نامه رهبران، آموزش کتاب تکوین (در عقاید اسلامی)

این کتاب یکی از آثار و تالیفات میرزا احمد آشتیانی است که به زبان فارسی نگاشته شده است. این کتاب مشتمل بر مباحث و مطالبی در فلسفه و اصول و عقاید است.

معرفی اجمالی نویسنده:
میرزا احمد آشتیانی فقیه و فیلسوف شیعی امامی، چهارمین و کوچکترین فرزند میرزاحسن مجتهدآشتیانی، فقیه سرشناس روزگار ناصرالدین‎شاه و مظفرالدین‎شاه قاجار، به سال 1300 هجری قمری در تهران دیده به جهان گشود و پس از پایان تحصیل مقدمات عربی و ادبیات فارسی، به خواندن سطوح فقه #### و اصول در خدمت پدر خود پرداخت و بعد از درگذشت وی (1319ق/1901م)، تحصیلات خویش را نزد علمای دیگر مانند سیدمحمد یزدی، میرزاهاشم رشتی، حکیم کرمانشاهی و حکیم اشکوری دنبال کرد و آنگاه در مدرسه سپهسالار به تدریس معقول و منقول مشغول شد. در 1340ق/1921م رهسپار نجف اشرف گشت و افزون بر کسب فیض از محضر استادانی چون علامه نائینی و اقاضیاء عراقی، خود نیز مجلس درس فلسفه دایر ساخت. در 1350ق/1931م به ایران برگشت و بقیه عمر را در تهران به تدریس فقه و اصول و علوم عقلی، تألیف کتاب و ارشاد مردم گذراند. وی هنگام وفات متصدی مدرسه علمیه مروی، بزرگترین حوزه علمیه تهران، بود. میرزا احمد افزون بر احاطه بر علوم عقلی و نقلی، در پزشکی قدیم و دانشهای قدیم و دانشهای ریاضی نیز دستی داشت. خط را بسیار زیبا می‎نوشت و با تخلص «واله» شعر می‎سرود. وی عارفی خلیق، متواضع، سلیم‎النفس، متعبد و مثل اعلای پارسایی بود. میرزااحمد از 5 تن از مراجع زمان یعنی میرزاحسین نائینی، حایری یزدی، آقا ضیاء الدین عراقی، سیدابوالحسن اصفهانی و حاج‎آقاحسن بروجردی گواهی اجتهاد داشت. ثمره ازدواج ایشان دو پسر و چهار دختر بود. آیة الله آشتیانی روز سه شنبه سوم تیرماه 1354/ چهاردهم جمادی الثانی 1359 هـ.ق در 95 سالگی پس از حدود 80 سال تعلیم و تعلم و تربیت انسانها و خدمت به اسلام و مسلمانان چشم از جهان فروبست. ایشان در مقبره خانوادگی ایشان در صحن حرم حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شده اند.

ساختاربندی کتاب:
این اثر شامل دو کتاب است که هر کتاب شامل چندین مقصد به شرح زیر است:
کتاب اول: شناخت حقیقت موجود و صفات آن
- مقدمه: اقسام علوم: علوم طبیعی و علوم ماورا طبیعی – موضوع علوم و علم الهی
- مقصد اول: وجود و ماهیت – اصالت وجود و اعتباریت ماهیت – دلائل نقلی در اصالت وجود
- مقصد دوم: مباحث وجود شامل 11 مبحث
- مقصد سوم: مباحث ماهیت: مبحث اول: مراد از ماهیت و اقسام آن – مبحث دوم: اقسام وحدت
- خاتمه: ربط حادث به قدیم
کتاب دوم: الهیات
- مقدمه: اقسام مردم در شناختن حقایق
- مقصد اول: شناخت خدا: مطلب اول: راه های اثبات صانع(شامل 10 راه)- مطلب دوم: خواص واجب الوجود(شامل 5 خاصه)- مطلب سوم: در کمالات الهیه و وجه اتحاد آنها( شامل 3 لمعه)
- مقصد دوم: اثبات نبوت مطلقه: مقام اول: اثبات اصل نبوت – مقام دوم: در نبوت حضرت محمد بن عبدالله (ص)
- مقصد سوم: امامت: مطلب اول: امامت مطلقه – مطلب دوم: تحقیق طریق تشخیص امام
- مقصد چهارم: در معاد: برهانی بر بقاء عموم نفوس مدرکه – حال ارواح در قیامت صغری و برزخ – اقوال راجع به قیامت کبری
احمد بن محمد حسن آشتیانی در مقام بیان راه رشد و نیل به سعادت ابدی این کتاب را نگاشته است و در آن از اقسام علوم و علم الهی و وجود و ماهیت و شناخت خدا و نبوت و امامت و و معاد سخن به میان آورده است.

منـابـع

کلیــد واژه هــا