هم دیگر نمی تواند تکذیب کند چون واقع شده. آنجا هر کسی به رأی العین شهود می کند و می بیند.

منـابـع

کلیــد واژه هــا