نمونه ای از مسائل حل نشده به وسیله علم (ماده و حرکت)

نمونه های فراوانی از مسائل و موضوعات وجود دارد که علوم با تلاش های پیگیر خود هنوز پاسخ هایی قابل قبول برای آنها نداده است. برخی از آنها عبارتند از:
- اثبات واقعیت عین خارج از ذهن و به طور کلی اثبات جز من در مقابل من از راه علم محض یا فلسفه علمی محض؟
- ماده چیست؟ ماده به معنای مطلق آن که جانشین حقایق عالی هستی تلقی می گردد نه عناصر و پدیده های طبیعی جزیی که با موضعگیریها و هدفگیرهای مشخص تعریف می شوند.
- حرکت چیست؟
قوه (نیرو) چیست و اقسام آن کدام است؟
- آیا انواع حرکت محصور در همان است که علوم پایه و دیگر دانشهای تحققی از آنها بهره برداری می کنند؟
- ارتباط این دو حقیقت (ماده و حرکت) چیست؟
- چرا ماده حرکت می کند؟
- چرا ماده این حرکت را پیش گرفته است؟
- آیا با فرض باز بودن نظام (سیستم) کیهانی می توان گفت: همین حرکت در همین مسیر ابدی است؟ به چه دلیل؟
- آیا انقسام وجود یا موجود به عینی و ذهنی بر مبنای حصر عقلانی است؟
- مرز حقیقی من و جز من در جهان فیزیک مشخص گشته یا این مرز قرارداد است، همان گونه که بعضی از صاحبنظران درباره ذرات بنیادین طبیعت در کیهان معتقد شده اند؟
- بدان جهت که معرفت و علم ما محصول من و عوامل درک از یک طرف و جز من و شرایط شیء درک شده (شیء برای خود) از طرف دیگر می باشد. بنابراین ادعای آن گروه از متفکران که می پندارند ذهن واقعیات عینی را بدون تصرف از ناحیه عوامل ادراک و شرایط شیء درک شده در خود منعکس می کند به کدامین دلیل علمی تکیه می کند؟ مگر چنین نیست که بقول لائوتسه فیلسوف چینی بنا به نقل نیلزبور دانمارکی: در نمایشنامه بزرگی وجود هم بازیگریم هم تماشاگر؟
- آیا مرز میان من و جز من در علم و معرفت مطلق است یا نسبی؟ و بر فرض نسبی بودن آن عامل نسبیت چیست؟ آیا معلومات ما و کمیت و کیفیت آنهاست؟ آیا تنها موضعگیریهای عامل درک کننده است یا دریافت شده ها و اصول پیش ساخته ذهنی یا روانی ماست؟
- آیا معلومات و دریافتهایی که بشر به دست می آورد، از قبیل به ثمر رسیدن بذرهای افشانده شده در درون آدمی است یا اکتسابات و انعکاسات. و فعالیتهای بی سابقه در مغز است یا باید معلومات و فعالیتها فرق گذاشت که بعضی از آنها همانند بذرهای پاشیده شده در کشتگاه درون ماست که به وسیله تعلیم و تعلم و تجارب و مشاهدات به فعلیت می رسد. به اصطلاح غربیها پیشینی و بعضی دیگر انعکاسی و اکتسابی و فعالیتهایی است که سابقه ای در درون ندارند؟
- تفسیر صحیح عملیات تجربی مغزی مانند تجرید مفاهیم کلی و تجرید عدد و تجرید قضایای کلی و تفاوت ماهوی یا عرضی آنها چیست؟
- بر فرض ثبوت رابطه ضرورت مابین قواین طبیعت به معنای عام آن و آن قسمت از قوانین مربوط به واقعیات انسانی که از قلمرو اختیار و استناد به آن خارج است و بر مبنای روش واقع گرایی که ضرورت قوانین یک واقعیت عینی است نه یک پدیده یا انتزاع ذهنی ضد این ضرورت که امکان است آیا احتمال می رود که بنابر قاعده تبدیل ضد به ضد خود یا تولد ضد از ضد خود روزی فرا می رسد که از ترکیب تفاعلی دو عنصر هیدروژن و اکسیژن با نسبت معین یک کله قند یا یک قطار با بیست واگن به وجود بیاید؟ این مسئله بر فرض بطلان نظریه تعاقب حوادث طبق نظر دیوید هیوم و با قطع نظر از جریان همه واقعیات طبیعت از فوق طبیعت است که ضرورت موجود در میان قوانین آنها مربوط به موضع گیری آدمی در قلمرو معرفت است.
