ثواب و فضیلت نماز

1- «عن عبد الله بن سنان عن أبی عبد الله ع قال قال رسول الله ص ما من صلاة یحضر وقتها إلا نادى ملک بین یدی الناس أیها الناس قوموا إلى نیرانکم التی أوقدتموها على ظهورکم فأطفئوها بصلاتکم؛ عبدالله بن سنان از امام صادق (ع) نقل کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: هیچ نمازى وقتش فرا نمى رسد مگر آنکه فرشته اى در برابر مردم ندا مى دهد که به پا خیزید و آتشهایى را که بر پشت خویش برافروخته اید، با نماز خود خاموش کنید».
2- «عن ابن أبی یعفور قال قال أبو عبد الله ع إذا صلیت صلاة فریضة فصلها لوقتها صلاة مودع یخاف أن لا یعود إلیها أبدا ثم اصرف ببصرک إلى موضع سجودک فلو تعلم من عن یمینک و شمالک لأحسنت صلاتک و اعلم أنک قدام من یراک و لا تراه؛ ابن ابى یعفور از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: اى عبدالله، هر گاه خواستى نماز واجب خود را به جاى آورى، آن را در وقت خود مانند نماز وداع کننده اى که مى ترسد هرگز به سوى آن باز نمى گردد به جاى آور، سپس به محل سجده خود نگاه کن. و اگر بدانى چه کسى در طرف راست و چپ توست قطعا نماز خود را نیکو به جاى مى آورى، و بدان که تو در پیشگاه کسى قرار دارى که تو را مى بیند و تو او را نمى بینى».
3- «عن جمیل عن أبی عبد الله ع قال للمصلی ثلاث خصال إذا قام فی صلاته یتناثر علیه البر من أعنان السماء إلى مفرق رأسه و تحف به الملائکة من قدمیه إلى أعنان السماء و ملک ینادی أیها المصلی لو تعلم من تناجی ما انفتلت؛ جمیل بن دراج از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: نمازگزار داراى سه خصلت است:1. هرگاه به نماز بایستد، نیکوییها از فراز آسمان تا فرق سرش فرو مى ریزد 2. فرشتگان از زیر پاى او تا فراز آسمان او را در برمى گیرند 3. فرشته اى او را ندا مى کند: اى نمازگزار، اگر بدانى با چه کسى مناجات مى کنى هرگز به دیگرى توجه نخواهى کرد».

پاداش کسى که نماز صبح را اول وقت بخواند
«عن إسحاق بن عمار قال قلت لأبی عبد الله ع یا أبا عبد الله أخبرنی عن أفضل المواقیت فی صلاة الفجر قال مع طلوع الفجر إن الله تعالى یقول: إن قرآن الفجر کان مشهودا یعنی صلاة الفجر تشهدها ملائکة النهار و ملائکة اللیل فإذا صلى العبد صلاة الصبح مع طلوع الفجر أثبتت له مرتین تثبتها ملائکة اللیل و ملائکة النهار؛ اسحاق بن عمار مى گوید: به امام صادق (ع) گفتم: اى ابو عبدالله، مرا از بهترین وقت براى نماز صبح خبر ده. فرمود: بهترین وقت هنگامى است که فجر طلوع مى کند، زیرا خداوند مى فرماید: «إن قرآن الفجر کان مشهودا؛ نماز صبح همواره مقرون با حضور فرشتگان است» (اسراء/ 78) یعنى نماز صبح را فرشتگان روز و فرشتگان شب مشاهده مى کنند. پس هنگامى که بنده نماز صبح را همزمان با طلوع فجر بخواند، دو بار براى او نوشته مى شود؛ هم فرشتگان شب مى نویسند و هم فرشتگان روز».

فضیلت اول وقت بر آخر وقت
«عن بکر بن محمد الأزدی قال قال أبو عبد الله ع فضل الوقت الأول على الأخیر [خیر للمؤمن [من ولده و ماله و فی حدیث آخر قال الصادق ع فضل الوقت الأول على الأخیر کفضل الآخرة على الدنیا؛ بکربن محمد ازدى مى گوید: امام صادق (ع) فرمود: فضیلت اول وقت بر آخر وقت براى مؤمن بهتر از مال و فرزندان اوست. در حدیث دیگر امام صادق (ع) فرمود: فضیلت اول وقت بر آخر وقت مانند فضیلت آخرت بر دنیاست».

