نمونه ای از مشاهدات پیامبر اکرم در معراج

از جمله مشاهدات رسول الله (ص) این بود که، در آسمان پنجم و در شب معراج صورت نورانی علی بن ابی طالب (ع) را دید و از جبرئیل سوال فرمود: «مگر ابن عمم قبل از من آمده است؟» جبرئیل عرض کرد: «خیر، ملائک مشتاق دیدن علی (ع) بودند، لذا خداوند ملکی را به شکل علی (ع) درآورد تا ملائک هم لذت ببرند.» و در روایت دیگر است که: «هر شب جمعه هفتاد هزار ملک به زیارت این صورت می آیند و ثوابش برای دوستان علی (ع) است.». یکی از عجایبی که خدا آن شب نشان پیغمبرش داد، ارواح انبیاء بود. مجمع انبیا در مسجدالاقصی بود تعدادی از انبیا جمع شدند. جبرئیل هم در مسجدالاقصی اذان گفت و بازوی رسول الله (ص) را گرفت و عرض کرد: «یا رسول الله (ص)! جلو بایست». خاتم انبیا فرمود: «تو بایست». جبرئیل عرض کرد: «از روزی که خدا نور تو را خلق کرده، ما تقدمی بر تو نداریم» و این آیه رسید: «ای پیغمبر! از این انبیا که قبل از تو برگزیدم بپرس که اساس دعوت اینها چه بود؟ رسول الله (ص) پرسید، آنها گفتند: اساس دعوت ما لا اله الا الله بوده و گرفتن عهد از امت راجع به تو و برادرت علی (ع).»

پیامبر (ص) و رؤیت ملکوت در معراج
دیگر از اموری که برای پیغمبر در معراج وقوع یافت، ملکوت اشیاء بود. ملکوت یعنی باطن (ملک یعنی ظاهر)؛ آنچه بعد از مرگ ظاهر می شود، ملکوت گویند. خدای عالم در معراج ملکوت امتش را نشان حبیبش داده لذا این مطلب را سوقات آورد. حدیثی است در بحارالانوار که مقدماتش مفصل است. رسول الله (ص) فرمود خدای تعالی جماعتی از امتم را نشانم داد. دیدم عده ای شکمشان آنقدر بزرگ شده که از بزرگی شکم نمی توانند برخیزند. از جبرئیل پرسیدم: « اینها چه کسانی هستند؟» عرض کرد: «اینها از امت تو هستند».
گفتم: «چرا این طورند؟» عرض کرد: «اینها رباخوارانند.» فرمود: «دیدم جماعتی دیگر را که خوراک لذیذی یک طرف و خوراک عفن یک طرف، آنها خوراک لذیذ را گذاشته اند و از خوراک بد می خورند، سوال کردم گفت: اینها هم از امت تو هستند که حلال را رها کرده و حرام را گرفته اند.» مثلا شخصی زن دارد ولی نگاه به زن بیگانه می کند. غرض آن که حلال را حرام می کنند و پاک را کثیف می کنند و می خورند، قسم دروغ در معامله یاد می کنند و بالجمله اکثر خلق این طورند، از پاکیزه گریزان هستند. فرمود: «دیدم عده ای دیگر را خوابانده اند و با سنگ سرشان را خرد می کنند! سوال کردم اینها کی هستند؟ عرض کردند: اینها کسانی هستند که به نماز عشا اعتنایی ندارند. اینها کسانی که می خوابند و نماز نمی خوانند.» فرمود: «دیدم جماعت دیگری را که از گلوی آنها آتش فرو می کنند و از دبرشان خارج می شود! سوال کردم، گفتند: اینها آنانی هستند که مال یتیم را می خورند». فرمود: «دیدم جماعت دیگری از امتانم را در حالی که مأمورین گوشتهای پهلوی آنان را می کنند و در دهانشان می گذارند و آتش می شود و پایین می رود. سوال کردم، گفتند: اینها همازند (هماز یعنی غیبت کننده). «ویل لکل همزه لمزه» (همزه/ 1) رسول الله (ص) اینها را دید و فرمود، خواه ما بشنویم یا نشنویم، رسول الله (ص) در معراج دید ولی ما بعد از مرگ مشاهده می کنیم. اجمالا خدای تعالی علاوه بر صورت، معانی و حقایق را هم نشان پیغمبرش داد، هم از آسمانها و هم از اهل آسمانها و ملکوت عرش را نشانش دادند. واقعا دستگاه عجیبی است، فرمود رسیدم به بیت المعمور، دو رکعت نماز در بیت المعمور خواندم و در بیت المعمور عده ای از اصحاب با من بودند در حالی که عده ای با لباس فاخر و عده ای با لباسهای چرک و کثیف. در مسجد که رسیدیم لباس کثیفها را به مسجد راه ندادند یعنی چه؟ هر کسی لباس تقوا دارد با رسول الله (ص) است. نمی شود. شخص کثیف در جای تمیز و پاک وارد شود. شما که می خواهید با محمد (ص) به بهشت روید، لباس خوب نمی خواهید؟
در حالات ابراهیم ادهم نوشته اند که پس از مدتی فقر دید خیلی کثیف و چرک شده است، با لباس کهنه به حمام آمد، استاد حمامی دستور داد او را بیرون کردند. در خارج حمام نشست و گریه کرد. حمامی رقت کرد. عقبش فرستاد که بازش گردانند نیامد، هر چه کردند نیامد، چرا نمی آیی؟ گریه ات برای چیست؟ گفت: گریه ام نه برای این است که از حمام بیرونم کرده اند بلکه فکر بهشت آن عالم را می کنم، می بینم در دنیا به واسطه کثافت به حمام راهم نمی دهند، آن وقت چطور فردای قیامت با روح کثیف و بدون تقوا می گذارند پشت سر محمد (ص) وارد بهشت شوم. ممکن است کسی بگوید که این مشاهدات مذکوره هنوز وقوع نیافته پس چطور دید؟ جواب آن است که آنچه را که بعدا واقع می شود صورتش را نشان رسول الله (ص) دادند، مثلا منظره اهل بهشت و اهل جهنم را که بعدا واقع می گردد، خدا نشان پیغمبر داد؛ یعنی صورت ملکوتیه آنها را پیغمبر دید.