میرزای شیرازی و ارج نهادن به شعرا

شیخ آقا بزرگ در کتاب طبقات اعلام الشیعه شرح حال میرزای شیرازی را آورده است و از عالم شاعر ادیب میرزا محمد علی اردوبادی نجفی (م 1380) یاد کرده که کتابی در شرح حال میرزا نوشته است به نام حیاة الامام المجدد الشیرازی. اردوبادی کتاب دیگی نیز دارد به نام "سبک التبر فیماقیل فی المجدد الشیرازی من الشعر فی حیاته و بعد مماته". در این کتاب مجموعه اشعار و قصایدی که شاعران در روزگار حیات میرزای شیرازی در ستایش مقام او و پس از در گذشتش در سوک او سروده اند گردآوری شده است. شیخ آقا بزرگ نوشته است: چون میرزای شیرازی به سامرا رفت آن شهر رو به آبادانی بیشتر نهاد و فاضلان از همه سوی آن سامان کوچ کردند. او شعر و خواندن آن را دوست می داشت و به شاعران صله می داد. از این رو شعرای عرب و عجم از شهرها و آبادیها به سوی سامرا روی آوردند. بازار ادب نیز به روزگار او رواج گرفت و میرزا به اکرام و گرامیداشت جانب شاعران و دادن صله های فراوان اشتهار یافت، و بیشتر شاعران و ادیبان مشهور آن روزگار درباره او مدیحه سرودند، و مردمان به سامرا رو کردند چنانکه مردم نیازمند دسته دسته نزد او می آمدند و همه از کمکهای او بهره مند می گشتند.

در این باره علامه امینی نیز مطلبی نوشته است بدین حاصل: شاعر توانای شیعه سید حیدر حلی به سامرا می رفت و به حضور میرزای شیرازی می رسید و شعر می خواند. از جمله یکبار که شعری خواند میرزای شیرازی خواست 20 لیره عثمانی به او صله دهد. این را با پسرعمویش حجه الاسلام حاج میرزا اسماعیل شیرازی در میان گذاشت. وی گفت: این مبلغ کم است سید حیدر شاعر اهل بیت است او از دعبل و حمیری و همانندان ایشان برتر است. و ائمه به آن شاعران کیسه های زر و همیانهای پر صله می داده اند. میرزا پرسید: چقدر مناسب است؟ حاج میرزا اسماعیل شیرازی گفت: سزاوار است که شما به دست خویش 100 لیره به شاعر مرحمت کنید. این بود که میرزا خود به دیدار سید حیدر حلی رفت و با احترام بسیار 100 لیره عثمانی به او صله داد و دست شاعر اهل بیت را بوسید.

این است آنچه هست و اینگونه بوده اند بزرگان که یادآور جلال آل محمد (ص) و عظمت آنان و شکوه دین بوده اند. و این است اهمیت دادن به مفاهیم و ارزشهای انسانی و هنر پاک و متعهد که هنگامی که شعر اینگونه بود مرجع بزرگ و نایب امام دست شاعر را می بوسد. و این است داشتن فهم درست و مشاوران وارد لایق و درک موضوع و لمس حقیقت زندگی و واقع امر.