بررسی شاهد بودن پیامبر (ص)

شاهد در لغت به معنی گواه یا گواهی دهنده است، راغب می گوید: "شاهد کل من شهده" شاهد هر کسی است که گواهی دهد امری را، کارهایی که انسان مسلمان در مسیر زندگی انجام می دهد اعم از نیک و بد، قطعا مورد نظر رهبری آنها که پیامبر اکرم باشد بوده و در قیامت در مورد آنها گواهی می دهد، همچنان که در قرآن کریم می خوانیم که آن حضرت در روز قیامت در پیشگاه عدل الهی، از افرادی که از امتش قرآن را ترک کرده اند و دستورات حیات بخش آن را به کار نبسته اند، شکایت می کند، آنجا که می فرماید: "و قال الرسول یا رب إن قومی اتخذوا هذا القران مهجورا"، (فرقان/آیه 30. در آن روز رسول اکرم صلی الله علیه وآله وسلم به شکوه امتی در پیشگاه رب العزه عرض می کند که بارالها تو آگاهی که امت من این قرآن بزرگ را به کلی متروک و رها کردند.» و در آیه ی دیگر می فرماید: چگونه  است حال (در روز محشر و چه اندازه نیکان سرافراز و بدان شرمنده خواهند بود) آنگاه که از هر طایفه گواهی آریم و تو را ای پیامبر خاتم بر این امت به گواهی خواهیم. (فکیف إذا جئنا من  أمه بشهید وجئنا بک علی هولاء شهیدا) ( نساء /آیه 41 و نحل /آیه 89).

از نظر روایات
در نهج البلاغه هم مواردی می بینیم که علی علیه السلام پیامبر اسلام را به همین عنوان معرفی کرده، از جمله می فرماید: خداوند پیامبر اکرم را فرستاد که مردم را به سوی ذات اقدسش دعوت کرده و بر طاعت و معصیت آنان در قیامت شاهد و گواه باشد. و در مورد دیگر به خداوند عرضه می دارد: پیامبر در تبلیغ رسالت، امین تو و درستکار، و در روز قیامت شاهد و گواه بر احوال بندگان تو است. «خلاصه ان که پیامبر، شاهد کارهای خیر و با شر، ایمان و یا کفر امت خویش است و روز قیامت برای آنها یا بر آنها در پیشگاه خداوند گواهی می دهد.» با توجه به توضیحی که از نظر بعضی از آیات و روایات در مورد شاهد داده شد، دو نتیجه مهم از آن می توانیم بگیریم:

1. خداوند متعال با سوگند یادکردن به پیامبرش که دارای مقام شهادت است، در قرآن ما را به عظمت و مقام آن حضرت در پیشگاه ذات اقدسش متوجه نموده و به شناسایی هرچه بیشتر او که مایه سعادت ما است، راهنمایی می کند.

2. سوگند به این مقام خاص، نشان دهنده ی این واقعیت است که ما مسلمانان باید بیدار و آگاه بوده و در مورد اعمال و کردار خود مواظبت کامل داشته باشیم که همه اعمال و رفتار نیک و بد ما مورد نظر پیامبر ما می باشد و آن حضرت در روز قیامت به همه آنها در برابر دادگاه عدل الهی گواهی می دهد.