تقسیم بندی خوانندگان آثار مولانا

مطالعه کنندگان و بررسی کنندگان آثار مولوی مخصوصا خوانندگان کتاب مثنوی را که می خواهند از چگونگی معرفت وی سر در بیاورند به چند گروه می توان تقسیم کرد:
گروه یکم- اشخاص سطحی نگر که با معلومات محدودی می خواهند طرز تفکر مولانا و شخصیت وی را بفهمند. مسلم است که اگر اینان بخواهند با همان معلومات عمومی محدود، چگونگی معرفت مولانا را درباره انسان و جهان درک کنند، به هیچ نتیجه قابل توجهی نخواهند رسید، زیرا دریافت چگونگی معرفت مولانا، احتیاج به شکوفا شدن ابعاد استعدادهای مغزی و روانی فراوانی دارد که بدون آن، زبان مولانا قابل فهم نمی باشد.
گروه دوم- گروهی از مردم از دیدگاه معینی مثلا ادبی محض، آثار مولانا را مورد بررسی و مطالعه قرار می دهند. بدیهی است که این گروه می توانند از امتیازات قابل توجهی که از دیدگاه مطلوب خود در آثار مولانا توقع دارند، برخوردار گردند.
ولی می دانیم که معرفت هایی که مولانا ارائه می دهد، در آن دیدگاه های معین خلاصه نمی شود. نامحدود بودن ابعاد معرفت مولانا است که محققان همه جانبه در آثار مولانا، همه یا اغلب اصول بنیادین جهان بینی های مختلف را در مثنوی او جستجو می کنند. و این کتابی که در دسترس مطالعه کنندگان ارجمند قرار گرفته است. برای اثبات همین نامحدود بودن ابعاد معرفتی مولانا، کمک می کند.
گروه سوم- جهان بینان دیده وری هستند که با داشتن اطلاعات لازم و کافی در جهان بینی و انسان شناسی با تحریک عوامل گردیدن و سوز و گدازهای درونی در راه تکامل، وارد میدان معرفتی مولانا می گردند، اینان کاملا در اقلیتند و از نظر عظمت روحی و فعالیت های مغزی صلاحیت غوطه ور شدن در اقیانوس معرفتی مولانا را دارا می باشند.