امیرالمؤمنین حقیقت نماز و قرآن

اگر کسی قرآن را در خود راه داد، بطوری که تمام جهات قرآن از ظاهر و باطن قرآن، معانی، اخلاقیات، عقائد، ملکات، معارف و توحید قرآن در او متجلی شد، این وجودش حقیقت قرآن می گردد. وجود مقدس امام علی (ع) قرآن است و خودش فرمود: «أنا کلام الله الناطق»؛ «من گفتار ناطق خدا هستم». یعنی هیچ مرتبه ای قرآن ندارد، در هیچ یک از عوالم، مگر آنکه آن حقیقت در این موجودیت تجلی کرده است، و آن حضرت حائز تمام مقامات و درجات قرآن است؛ این است قرآن حقیقی و حقیقت قرآن. آن وقت این قرآن در روز قیامت حرکت می کند. أمیرالمؤمنین (ع) دارای زندگانی است و دارای حیات قرآنی است و موجودیتش قرآن شده است، و در روز قیامت از میان صفوف مسلمین و فرشتگان و شهیدان و پیامبران عبور می کند و همه می گویند: ما این مرد را می شناسیم ولی دارای بهاء و نوری است که ما نداریم، مسلما اجتهاد و کوشش وی در دنیا برای پیدایش حقیقت قرآن در وجودش از ما زیادتر بوده است. همین طور هم هست، چون هر یک از مؤمنان و شهداء می خواهند خودشان را برسانند به حقیقت قرآن؛ مثلا ما که مسلمانیم، خیلی جهد می کنیم، کوشش می نمائیم که خود را به حقیقت قرآن نزدیک کنیم و هر چه نزدیک می کنیم، باز طلب می کنیم که نزدیکتر کنیم، و این اشتها و آرزو در ما هست که ما خودمان را به مقام کامل قرآن برسانیم، ولی چون نرسانده ایم یک حالت مترقبه و منتظره و ضعفی در ما موجود است که اگر برخورد کنیم به آن موجود حقیقی که قرآن را به تمام معنی در صقع موجودیت خودش ایجاد کرده و تجلی داده است، از طرفی می گوئیم، ما این را می شناسیم، ما با این آشنائی داریم و از طرفی می گوئیم، این از ما بهتر است، حسن و جمال و بهاء و نور او افزون تر است، چون اجتهادش در راه خدا زیادتر بوده است و این گفتار صحیح است، و تمام این گفتگوها بمنصه خود می نشیند و همه ظهور و بروز آن واقعیتی است که قرآن دارد.
و همچنین در روایت است که نماز در قیامت حرکت می کند، نماز واقعی چیست؟ آن نمازی است که ظاهرش و باطنش، قربان کل تقی است، آن نمازی است که در آن حال نمازگزار معراج می کند، آن نمازی که در آن حال به هیچ وجه نه بدن نه روح نه فکر و اندیشه سراغ غیر خدا نیست، و همین طور که بدن طبیعی رو به کعبه ایستاده است روح هم می رود سراغ کعبه حب و در حرم الهی آن را به جای می آورد؛ و اگر در خارج بخواهد چنین نمازی شکل و صورت بخود بگیرد می شود أمیرالمؤمنین (ع)، أفضل صلوات المصلین. چون او نماز است، نمازش چنین تشکلی به خود گرفته بود است، یعنی حقیقت نماز در وجودش پیدا شده است.

لذا روایاتی که وارد شده است و در بسیاری از تفاسیر آمده که «نحن الصلوة»؛ «ما نماز هستیم»، اشاره به این معنی است، چون این حقائق در عوالمی موجودیت دارد، و موجودیتش در انسان کامل است. به علت آنکه انسان از ملائکه افضل است و هیچ موجودی جز ذات پروردگار از روح انسان اشرف نیست. بنابراین کسانی که خود را به مرحله کمال برسانند و هیچ حالت منتظره و ضعفی در آنها نباشد، یعنی تمام قوا و استعدادهای خود را به مرحله فعلیت برسانند و فعلیت محضه گردند؛ حقیقت ایمان، حقیقت قرآن، حقیقت زکوة، و سائر أعمال و صفات حسنه، در وجودشان عجین شده و با این خمیره مخمر گردیده اند. (بحارالانوار ج7 طبع حروفی صفحه 324-321).

منـابـع

کلیــد واژه هــا