شریعت در آینه معرفت

این کتاب یکی از آثار و تألیفات آیت الله عبدالله جوادی آملی است. این کتاب ضمن اینکه راه معرفت صحیحی نسبت به شریعت را تصحیح و اثبات می کند، تحلیلی است عمیق بر نظریه قبض و بسط در معرفت شریعت و به نقدکشی و آشکار کردن ویرانی بنیان و اساس این تفکر که هم از نظر ماهیت این اندیشه موهوم و پنداری است و هم از نظر شکل و ساختار به کژ راهه می رود. این کتاب حاصل ویرایش و تنظیم چند جلسه تدریس حضرت استاد است که این جلسات در سال های 8-1367 در ادامه دروس تفسیر موضوعی ایشان به صورت هفتگی ضبط و پخش می شده است.

زندگینامه (آیت الله عبدالله جوادی آملی)
آیت الله عبدالله جوادی آملی در سال 1312 هـ.ش در شهر آمل به دنیا آمد. پدر و جد ایشان از مبلغین اسلام و ارادتمندان به آستان ولایت بوده اند. آیت الله جوادی آملی پس از به پایان رساندن دوره ابتدایی در سال 1325 وارد حوزه علمیه آمل شد و تا سال 1329 در آن شهر به تحصیل علم پرداخت و پس از آن عازم حوزه علمیه مشهد شد ولی چون طلاب آنجا نسبت به علمای بزرگ مشهد تکریمی نداشتند، آنجا را ترک گفته و وارد حوزه علمیه تهران شد. ایشان با ورود به مدرسه مروی به خواندن رسائل و مکاسب اشتغال یافتند و پس از آن به فراگیری کفایة الاصول و علوم عقلی و نقلی پرداختند و پس از 5 سال عازم حوزه علمیه قم شدند و تاکنون در آنجا حضور داشتند. یکی از خدمات فرهنگی ایشان تأسیس موسسه تحقیقاتی و نشر اسراء در سال 1372 است. ایشان در مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری در دوره های اول و دوم عضویت داشتند و همچنین یکی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بوده اند و هم اکنون امامت نماز جمعه شهر مقدس قم را بر عهده دارند. از اساتید و دوستان ایشان می توان به آیت الله عزیرالله طبرسی، میرزا مهدی محی الدین الهی قشمه ای، آیت الله بروجردی، امام خمینی (ره) و علامه سید محمد حسین طباطبایی و... اشاره کرد. ایشان آثار و تألیفات بسیاری دارند از جمله: تسنیم، تفسیر قرآن کریم، تفسیر موضوعی قرآن کریم، رحیق مختوم، اسرار الصلوة، صهبای حج، ولایت فقیه و...

ساختاربندی کتاب:
این کتاب شامل یک پیشگفتار و دو بخش به شرح زیر است:
پیشگفتار:
فصل اول: ثبات و تحول فهم شریعت
فصل دوم: معنای نسبیت
فصل سوم: مبادی تصوری و تصدیقی مسئله قداست
فصل چهارم: احیای معرفت دینی
بخش اول:
حقیقت دین؛ این بخش شامل مباحث زیر می باشد:
1. دین در قرآن
2. اسلام دین واحد
3. قرآن و کتاب های آسمانی
4. ضرورت وجود دین
5. قلمرو اجتماعی دین
6. علم و دین
7. عقاید و اخلاق و احکام در آیات قرآن
8. و....
بخش دوم:
ثبات و تغییر معرفت دینی: این بخش شامل مباحث زیر می باشد:
1. معرفت شناسی و فلسفه
2. مراتب معرفت
3. هستی شناسی معرفت
4. نسبیت شناخت
5. مبادی فلسفی و معرفت شناسی
6. سفسطه و شکاکیت پیچیده
7. تجرد و ثبات معرفت دینی
8. و...
مجموعه گفتارهایی که حضرت استاد جوادی آملی پیرامون این نظریه (قبض و بسط در معرفت شریعت) ایراد فرمودند، توسط آقای حمید پارسانیا به رشته تنظیم و تدوین در آمده و تمام کتاب مورد ملاحظه مجدد استاد فرزانه قرار گرفته و بر همین اساس به قلم خود مقدمه ای مبسوط بدان افزوده که باعث غنی و تعالی مستوفی مطالب کتاب شده است. در انتهای کتاب بخشی به نام ضمیمه وجود دارد که نظریه علامه طباطبایی در باب توحش طبعی و تمدن فطری انسان است. نشر رجاء برای اولین بار این کتاب را در سال 1372 چاپ و منتشر گردانیده است و در سال 1377 توسط مرکز نشر اسراء در قم منتشر گردیده است.