حقیقت خواب و اقسام آن

شک نیست که خواب در حفظ زندگی و ادامه فعالیتهای حیاتی نقش موثری داشته و بیخوابی های طولانی عوارض ناگواری دارد. فلاسفه دیرینه میگفتند خواب جز این نیست  که روح حیوانی ازحواس ظاهری جدا گردد، از این جهت حواس ظاهری به حالت تعطیل در می آید و اگر انسان در عالم خواب حقیقتی را درک میکند، به خاطر این است که روح انسانی به کمک حیوانی که بسیار لطیف است به کارهای تعقلی و تفکری خود ادامه میدهد. در فرهنگ امروز جهان، برای تفسیر حقیقت خواب، فرضیه های متعددی بیان شده است از قبیل:

1- کاهش جریان خون در مغز

2- خواب معلول سمومی است بر اثر فعل و انفعالهای شیمیائی و سوخت ساز بدن پدید میآید.

3- نقطه مخصوصی در سلسله اعصاب مرکزی وجود دارد و تحریک آن نقطه، باعث پدید آمدن خواب میشود. این نظریه ها و امثال آنها در کتابهای علمی طرح و تشریح شده است.

ولی یک چیز  را نمیتوان انکار کرد که میان مرگ و خواب فاصله زیادی وجود دارد. تعطیل مطلق  و همه جانبه مرگ است. ولی خواب، تعطیل قسمت اعظم مراکز فرماندهی است، از این جهت حرکات قلب و کلیه و کبد، در حال خواب حاکی از فعالیت خود کار اعصاب است، همچنین دست و پا زدن و جا به جا شدن بدن، نشانه فعالیت محدود اعصاب میباشد.

اقسام خوابها:
1-  افکار آشفته که گاهی در بیداری و بیشتر در عالم خواب خودنمائی میکند و غالبا گریبانگیر افراد مریض و بیمار میگردد.

2- افکار عادی روزانه ایست که در عالم خواب خود را نشان میدهند مثلا در مواقع امتحان و کنکور دانش آموزان و دانشجویان، خواب امتحان کنگور و قبول و یا رفوه شدن می بینند. افراد مبتلا به  چک و سفته و جریانهای حاد کسبی آنچه را در روز فکر میکنند در عالم خواب همان را میبینند. این گونه خواب ها، فاقد ارزش علمی است و از قدیم الایام گفته اند: «شتر در خواب بیند پنبه داند.»

3- قسمتی از خواب ها اسرار نهانی انسان است که یا بدون تغییر شکل و یا به عللی تغییر شکل داده، واقعیت انسان را نشان میدهند، و این قسم از خوابها در روانکاوی ارزش علمی بسیار دارد، و به وسیله آن میتوان به ضمیر مخفی پی برد، و ریشه ناخوشی روانی بیماران را به دست آورد.

4- بخش چهارم: خوابهائی است نه از افکار آشفته سرچشمه میگیرد و نه افکار روزانه به پدید آمدن آن کمک میکند، و نه حاکی از ضمیر مخفی و تبدیل صورت باطنی به صورت ظاهر میباشد بلکه از یک واقعیت جدا از اندیشه و ذهن، واقعیتی محکم و استوار و پابرجا، گزارش می دهد، این نوع خوابهای الهی است که ما را با جهان خارج مربوط  می سازد، و از روی حقایق خارج از محیط ذهن و اندیشه پرده بر می دارد و این قبیل خوابها به اندازه ای زیاد است که هرگز نمیتوان آنرا انکار کرد، این نوع خوابها ثابت میکند که رابطه بشر با جهان خارج از طبیعت کاملا برقرار است و بشر گاهی به نحوی از انحاء ارتباطی با جهان خارج از طبیعت پیدا می نماید. در این نوع از خواب ها است که پیامبر گرامی (ص) فرمود: "ان الرویا الصادقه جزء من سبعین جزء من النبوه"، «رویای صادقانه بخشی از آگاهی انسان از جهان خارج از طبیعت است.»

آفریدگار توانا برای این که بشر در این جهان از نزدیک نمونه ای از وحی و الهام را درک کند، برای تماس با جهان خارج از طبیعت روزنه ای را برای بشر باز گذارده، او را به چنین رویای صادق  موفق می سازد تا از مشاهده این نوع نمونه ها به امکان تماس با جهان غیب یقین کند. پیامبر گرامی (ص) فرمود: پیامبری و رسیدن  به مقام نبوت بوسیله من بپایان رسید ولی رویای صادقه و خواب های راستین افراد با ایمان باقی خواهد ماند.