پاداش کسى که نمازهاى واجب خود را اول وقت به جاى آورد
«عن سعد بن أبی خلف عن أبی الحسن موسى ع قال الصلوات المفروضات فی أول وقتها إذا أقیم حدودها أطیب ریحا من قضیب الآس حین یؤخذ من شجره فی طیبه و ریحه و طراوته فعلیکم بالوقت الأول؛ سعدبن ابى خلف از حضرت ابوالحسن موسى بن جعفر (ع) نقل کرده است که فرمود: نمازهاى واجب که در اول وقت با حدود و شرایط آن خوانده شود، از برگ مورد که آن را هنگام سبزى و خوشبویى و طراوتش بگیرند خوشبوتر است. پس بر شما باد که نماز را در اول وقت به جاى آورید».

پاداش کوتاه کردن نماز در سفر
«عن عیسى بن عبد الله الهاشمی عن أبیه عن جده عن علی بن أبی طالب ع قال قال رسول الله ص خیارکم الذین إذا سافروا قصروا و أفطروا؛ عیسى بن عبدالله هاشمى از پدرش از جدش از على بن ابیطالب (ع) نقل کرده است که رسول خدا فرمود: بهترین شما کسانى هستند که چون سفر کردند نماز خود را کوتاه مى کنند و روزه را افطار مى نمایند».

پاداش خواندن نماز جمعه براى مسافر
«عن سماعة عن جعفر بن محمد عن أبیه ع قال أیما مسافر صلى الجمعة رغبة فیها و حبا لها أعطاه الله أجر مائة جمعة للمقیم؛ سماعه از امام صادق (ع)، و او از پدر بزرگوارش (ع) روایت کرده است: هر مسافرى که نماز جمعه را از روى علاقه و محبت بجاى آورد، خداوند ثوابى براى او منظور فرماید که با ثواب قرائت صد نماز جمعه فرد مقیم (غیر مسافر) برابر است».

ثواب ایستادن به نماز
«عن أبی حمزة عن أبی عبد الله ع قال ما من عبد من شیعتنا یقوم إلى الصلاة إلا اکتنفه بعدد من خالفه ملائکة یصلون خلفه یدعون الله عز و جل له حتى یفرغ من صلاته؛ ابوحمزه ثمالى از امام صادق (ع) روایت کرده است: هیچ بنده اى از شیعیان به نماز نمى ایستد مگر آنکه فرشتگان خدا به شماره مخالفانى که دارد در پشت سر او به نماز مى ایستند و به او اقتدا مى کنند و در حق او دعا مى کنند تا هنگامى که نماز خود را به پایان برد».

ثواب ذکر صلوات بعد از نماز عصر روز جمعه
«عن ناجیة قال قال أبو جعفر ع إذا صلیت العصر یوم الجمعة فقل اللهم صل على محمد و آل محمد الأوصیاء المرضیین بأفضل صلواتک و بارک علیهم بأفضل برکاتک و السلام علیهم و على أرواحهم و أجسادهم و رحمة الله و برکاته- فإن من قالها فی دبر العصر کتب الله له مائة ألف حسنة و محا الله عنه مائة ألف سیئة و قضى له بها مائة ألف حاجة و رفع له بها مائة ألف درجة؛ ناجیه از امام محمدباقر (ع) روایت کرده است: چون در روز جمعه، نماز عصر را بجاى آوردى، این دعا را بخوان: بار الها! بهترین درودهاى خود را بر محمد (ص) و آل محمد (ع) و جانشینانش که از آنان راضى و خشنودى، بفرست، و بهترین برکات خود را بر آنان نازل فرما، و درود و برکت و رحمت خدا بر آنان و ارواح آنان و بدنهاى (مطهر) آنان باد. پس اگر کسى چنین کند، خداوند صد هزار حسنه براى او مى نویسد و صد هزار گناه از (نامه اعمال) او پاک مى کند، و صد هزار حاجت او را برآورده مى سازد و صد هزار درجه (مقام) او را بالا مى برد».

