معنای گناه کبیره

در بیان "مراد از گناه کبیره" علما دارای اقوال مختلفی هستند که ذکر آن و نقض و ایرادهائی که شده  است از وضع  این بحث بیرون است، چون غرض اختصار و نفع عمومی است. طالبین به کتاب «شرح کافی» و «اربعین شیخ بهائی» مراجعه کنند و چون قول جامع در این مسئله که موافق با تحقیق و تصویب نوع علماء اعلام و مراجع تقلید است، فرمایش مرحوم سیدجمال الدین در «عروة الوثقی» در باب شرائط  امام جماعت است، به همین جمله اکتفا می شود، حلاصه فرمایش سید این است که برای تعیین گناه کبیره چهار راه است.

گناه کبیره چیست؟:
1- هر گناهی که در قرآن و حدیث به کبیره بودن آن تصریح شده باشد ( این قسم متجاوز از چهل گناه است که در اخبار اهلبیت (ع)  تصریح شده)

2- هر معصیتی که در قرآن مجید یا سنت معتبره وعده آتش بر ارتکاب آن رسیده باشد یا اینکه ضمنا وعده عذاب باشد، مثل فرمایش پیغمبر(ص): "من ترک الصلوه متعمدا فقد برئت منه مله الاسلام" که وعده عذاب در این روایت به کنایه  است نه به صراحت، و دلیل این مطلب روایات کثیره ای است که حضرت باقر و حضرت صادق علیهما السلام  فرموده اند: «گناه کبیره هر گناهی است که خدای تعالی وعده آتش بر آن داده باشد، و از صحیحه حضرت عبدالعظیم معلوم می گردد که  وعده عذاب چه در قرآن باشد یا در سنت و اخبار فرقی نمی کند.

3-  هرگناهی  که در قرآن یا سنت معتبره از گناهی که کبیره بودنش مسلم است بزرگتر شمرده شود آن هم کبیره است. مثلا قتل نفس از جمله گناهانی است که کبیره بودنش  به هر دو راه گذشته ثابت گردیده است. در حدیث صحیح ابن محبوب به کبیره بودنش  تصریح شده و در قرآن مجید، در آیه ای که به آن اشاره گردید وعده عذاب بر آن داده شده است، پس اگر در قرآن مجید یا سنتی که معتبر است تصریح شود که فلان گناه از قتل نفس بزرگتر است آن گناه هم کبیره می شود مانند فتنه کردن که در قرآن مجید می فرماید از قتل نفس بزرگتر  است: "والفتنه اکبر من القتل"، پس یقینا فتنه هم از گناهان  کبیره است.

4- هر گناهی که نزد متدینین و متشرعین، بزرگ شمرده شود به طوری که یقین حاصل شود که بزرگی آن منتهی به زمان معصوم می گردد، مانند نجس نمودن مسجد از روی علم و عمد و به قصد هتک احترام خانه خدا، یا پرتاب کردن و انداختن قرآن مجید، به قصد هتک آن، و غیره. بنابراین اول گناهان کبیره منصوصه یعنی آنهائی را که تصریح به کبیره بودنش شده ذکر نموده و بعد گناهانی که به یکی از سه راه دیگر کبیره بودنش ثابت است تذکر داده می شود.