ابو اعور سلمی

«عمرو بن سفیان بن سعید» مشهور به «ابو اعور سلمی» از سرداران مشهور معاویه در جنگ صفین و از فاتحان شهرهای مصر و شام بود. نسب ابوعور به تیره بنی ذکوان سلیم می رسد. پدرش که هم پیمان حرب بنی امیه بود، در جنگ احد در صف مشرکان حضور داشت و نوشته اند که او بود که اولین نفر از مسلمانان را به شهادت رساند.
تاریخ تولد ابواعور مشخص نیست. برخی نوشته اند که او زمان پیامبر اسلام (ص) را درک کرده و از آن حضرت روایت کرده است؛ بعضی دیگر معتقدند که او در دوران جاهلیت می زیسته و محضر پیامبر (ص) را ندید. همچنین به نقل برخی منابع، او در جنگ حنین در حالی که مسلمان نبود، شرکت داشت و پس از آن اسلام آورد. در سال 13 ه. ق که ابوعبیده شام را فتح می کرد، ابو اعور یکی از سرداران او بود که طبریه را فتح کرد. بر اساس گزارشهای دیگر، او در جنگ عموریه در سال 23 ه.ق سردار سپاه شام بود و در 26 ه.ق هم در فتح قبرس شرکت داشت.
در سال 35ه.ق، شورشیان مصری که نظر مساعد عثمان را نسبت به شکایات خود جلب کرده بودند و به سرزمین خود برمی گشتند، در راه به ابواعور که بر شتر عثمان سوار بود، برخوردند و به او بدگمان شدند و چون او را تفتیش کردند، نامه ای دیدند که در آن عثمان به حاکم مصر دستور داده بود که شورشیان را به سختی مجازات کند. با این وجود، روایات دیگری وجود دارد که نشان می دهد حامل نامه، غلام عثمان بود.

همراهی با معاویه
ابو اعور تا آغاز جنگ صفین، در کنار معاویه بود و پس از آن، فرماندهی گروهی از سپاه شام برای جنگ با سپاه امام علی (ع) در صفین را بر عهده داشت. ابو اعور پس از ورود به عراق، آبشخور فرات را در محاصره گرفت و اجازه استفاده از آن را به سپاه کوفه نداد، اما سرانجام کوفیان بر آنان پیروز شدند و آبشخور را تصرف کردند. او در طول روزهای جنگ، چندبار با چندنفر از سرداران سپاه کوفه درگیر شد، اما چون شکست در لشکر شام افتاد و به نیرنگ عمروبن عاص، قرآن ها را بر نیزه کردند و دو سپاه به حکمیت دعوت شدند، ابو اعور هم در میان آنها بود که قرآن را بر سرش گذاشت و دو سپاه را به حکمیت فراخواند.
ابو اعور در زمان نوشتن صلح نامه در پایان جنگ، به پیش انداختن نام امام علی (ع) بر معاویه و نامیدن آن حضرت به لقب «امیرالمؤمنین» اعتراض کرد و نزاعی که بر سر این موضوع درگرفت، سرانجام با مداخله امام علی (ع) و توضیح ایشان پایان یافت و چون صلح نامه نوشته شد و کسانی از دو سپاه بر آن شهادت دادند، ابو اعور هم از جانب سپاه شام، یکی از گواهان بود. پس از پایان جنگ صفین، معاویه که به تسحیر مصر چشم داشت، سرداران خود را برای آن کار فراخواند و نظر آنها را در این زمینه جویا شد. با آنکه ابواعور، مانند بیشتر سرداران با این پیشنهاد موافق نبود، در لشکرکشی به سوی مصر به سرکردگی عمرو عاص شرکت کرد.
از این پس، از زندگی و یا مرگ او گزارشی در دست نیست. ابواعور از دشمنان سرسخت امام علی (ع) بود، به طوری که نوشته اند امام (ع) پس از جنگ صفین، او و برخی دیگر از یاران معاویه را در قنوت نماز لعن می کرد.
پس از انعقاد صلح میان معاویه و امام حسن (ع)، امام برخی از یاران معاویه مانند عمرو عاص و ابو اعور را سخت مورد انتقاد قرار داد و ابو اعور را از کسانی خواند که پیامبر اسلام (ص) آنان را لعن کرده است. اما در گزارش دیگری از این ماجرا، نامی از او نیست.

منـابـع

کلیــد واژه هــا