ثواب قرائت یک بار الحمد، هفت بار قل هو الله، هفت بار قل أعوذ برب الفلق و قل أعوذ برب الناس، و آیة الکرسى و آیه سخره و آخر سوره براءه، بعد از نماز جمعه
1- «عن أبی عبد الله ع قال من قرأ بعد الجمعة حین ینصرف الحمد مرة و قل هو الله أحد سبعا و قل أعوذ برب الفلق سبعا و قل أعوذ برب الناس سبعا و آیة الکرسی و آیة السخرة و آخر براءة لقد جاءکم رسول من أنفسکم إلى آخرها کانت له کفارة ما بین الجمعة إلى الجمعة؛ حلبى از امام صادق (ع) روایت شده است: هر کس پس از نماز جمعه، یک بار حمد، هفت بار (قل هو الله أحد و قل أعوذ برب الفلق و قل أعوذ برب الناس)، (یک بار) آیة الکرسى، (یک بار) آیه سخره (آیه هاى 53-55 سوره اعراف) و آخرین آیه سوره برائت لقد جاءکم رسول من أنفسکم... تا آخر آیه را بخواند، (ثواب) اینها کفاره گناهان او از آن جمعه تا جمعه دیگر خواهد بود».
2- «عن السکونی عن جعفر بن محمد عن آبائه ع قال قال رسول الله ص من قرأ دبر صلاة الجمعة فاتحة الکتاب مرة و قل هو الله أحد سبع مرات و فاتحة الکتاب مرة و قل أعوذ برب الفلق سبع مرات و فاتحة الکتاب مرة و قل أعوذ برب الناس سبع مرات لم ینزل به بلیة و لم تصبه فتنة إلى الجمعة الآخر فإن قال اللهم اجعلنی من أهل الجنة التی حشوها برکة و عمارها الملائکة مع نبینا محمد و أبینا إبراهیم جمع الله بینه و بین محمد و إبراهیم ع فی دار السلام؛ سکونى از امام صادق (ع)، و آن حضرت از پدران بزرگوارش روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: هر کس بعد از نماز جمعه، یک بار سوره حمد و هفت بار سوره قل أعوذ برب الفلق؛ و باز یک بار سوره حمد و هفت بار سوره قل هو الله أحد؛ و باز یک مرتبه سوره حمد و هفت مرتبه سوره قل أعوذ برب الناس را بخواند، هیچ بلائى بر او نازل نمى شود و هیچ فتنه اى به او نمى رسد تا جمعه دیگر. و چنانچه بگوید: بار الها! مرا از اهل بهشت، آن بهشتى که برکات خداوندى در آن است و فرشتگان خدمتگزاران آنند با پیامبرمان محمد (ص) و پدرمان ابراهیم خلیل، قرار ده، خداوند او را در دار السلام با رسول خدا (ص) و حضرت ابراهیم خلیل (ع) محشور خواهد کرد».

ثواب رفتن براى اداى نماز و فرا گرفتن قرآن
«عن الأصبغ بن نباتة قال قال أمیر المؤمنین ع إن الله عز و جل لیهم بعذاب أهل الأرض جمیعا حتى لا یحاشی منهم أحدا إذا عملوا بالمعاصی و اجترحوا السیئات فإذا نظر إلى الشیب ناقلی أقدامهم إلى الصلاة و الولدان یتعلمون القرآن رحمهم فأخر ذلک عنهم؛ اصبغ بن نباته از امیر مؤمنان على (ع) روایت کرده است: چون ساکنان زمین، خود را به گناه آلوده کنند مشیت حضرت حق بر این تعلق مى گیرد که تمام اهل زمین را (بعلت این ناسپاسى و کفران) عذاب کند، ولى هنگامى که سالخوردگان آنها را مى بیند که به سوى نماز گام برمى دارند، و کودکان آنها را سرگرم فراگیرى قرآن مشاهده فرماید، ساکنان زمین را (به خاطر آنها) مشمول رحمت (بى منتهاى خود) قرار مى دهد و عذاب (آنان) را به تأخیر مى اندازد».

ثواب نابیناى صابر و محب آل محمد صلى الله علیه و آله و سلم
«عن أبی حمزة الثمالی و محمد بن مسلم عن أبی جعفر ع قال من لقی الله مکفوفا محتسبا موالیا لآل محمد ص لقی الله و لا حساب علیه و روی لا یسلب الله عبدا کریمتیه أو إحداهما إلا و لم یسأله عن ذنب؛ ابوحمزه ثمالى و محمدبن مسلم (هر دو) از امام محمدباقر (ع) روایت کرده اند: هر کس با چشم نابینا از دنیا برود و براى خشنودى خدا این را تحمل کند و دوستدار آل محمد (ص) باشد، خدا را در حالى ملاقات کند که حسابى بر او نیست (کنایه از اینکه گناهانش آمرزیده شده، و یا آنکه حسابش آسان خواهد بود). (2) 2- و باز، روایت شده است که: خداوند، دو چشم یا یک چشم بنده اى را (از او) نمى گیرد مگر آنکه از گناهانش پرسش نمى کند».

