نمونه ای از احادیث و روایات درباره اخلاق نیکو

مومنین واقعی و پیروان راستین اسلام برنامه اخلاقی را به انگیزه فرمانبرداری از دستور باری تعالی انجام می دهند و محرک اصلی آنان در این کار، اداء وظیفه دینی و اجراء اوامر الهی  است، چه در آئین مقدس اسلام، حسن خلق یکی از شئون اساسی دین به حساب آمده و قسمتی از تکالیف مسلمین است و به فرموده اولیاء دین، اخلاق خوب وسیله جلب رضای الهی، باعث رستگاری روز بازپسین، و موجب نیل به رحمت پروردگار  عالم است. و در این باره اخبار بسیاری از رسول اکرم (ص) و ائمه طاهرین علیهم السلام رسیده است.

عن النبی صلی الله علیه  و آله: قال: "حسن الخلق نصف الدین"

 پیغمبر گرامی اسلام فرموده است: «نصف دین، اخلاق خوب است».

"عن ابیعبد الله علیه السلام قال: ان حسن الخلق من الدین"

امام صادق علیه السلام فرموده: «اخلاق خوب از جمله شئون دینی و قسمتی از تعالیم الهی در آئین اسلام است.»

"عن امیر المومنین علیه السلام انه قال لولدیه: ان الله عزوجل جعل محاسن الاخلاق و صله بینه و بین عباده"

علی علیه السلام به فرزند خویش فرموده: «خداوند حسن خلق را ربط بین خود و بندگانش قرار داده است.»

"عن الصادق علیه السلام قال: الخلق الحسن جمال فی الد نیا ونزهه فی الآخره و به کمال الدین و القربه الی الله تعالی"

حضرت صادق علیه السلام فرموده: «حسن خلق، در دنیا مایه زیبائی و جمال اجتماعی و در آخرت وسیله دوری از عذاب الهی است. با حسن خلق، دین کامل می گردد و آدمی به خداوند نزدیک می شود.»

"عن رسول صلی الله علیه  و آله قال:  « ما یوضع فی میزان امرء یوم القیمه افضل من حسن الخلق"

رسول اکرم (ص) می فرمود: «روز قیامت چیزی برتر و وزین تر از حسن خلق، در میزان عمل انسان قرار نمی گیرد.»

تذکر این نکته لازم است که در مکتب اسلام، منافع دنیوی حسن خلق نیز مورد توجه قرار گرفته و اولیاء گرامی دین به موازات بیان ارزشهای معنوی و روحانی ملکات حمیده از فوائد ظاهری آن هم سخن گفته اند و در خلال روایات، نقش اخلاق پسندیده را در ایجاد محبوبیت اجتماعی، بهبود زندگی، و تأمین رفاه مادی خاطر نشان ساخته اند.

"قال رسول صلی الله علیه  و آله: « یا ایها الناس انی اعلم  انکم لا تسعون الناس باموالکم ولکن  بالطلاقه و حسن الخلق"

رسول اکرم (ص) فرموده: «می دانم ثروت شما آنقدر نیست که مردم را از عطایای خویش بهره مند سازید و قلوب آنان را به خود متوجه نمائید ولی با گشاده روئی و حسن خلق می توانید آنها را خشنود کنید و عواطفشان را به خویشتن معطوف دارید.»

"عن ابیعبد الله علیه السلام قال: « حسن الخلق یزید فی الرزق"

امام صادق علیه السلام فرموده است: «حسن خلق، روزی آدمی را افزایش می دهد».

"عن علی بن الحسین علیهما السلام قال: القول الحسن یثری المال و ینمی  الرزق و ینسئی  فی الاجل و یحبب الی الاهل و یدخل الجنه"

حضرت سجاد علیه السلام فرموده: سخن خوب آمیخته به اخلاق و ادب، مال را زیاد می کند، رزق را افزایش می دهد، اجل را به تأخیر می اندازد، آدمی را نزد خانواده اش محبوب می نماید، و سرانجام صاحبش را از بهشت جاودان و رحمت نامحدود باری تعالی برخوردار می سازد.

خلاصه در مکتب اسلام هدف اصلی حسن خلق، اطاعت از اوامر الهی، اداء تکالیف دینی، و جلب رضای پروردگار است. نتایج معنوی اخلاق حمیده، تکامل روح، پاکی فکر،  تعالی معنوی، غلبه بر هوای نفس، تحلق به فضائل، و نیل به رستگاری ابدی است و فوائد دنیوی آن گسترش دوستی، حسن روابط اجتماعی، کسب محبوبیت، افزایش سود مادی و رفاه آسایش زندگی است. برعکس سوء خلق برای بشر، تیره روزی و بدبختی به بار می آورد و آدمی را از سعادت مادی و معنوی باز می دارد.

"قال رسول صلی الله علیه  و آله: ان جبرئیل روح الامین نزل علی من عند رب العالمین فقال یا محمد علیک بحسن الخلق فان سوء الخلق ذهب بخیر الدنیا و الاخره"

رسول اکرم (ص) فرموده: جبرئیل امین از طرف حضرت باری تعالی برمن نازل شد و گفت ای محمد بر تو باد حسن خلق که اخلاق بد، خیر دنیا و آخرت را از میان می برد.

منـابـع

کلیــد واژه هــا