فلسفه سوگند به قیامت

می توانیم برای سوگند به قیامت فوائدی را به دست آوریم که بعضی از آنها را فهرست وار ذیلا  می آوریم:

1. نشان دادن عظمت آن روز. مراغی می گوید: خداوند به قیامت سوگند یاد فرموده است تا عظمت و بزرگی آن روز عظیم را به انسان بنمایاند.

2. آماده شدن بشر، بشر با متوجه شدن به عظمت آن روز، باید خود را آماده کرده و برای آن حیات ابدی و جاویدان توشه ای از عمل نیک بر گیرد. در قرآن کریم و روایات ائمه علیهم السلام سخنان فراوانی در این مورد وجود دارد که به انسان پیایی سفارش می کنند که عمر عزیز و اوقات و فرصتهای گرانبهای خود را در راه های باطل و عیش و نوش و هوس بازی چون حیوانات نگذرانند، و به فکر آینده ی عظیم و هولناکی که در پیش دارند باشند، به عنوان نمونه خطبه کوتاهی از علی علیه السلام که مرحوم سید رضی درباره ی آن می گوید این خطبه را آن حضرت پیایی به اصحاب خود می خواند. ترجمه ی خطبه چنین است: خدا شما را بیامرزد، وسائل سفر آخرت را آماده نمائید که ندا ی کوچ کردن در میان شما داده شده است، ماندن در دنیا را کم پندارید و دل به آن نبندید، و با توشه ی شایسته، از طاعت و بندگی که به آن دسترسی دارید، به سوی خدا باز گردید، زیرا در برابر شما گردنه ناهموار و منزلهای ترس آور و هولناک (مانند سختیهای مرگ، قبر و عالم برزخ و قیامت) قرار دارد که جز وارد شدن و توقف در آنها راهی ندارید، و بدانید که مرگ با گوشه های چشم همیشه به شما می نگرد و مانند آن است که در چنگالهای  آن که در شما فرو برده است گرفتارید و کارهای زشت و بسیار سخت شما را از آن پنهان داشته است، پس علاقه های دنیا را از خود دور کنید و با توشه ی پرهیزگاری و دوری از گناه خود را توانا سازید.

3. سوگند به قیامت، وسیله بیدار کردن افکار و اندیشه های خفته ای است که مسیر غلطی را طی کرده است و دارندگان چنین اندیشه هایی، سخنانی که نشانگر خفتگی آنها است بیان می دارند و می گوید هدف از خلقت محصور بودن در این زندگی محدود دنیا است و تحمل سختیها و ناراحتیها و نیشهای آن! به پندار اینان، بشر آفریده شده است برای آن که با مشکلات بیشماری که از آغاز زندگیش در برابر  او قرار گرفته است، دست و پنجه نرم کرده و پس از چندی بمیرد و از بین رفته و نابود بشود! قرآن مجید به قیامت سوگند یاد نموده تا به طرز تفکرهای غلط و خطرناک پاسخ گفته و آن را به مسیر صحیح رهنمون سازد که انسان برای زندگی دیگری و حیات وسیعتری به نام آخرت آفریده شده و این زندگی چند روزه دنیا  گذرگاهی برای رسیدن به آن منزل مقصود است.

4. فخر رازی میگوید: بدین جهت به قیامت سوگند یاد شده است که خداوند، بشر را  به قدرت نامتناهی خود آگاه سازد، چون قیامت روزی است که به حساب همه مردم رسیدگی می شود و هر کسی به جزای عمل خود می رسد، و روزی است که حکومت و فرمانروایی مطلقه خداوند بر همگان ظاهر می شود. چنان که قرآن نیز درباره ی آن روز می گوید: "لمن الملک الیوم لله الواحد القهار"، (مومن/آیه16: آن روز سلطنت عالم با کیست؟ با خدای قادر منتقم یکتا است.» و در آیه ی دیگر می فرماید: "الملک یومئذ الحق للرحمن"، (فرقان/آیه 26: پادشاهی به حق در آن روز خاص خدای رحمن است.»