جستجو

بیان سمبلیک پیش از حافظ «بوصیری»

قصیده برده که از بوصیری هست و از عالی ترین و پرسوزترین و با اخلاص ترین قصایدی است که در اسلام گفته شده، چگونه شروع می شود؟ با غزل شروع می شود. یک مقدماتی دارد، هفت هشت قسمت است و بعد وارد مدح رسول اکرم می شود و خیلی قصیده عالی و عجبیبی هم هست، ولی چگونه شروع می کند:
امن تذکر جیران بذی سلم *** مزجت دمعا جری من مقلة بدم
ام هبت الریح من تلقاء کاظمة *** و اومض البرق فی الظلماء من اظم
مثل کسی که درباره یک معشوق ظاهری دارد حرف می زند. همین شعرای خودمان که بعدها مدح حضرت امیر و حضرت امام حسین و... را گفته اند، اول از زلف و رخ و این حرفها می گویند، بعد وارد مدح علی می شوند. معلوم می شود همان وقت رایج بوده که عرفا غزل می گفته اند و تشبیب می کرده اند ولی مقصودشان چیز دیگر بوده. بعد خودش این شعر را می گوید و می گوید برای اینکه از مقصود ما آگاه بشوند:
کلما اذکره من ظلل *** او ربوع او مقامکلما
یادگارهای محبوب، خرابه هایی که از منزل محبوب باقی مانده. (ربوع و مقام یعنی منازل)
و کذا ان قلت «هی» او قلت «هو» *** او «هم» او «هن» جمعا او «هما»
هو می گویم، هی می گویم، هم می گویم، هن می گویم، هر چه می گویم.
و کذا ان قلت قد انجدنی *** قدر فی شعرنا او اتهما
اگر اسم نجد می برم، اسم تهامه می برم.
و کذا السحب اذا قلت بکت *** و کذا الزهر اذا ما ابتسما
از گریه ابر سخن می گویم، از خنده شکوفه سخن می گویم.
او نساء کاعبات نهدت *** طالعات کشموس او دمی
یا از زنان کاعب -یعنی «پستان برآمده»- و از زنانی که مانند خورشید طلوع می کنند می گویم.
کلما اذکره مما جری *** ذکره او مثله ان تفهما
منه اسرار و انوار جلت *** او علت جاء بها رب السماء
می خواهد بگوید اینها اسرار و الهاماتی است که بر قلب من وارد شده و من به این صورت اینها را تجسم کرده ام.
لفوادی او فواد من له *** مثل مایی من شرود العلما
آن واردات بر قلب من وارد شده یا بر قلب کس دیگر، آنانی که مثل من از علماء بالله اند.
صفة قدسیة علویة *** اعلمت ان لصدقی قدما
فاصرف الخاطر عن ظاهرها *** و اطلب الباطن حتی تعلما

منابع

  • مرتضی مطهری- عرفان حافظ- صفحه 44-45

کلید واژه ها

ادبیات عرب برده بوصیری شعر شعرا ستایش ائمه

مطالب مرتبط

ترجمه قصیده برده در مقامات رسول اکرم قصیده برده در ادبیات عرب قصیده برده در ثنای پیامبر اکرم نمونه ای از قصاید هاشمیات کمیت اسدی اشعار شاعران عرب در مدح امام صادق (ع) شعر شبلی شمیل در ستایش پیامبر اکرم و قرآن قصیده دعبل در مظلومیت اهل بیت علیهم السلام

اطلاعات بیشتر

شیوه تفسیر دیوان حافظ

ابزار ها