شیوه های اصلاح مهرطلبی نادرست در کودکان

مهرطلبی غیرعادی در کودکان، رفتاری نیست که از نظر اخلاق و تربیت مورد تأیید باشد، نوعی نقص و کاستی برای کودک است و باید برای رفع و اصلاح آن کوشید. اما در طریق اصلاح، ضوابط و نکانی عرضه می شوند که اهم آنها عبارتند از:

1- پذیرش کودک: طفل را باید پذیرفت به هر گونه ای که هست، سالم یا ناقص، پسر یا دختر، زشت یا زیبا و این حق کودک است. در بینش اسلامی کودکان امانت خداوند در دست والدین به حساب می آیند و پدر و مادر باید او را به عنوان امانتی تلقی کرده و پذیرای او و حافظ و تامین کننده سلامت او باشند.

2- احترام و حمایت: این هم حق دیگری برای کودک است که والدین به طفل احترام کنند و او را مورد حمایت قرار دهند. وجود او را در خانه مایه نعمتی برای خویش بدانند، درباره آن از خداوند متشکر باشند که والدین را لایق امانتداری خدا دانسته و چنان امانتی را به آنان عطا کرده است. پیامبر فرمود به فرزندان خود احترام کنید(اکرموا اولادکم)، و هم چنین باید او را مورد حمایت قرار داد تا او به پشت گرمی والدین و به اتکای پشتیبانی آنها بتواند به پیش برود و زندگی خود را در سرو سامان و شخصیت خود تشکل بخشد.

3- محبت عملی: کودکان را باید دوست داشت و به آنها محبت کرد. این محبت از یک سو باید اعلام شود تا طفل دریابد که مورد توجه والدین است، و از سوی دیگر به تناسب سن و درک باید صورت عملی داشته باشد تا کودک آن را لمس کند. از جلوه های محبت عملی، بوسیدن کودک، در آغوش گرفتن او، نوازش او، خوراندن غذاهای مورد علاقه او به کودک (لذت کافی)، تهیه اسباب بازی های گوناگون، لباس های رنگارنگ برای اوست. کلا کودکانی که از محبت عملی بیشتری برخوردارند احساس آرامش و اعتماد بیشتری دارند و اعتماد بنفس در آنان قویتر است.

4- نشان دادن خلوص: کودک بین محبت اصلی و تصنعی فرق می گذارد. او از والدین خود خواستار است که بی ریاترین دوستی ها را درباره او معمول دارند، و در عالم فطرت و درون، چنین محبتی را جلوه عالی و ملکوتی مادر می شناسد. ملاطفت و لبخند در حین شیر دادن، در آغوش کشیدن جلوی او، کلمات تحسین آمیز به او به هنگام درخشندگی کودک، دلجوئی و همدردی با او در حین درد و بیماری، زمینه را برای ایجاد امنیت ترضیه خاطر کودک فراهم می آورد. او نیاز به مهر بلاشرط دارد و در این زمینه مادر باید پیشقدم باشد.

5- مشارکت دادن ها: از نشانه های محبت به کودک مشارکت دادن او در امور زندگی و در کارهای خانواده است. اگر روی کودک حساب کنیم و به او عملا بفهمائیم که تو هم عضو خانواده ای و ما برای تو دفتر و کتاب و حسابی قائلیم او احساس مهر و محبت خواهد کرد. در محیط خانه جای پایی برای او در نظر بگیرید، کاری را به او بسپارید و مسئولیتی را برای او در نظر گیرید تا او برای خود احساس تعلقی داشته باشد. پهن کردن سفره را او مسئول باشد، دانه دادن به مرغ را به او واگذارید.

6- تشویق ها: حال که به او مسئوولیتی واگذار کردید درصدد آن باشید که اولا او آن مسئولیت را به وجهی نیکو انجام دهد و ثانیا در صورت حسن عمل او را مورد تشویق قرار دهید. در مورد اول باید سعی بر آن باشد که تکلیف در حد توان و استطاعت کودک باشد. طفل در انجام آن خوب راهنمائی شود. انگیزه ای برای آن در او پدید آید... اما در مورد دوم تشویق ها می توانند به صورت زبانی، به صورت محبت و نوازش، به صورت پاداش و جایزه باشد. شک نیست که در این راه شرایط  سن جنس را در نظر داریم.

7- تفهیم ها والقا آت: القای به کودک که تو، مورد مهر و علاقه مائی و ما تو را دوست داریم. وجود تو را مایه لذت و شادابی این خانه می دانیم، برای آسایش تو کار می کنیم و.... می تواند تا حدود زیادی کودک را به مهر و محبت ما امیدوار کند. همچنین باید به او تفهمیم کرد که اگر به برادر کوچکتر بیشتر می رسیم بدان خاطر است که او کوچک است، نمی تواند سر پا بایستد، به تنهائی نمی تواند غذا بخورد، نمی تواند خود را پاک و تمیز نگه دارد و...... اما تو بحمدالله بزرگ شدی، عاقلی، می توانی کارهایت را انجام دهی.

8- تهیه هدیه: این را برای خود عادتی قرار دهید که در جشن های مذهبی هم برای جا افتادن رغبت و علاقه به مذهب، و هم برای تجدید خاطره ها، و هم برای شادی و سرور کودک، مناسبت جشن را به او بگوئید و او را در آغوش بگیرید و ببوسید. و ضروری است که هدیه ای هرچند کوچک و ناچیز، حتی در حد یک شیرینی، شکلات، دستمال، جوراب برای او تهیه و بدین وسیله محبت خود را به او اعلام و دل خود را بدو شادکنید. همچنین در غیر ایام جشن، به تناسب فصل  و روزگار گاهی پاکت میوه ای برای او تهیه کنید، زمانی یک بستنی، گاهی یک اسباب بازی، یک دست لباس و... شیوه های دیگری هم برای جلب کودک و نشان دادن محبت وجود دارد که والدین محترم خود در این رابطه هشیارند و آگاهی هائی دارند. هرکس به تناسب امکانات خود و شرایط خانوادگی می تواند اقداماتی در این رابطه داشته باشد.

وظیفه و نقش مادران:

در ارضای مهرطلبی کودکان همه می توانند نقشی ایفا کنند، اما هیچ نقشی به اهمیت نقش مادران نیست. مادر می تواند دلهای سرد و افسرده کودک را  به حال آورد، ناکامیها و محرومیت هایش را جبران کند، در درونش نور شادی و امید را زنده سازد. مادر دنیای کودک است، از همه به کودک نزدیکتر است. حکم سرزمینی را دارد که طفل در دامان او و آب و هوای او رشد می کند. محبت او به کودک همانند آبی است که به پای نهال ریخته می شود و به آن جان می دهد. آری، ممکن است پدر هم به کودک محبت کند که البته چنین است، ولی حساب او از مادر جداست، طفل با همه محبتی که از پدر می بیند باز هم مهر مادر را می طلبد. محبت پدر هم چون آبی است که بر روی گل و برگ می ریزند تا آن گل طراوت پیدا کند، و محبت مادر همچون آبی است که بر ریه این گل می رسد و به آن حیات می بخشد.

منـابـع

کلیــد واژه هــا