کتاب در محضر علامه طباطبایی: پرسش و پاسخ های تفسیری، اعتقادی، کلامی (727 پرسش و پاسخ)

این کتاب شامل 727 پرسش و پاسخ در موضوعات مختلف است که در جلسات پنجشنبه و جمعه توسط محمدحسین رخشاد و جمعی از برادران و فضلای حوزه مطرح و از محضر استاد بزرگوار آیت ا... علامه طباطبایی استفاده شده است که پس از بازنویسی توسط محمدحسین رخشاد ویراستاری، تحقیق و ارجاع نشانی های آیات و روایات، ترجمه آنها، عنوان گزاری و تبویب توسط یکی از دوستان ایشان و بازنگری های مکرر به مشتاقان معارف عرضه گردیده است.

معرفی اجمالی علامه طباطبایی
سید محمدحسین طباطبایی تبریزی در سال 1321 هجری قمری (1281 شمسی) متولد شد. یکسال قبل از فوت پدرش به مدرسه رفت، اما پس از پایان کلاس هفتم مصلحت دیده می شود که در خانه درس بخواند، به این دلیل او و برادرشان تحت تعلیم ادیب لایقی به نام شیخ محمدعلی سرائی قرار می گیرند و ادبیات عرب می آموزند و زیر نظر میرزا علینقی خطاط به یادگیری فنون خوشنویسی می پردازند. مرحوم علامه در 1303 در سن 21 سالگی با صبیه مرحوم حاج میرزا مهدی آقا طباطبایی مهدوی که از خویشان پدر بود، ازدواج کرد. استاد علامه در 1304 که دروس حوزه تبریز را به پایان رساند، به همراه همسر و برادر و پسرشان که تازه به دنیا آمده بود، عازم نجف اشرف شدند. آشنایی با حاجی میرزا علی آقای قاضی رضوان الله علیه در مرحوم استاد علامه چنان تأثیری گذاشت که مدت 11 سال اقامت در نجف علاوه بر فقه و اصول و ریاضیات و فلسفه و رجال و تفسیر، در عرفان عملی در محضر این استاد عالیقدر حضور یافته و در سیر و سلوک و تزکیه نفس توشه های فراوانی بردند. مرحوم محمدحسین طباطبایی در اواخر زندگی در نجف روزگار را به سختی گذراندند، به طوری که در سال 1314 در اثر اختلال وضع معاش عازم ایران شدند و در روستای شادآباد تبریز سکنی گزیدند. ایشان به منظور کسب علم عازم قم شدند و برای همیشه با شهر تبریز وداع کردند. در سال 1325 وارد قم شدند و بدین ترتیب زندگی پربار علمی مرحوم علامه از همین جا آغاز شد و مدت 35 سال در این شهر زندگی کردند و بیشترین خدمت را به اسلام و حوزه های علمیه کردند. وی درس فلسفه را با سبک و روشی نوین آغاز کرد. زندگی این عالم ربانی که یکی از مفاخر بزرگ اسلام و محققی کم نظیر است، در ساعت 9 صبح روز 24 آبان 1360 در شهر قم به پایان رسید و دعوت حق را لبیک گفت.
آثاری که علامه طباطبایی در تبریز تهیه کردند: 1. رساله در اسماء و صفات 2. رساله در افعال 3. رساله در وسایط میان خدا و انسان 4. رساله قبل الدنیا 5. رساله من الدنیا 6. رساله بعد الدنیا 7. رساله در ولایت 8. رساله در نبوت 9. کتاب سلسله انساب طباطباییان آذربایجان.
مختصری از خدمات استاد در شهر قم: 1- پی ریزی شیوه نوین از تفسیر که کاملا بدیع و ابتکاری است. 2- اشاعه تفکر فلسفی و تعقلی 3- کوشش در تفهیم مسائل فلسفی و ملموس ساختن بسیاری از مسائل پیچیده 4- کوشش و نشر آثار اهل بیت 5- جمع میان مفاهیم قرآنی با آنچه که در اخبار خاندان رسالت وارد شده است. 6- اشاعه فکر شیعی در خارج از جهان اسلام 7- تربیت و پرورش شخصیت های علمی و فکری 8- تألیفات گرانبها اعم از چاپ شده و چاپ نشده 9- و...

ویژگی های کتاب
در این کتاب ترتیب پرسش ها و پاسخ ها براساس ترتیب مباحث جلسات تدوین شده است و لذا در برخی از موارد، سؤالات تکراری به نظر می رسند، هرچند که در هر کدام نکته ی ویژه ای است که به لحاظ آن از حذف و یا ادغام آنها در یکدیگر خودداری شده است.

ساختار کتاب
این کتاب دارای 15 فصل است که ترتیب قرار گرفتن پرسش ها و پاسخ ها در این فصل ها براساس موضوع آنهاست. موضوع آنها به شرح زیر می باشد:
1- خداشناسی و توحید
2- آفرینش جهان و انسان و....
3- جبر و اختیار و بداء...
4- وحی و نبوت و رسالت و...
5- شرایع و ادیان و تاریخ انبیا (ع)
6- رسول اکرم (ص)
7- مقامات معنوی و زندگانی ائمه (ع)
8- علم امام و عصمت انبیاء (ع)
9- مرگ و عالم برزخ
10- معاد و عالم آخرت
11- مباحث علوم قرآنی
12- پاره ای از معارف قرآن
13- مباحث اخلاقی – عرفانی
14- موضوعات منطقی – فلسفی
15- گوناگون.
این کتاب برای نخستین بار شامل 665 پرسش و پاسخ بوده، پس از تکمیل و بررسی شامل 727 پرسش و پاسخ شده است، جلد چهارم از مجموعه «در محضر بزرگان» است. این کتاب دارای فهرست راهنما و فهرست اعلام است.

منـابـع

کلیــد واژه هــا