ثواب دو رکعت نماز مستحبى براى رضاى خدا خواندن، یا یک درهم صدقه دادن، یا یک روز روزه مستحبى گرفتن
«عن إسماعیل بن یسار قال سمعت أبا عبد الله ع یقول إیاکم و الکسل إن ربکم رحیم یشکر القلیل إن الرجل لیصلی الرکعتین تطوعا یرید بهما وجه الله عز و جل فیدخله الله بهما الجنة و إنه لیتصدق بالدرهم تطوعا یرید به وجه الله عز و جل فیدخله الله به الجنة و إنه لیصوم الیوم تطوعا یرید به وجه الله تعالى فیدخله به الجنة؛ اسماعیل بن یسار روایت کرده است: شنیدم از امام صادق (ع) که فرمود: شما را از کسالت و تنبلى (در عبادت) بر حذر مى دارم، چرا که پروردگار شما بسیار مهربان است، عمل کم و اندک را (از شما) قبول مى کند و پاداش مى دهد. چه بسا فردى که براى خشنودى خدا (و با نیت پاک) دو رکعت نماز مستحبى مى خواند، و خداوند او را به خاطر همان دو رکعت نماز، وارد بهشت مى کند؛ و یا در راه خدا یک درهم صدقه مى دهد، و خداوند به (پاداش) همین صدقه ناچیز، بهشت را بر او ارزانى مى دارد؛ و یا یک روز، روزه مستحبى مى گیرد و خداوند به سبب همین عمل، او را بهشتى مى کند».

برترى جمعه هاى ماه رمضان بر جمعه هاى دیگر
«عن جابر قال کان أبو جعفر ع یقول إن لجمیع شهر رمضان لفضلا على جمیع سائر الشهور کفضل رسول الله ص على سائر الرسل؛ جابر از امام محمدباقر (ع) روایت کرده است: برترى (فضیلت) جمعه هاى ماه مبارک رمضان بر جمعه هاى ماههاى دیگر، همانند برترى حضرت رسول اکرم (ص) بر پیامبران دیگر [و یا برترى ماه مبارک رمضان بر ماههاى دیگر است ]».

ثواب نماز کسى که عطر استعمال مى کند
«عن المفضل بن عمر عن الصادق ع قال رکعتان یصلیهما متعطر أفضل من سبعین رکعة یصلیهما غیر متعطر؛ مفضل بن عمر از امام صادق (ع) روایت کرده است: دو رکعت نماز کسى که (به هنگام نماز) خود را معطر مى کند از هفتاد رکعت نماز کسى که عطر نمى زند، برتر است».

ثواب نماز کسى که همسر دارد
«عن الولید بن صبیح عن أبی عبد الله ع قال رکعتین یصلیهما متزوج أفضل من سبعین رکعة یصلیهما غیر متزوج؛ ولیدبن صبیح از امام صادق (ع) روایت کرده است: دو رکعت نماز مردى که همسر دارد، از هفتاد رکعت نماز مرد مجرد (بى همسر) برتر است».

ثواب کسى که چهار رکعت نماز گزارد و در هر رکعت پنجاه مرتبه قل هو الله أحد را بخواند
«عن عبد الله بن سنان عن أبی عبد الله ع قال سمعته یقول من صلى أربع رکعات یقرأ فی کل رکعة ب قل هو الله أحد خمسین مرة لم ینفتل بینه و بین الله عز و جل ذنب إلا غفر له؛ عبدالله بن سنان گوید: از امام صادق (ع) شنیدم که فرمود: هر کس چهار رکعت نماز بجاى آورد، و در هر رکعت پنجاه بار سوره قل هو الله أحد را بخواند، (این چنین شخصى) نماز را تمام نمى کند مگر آنکه تمام گناهانش آمرزیده شده باشد».

منـابـع

کلیــد واژه هــا