- آیا قانون هدف وسیله را توجیه می کند شرط یا شرایطی دارد یا مطلق است؟ و بر فرض مشروط بودن آیا حقایق علمی شناور نمی گردد در حالی که حقایق علمی همواره حکایت از ثابتها در انواع و اشکال مختلف می نماید اگرچه موضعگیری و شرایط مغزی و درونی و تجارب و معلومات انسانها موجب برداشتهای مختلف می باشد و بدیهی است که اختلاف در برداشتها غیر از شناور و مایع بودن حقایق است.
به عنوان مثال از آغاز ظهور جانوران در روی زمین دفاع از جان فراگیرترین قانون یا اصل حیات بوده است با اینکه شاید دو دانشمند و دو فیلسوف نتوان پیدا کرد که به سؤالات درباره اهمیت و مختصات ذاتی و عرضی حیات یک پاسخ بدهند.
دانشمند معروف آ.ای اپارین، زیست شناس روسی می گوید: سؤالات مربوط به جوهر حیات را هفت میلیون بیان می کند. عبارت او چنین است: فقط از راه چنین برداشت تکاملی است که امکان می یابیم نه فقط بفهمیم که در بدن موجودات زنده چه رخ می دهد و چرا رخ می دهد، بلکه همچنین خواهیم توانست به هفت میلیون چرایی پاسخ دهیم که برای شناخت واقعی جوهر حیات در برابر ما قرار می گیرد.
بدیهی است که اگر این دو سؤال را هم ما بیفزاییم که ماهیت تکامل چیست و چرا این مسیر را انتخاب نموده است؟ شمار سؤالات ما به هفت میلیون و دو می رسد.
خوشبختانه خود آقای اوپارین در همین کتاب اعتراف می کند که معلومات ما درباره این تکامل بسیار ناچیز است: متأسفانه آن را کامل مشخص کنیم و دگرگونیهای کیفی سازمان انتقال فعالانه مواد را که در مراحل خاصی از تکامل دنیای زنده رخ داده اند مورد توجه قرار دهیم.
- تعرف دقیق جامعه زیبایی محسوس و زیبایی معقول
- فرد حقیقی دو زیبایی فوق (محسوس و معقول)
- علل بازتابهای مختلف نفس در ارتباط با رنگها (چه در حالت انفرادی و چه در حالت سنتزهای حاصل از ترکیبات گوناگون.)
- تفاوت تجرید زیباییها برای دریافت ماهیت زیبایی و تجرید افراد و مصادیق آنها با دریافت مفهوم کلی مانند انسان خط مستقیم.
- آیا تجرید مطلق در زیبایی و مفاهیم کلی امکان پذیر است و مفاد نظریه برکلی در این مسئله.
- تعریف ماهیت عدد مانند 100،7،2.... نه معدود و نه شکل کتابی و تلفظ آن.
- تفسیر حقیقی و قانع کننده درباره اکتشافات و الهامات
- هنر چیست؟
- آیا اکتشافات علمی صنعتی، هنری و نوپاییهای فلسفی و جهان بینی یک نوع پدیده است؟
دو سؤال دیگر در اینجا وجود دارد که در شماره 175 و 176 آمده است. پدیده های فوق چه مقدار از آگاهی و آزادیها برخوردار بوده اند؟
- نبوغ چیست و انواع آن کدام است؟
- آن عامل که برای به خاطر آوردن یک موضوع یا قضیه ای فراموش شده به فعالیت می افتد چیست؟
- تعریف ماهیت تفکر و انواع آن و فرق مابین تفکر و تعقل.
