برتری پیامبر اکرم بر سایر پیامبران در قرآن

پرسش: در قرآن کریم به غیر از آیه خاتم آیا آیه دیگری موجود است که دلالت بر خاتمیت و افضلیت رسول اکرم بر سایر پیغمبران داشته باشد یا خیر؟
پاسخ: چنان که آیه: «ولکن رسول الله و خاتم النبیین؛ ولى فرستاده خدا و خاتم پيامبران است» (احزاب/ 40) دلالت بر خاتمیت دارد، همچنین آیاتی که دلالت بر همگانی و همیشگی بودن (عموم و دوام) دین اسلام دارند مانند آیه: «و اوحی الی هذا القرآن لانذرکم به و من بلغ؛ و اين قرآن به من وحى شده تا به وسيله آن شما و هر كس را [كه اين پيام به او] برسد هشدار دهم» (انعام/ 19) و آیه: «و انه لکتاب عزیز* لایأتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه؛ و به راستى كه آن كتابى ارجمند است* از پيش روى آن و از پشت ‏سرش باطل به سويش نمى ‏آيد» (فصلت/ 42-41) زیرا عمر و دوام دینی بدون خاتمیت آورنده دین نامبرده تصور ندارد.
همچنین آیاتی که دلالت بر افضلیت قرآن کریم نسبت به سایر کتب آسمانی دارد؛ مانند آیه: «و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شیء؛ و اين كتاب را كه روشنگر هر چيزى است بر تو نازل کردیم» (نحل/ 89) و آیه «و انزلنا علیک الکتاب بالحق مصدقا لما بین یدیه من الکتاب و مهیمنا علیه؛ و ما اين كتاب [قرآن] را به حق به سوى تو فرو فرستاديم در حالى كه تصديق‏ كننده كتابهاى پيشين و حاكم بر آنهاست» (مائده/ 48) و آیه: «شرع لکم من الدین ما وصی به نوحا والذی اوحینا الیک و ما وصینا به ابراهیم و موسی و عیسی؛ از [احكام] دين آنچه را كه به نوح درباره آن سفارش كرد براى شما تشريع كرد و آنچه را به تو وحى كرديم و آنچه را كه درباره آن به ابراهيم و موسى و عيسى سفارش نموديم» (شوری/ 13) دلالت بر افضلیت رسول اکرم دارند؛ زیرا قرآن کریم جز دعوت پیغمبر اکرم چیزی ندارد و میزان ارزش نبی، ارزش دعوت اوست.

دلیل عقلی بر ختم نبوت
پرسش: دلیل عقلی بر ختم نبوت چیست؟
پاسخ: در کتاب برهان از منطق، به ثبوت رسیده که دلیل عقلی حکم جزئی و شخصی نتیجه نمی دهد، بنابراین، نبوت خاصه را نمی شود با دلیل عقلی اثبات نمود به خلاف نبوت عامه. توضیح این که: سازمان نبوت و رسالت برای تکمیل انسان است و به منظور هدایت اوست، به مراتب کمال و تعدد شرایع آسمانی به جهت تکامل تدریجی است که نوع انسان به مرور زمان به دست آورده، به طوری که هر شریعتی مرتبه کامل شریعت گذشته و ناسخ آن است و بدیهی است که انسان، کمالات نامتناهی ندارد و کمالاتی که صلاحیت آنها را دارد هرچه زیادتر هم باشد، بالاخره در مرحله ای واقف است، در نتیجه نبوتی که متضمن این مرحله است خاتم نبوت بوده و شریعتی که آورده تا روز قیامت ثابت و واجب العمل می باشد با این بیان به ثبوت می رسد که در میان شرایع آسمانی شریعتی وجود خواهد داشت که خاتم شرایع باشد.
و از راه نقل هم شریعت مقدسه اسلام شریعتی است آسمانی و حق و در قرآن کریم که کتاب آسمانی آن است، نصا قرآن کریم را خاتم پیغمبران و قرآن کریم را کتابی غیرقابل نسخ معرفی نموده: «ولکن رسول الله و خاتم النبیین» و «وانه لکتاب عزیز* لایأتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه تنزیل من حکیم حمید» خاتمیت پیغمبر اکرم نسبت به پیغمبران و خاتمیت شریعت اسلام نسبت به شرایع آسمانی، ثابت می شود. از بحث گذشته این معنا نیز روشن می شود که معنای خاتمیت پیغمبر اکرم این نیست که با آمدن این حضرت باب نبوت بسته شده و عقول مردم کامل شده دیگر احتیاجی به وحی و نیازی به احکام آسمانی ندارند، علاوه بر این که در این صورت معنایی برای آوردن شریعت پهناور و احکام بی کران اسلام نبود.

منـابـع

کلیــد واژه هــا