مؤمن و التزام به آداب در مجالس

در سوره مجادله آیه 11 آمده است: «یا ایها الذین آمنوا اذا قیل لکم تفسحوا فی المجالس فافسحوا یفسح الله لکم و اذا قیل انشزوا فانشزوا یرفع الله الذین آمنوا منکم والذین اوتوا العلم درجات والله بما تعملون خبیر؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! هر گاه به شما گفته شد در مجلس ها (برای برادرانتان) جای باز کنید، جای باز کنید تا خدا برای شما (در بهشت) جای بگشاید. و چون گفته شد برخیزید، برخیزید تا خدا کسانی از شما را که ایمان آورده و کسانی را که دانش داده شده اند رتبه ها بالا برد، و خدا به آنچه می کنید آگاه است».

پیام آیه:
1- روابط اجتماعی در زندگی انسان ها در صحنه های گوناگونی تحقق می یابد. یکی از مواردی که در زندگی بسیار اتفاق می افتد حضور در مجالس عمومی به مناسبت های مختلف است. احترام به همدیگر از اصول اساسی در روابط اجتماعی است که در هر صحنه ای به صورتی خود نمائی دارد. جا دادن به تازه وارد در مجالس عمومی از آداب اخلاقی و پایبند به آن از وظایف مؤمن است.
2- چون اساس ایمان رهایی از خود خواهی و خود محوری و خود پرستی است و تمرینی است برای دگر دوستی و نوع گرایی و آماده شدن برای رسیدن به مراتب عالی ایثار و انصاف و گذشت و مواسات، بر این اساس در مجالس عمومی هر انسان باایمان باید که خویش را به جای تازه وارد در مجلس بگذارد و در چنین شرایطی هر انتظاری را که از دیگران در حق خود دارد همان را در حق دیگران اعمال کند.
3- پاداش های الهی و ترفیع درجات تنها در پرتو عباداتی چون نماز و روزه و ... نصیب مؤمن نمی شود بلکه پایبندی به آداب اجتماعی و پاسداری از حریم شخصیت افراد نیز عبادت و مشمول پاداش حق است.
4- آگاهی خداوند از تمام اعمال انسان ها و نیت هایی که بر اساس آنها اقدام می کنند نقش مؤثری در کنترل گفتار و رفتار و کردار انسان باایمان دارد. بر این اساس یک مؤمن نه تنها باید در موقعیت عبادت خویش را تحت نظر حق بیند بلکه در هر صحنه ای که به امر الهی وظیفه و تکلیفی را انجام می دهد، هر چند جمع نشستن در مجالسی برای جا دادن به تازه واردی باشد، نیز مورد نظارت الهی است و باید بداند که هیچ کاری در نظام هستی بدون حساب نیست و برای هر کار خیری پاداشی در دستگاه خداوندی در نظر گرفته شده است.

جمع بندی پیام ها:
مؤمن نباید چنین بپندارد که گوش کردن به فرمان خداوند تنها به عبادت کردن در کنج خلوت و گوشه خانه است بلکه در هر صحنه ای که خداوند از مؤمن انجام چیزی را خواسته مطمئن باشد که انجام آن امتثال فرمان الهی است و پاداش آن نیز از سوی خداوند بخشنده مهربان تضمین شده است. همان گونه که برای وسعت بخشیدن به ظرفیت مجلس و جا دادن به تازه وارد خداوند بهشت را برای مؤمن وسعت می بخشد و برای برخاستن از مجلس به منظور پاسداری از حقوق اجتماعی دیگران خداوند ترفیع درجات را برای مؤمن در نظر گرفته است.