- تجسیم (موجود را معدوم، معدوم را موجود تلقی کردن و پذیرش آن در موضع خاص)
- علم حضوری (خودهشیاری) و تفسیر تناقضی که در آن احساس می شود (اتحاد درک کننده و درک شونده)
- آیا قاعده کل از جزء خود بزرگتر است مطلق است یا مشروط به کمیتهای محدود است؟
- اصول بدیهی که مراعات آنها در همه علوم و معارف بشری ضروری است چند تا است، و آیا انحصار آن اصول که مثلا (پانزده قضیه است) عقلانی و مطلق است، یا استقرایی است؟
- تعریف جامع لذت چیست؟ آیا اقسام لذایذ یک حقیقت اند یا حقایق متنوع مانند لذت خوراک خوب، لذت علم، لذت پیروزی و لذت زیبایابی...؟
- تعریف جامع الم (درد) چیست؟ آیا اقسام آلام یک حقیقت اند یا حقایق متنوع مانند درد عضلانی، درد جهل، درد شکست خوردن و درد برقراری ارتباط با زشتیها...؟
- راه شناخت علل اصلی بروز تمدنها و اعتلا و سقوط آنها با روش علمی.
- فرهنگ و علت تنوع تعاریف آنکه تا حدود 164 تعریف ذکر شده است.
- فرهنگ هدفدار و پیشرو و ملاک آن چیست؟
- آیا هماهنگ ساختن همه عناصر فرهنگ ضروری است؟ و بر همین فرض علت ناتوانی بشر از هماهنگ ساختن آنها چیست؟
- دلیل ناهماهنگی دو عنصر بزرگ فرهنگ یعنی علوم انسانی و تکنولوژی چیست؟ و چرا علوم انسانی راکد و متوقف گشته و تکنولوژی در حال پیشرفت شگفت آور است؟!
- تعرف نهایی انسان چیست؟
- آیا شناخت انسان بدون در نظر داشتن استعدادها و اعمال ارزشی او یک شناخت کامل است؟ این سؤال از اینجا ناشی می شود که کسی که می داند انسان دارای استعداد عدالت و خدمت به همنوع خود می باشد، آدمی را بهتر از کسی می شناسد که اطلاعی از این استعداد او ندارد.
- تأثیر شناخت انسان با در نظر داشتن استعدادها و فعالیتهای ارزشی او در حرکت تکاملی او چیست؟
- عامل محرک تاریخ چیست؟ آیا حتما باید این عالم یک حقیقت باشد؟
- آیا دریافت ذهنی بی نهایت، یک دریافت دربار کمیت است یا خود یک کیفیت است؟
- آیا دریافت ذهنی بینهایت مفهومی است یا مصداقی واقعی؟
- وصول به اصول و مبانی هستی از طریق درک قانونمندی آن، آسانتر و مستقیمتر است یا از طریق درک زیبایی و شکوه آن؟
- طرق و وسایل تحول انسانها از صیانت ذات طبیعی به صیانت ذات ایده آلی و سپس به صیانت ذات تکاملی چیست؟
- راه حل و هماهنگ ساختن دو نظر بی نهایت بودن جهان متناهی بودن آن.
- اگر دانش ما بر وضع فعلی کیهان کافی است راه شناخت وضع آینده کیهان کدام است؟
- انقلابات روانی ناگهانی و آثار حیرت انگیز آنها چه در مسیر خیرات و چه در مسیر شرور چیست؟
- تفسیر احساس برین درباره تکلیف برین چگونه است؟
- راه مهار کردن فعالیتهای مغزی بعضی از انسانها مانند کوههای آتشفشان نباشد که مطابق فرموده قرآن: «یهلک الحرث و النسل؛ همه کشتهای مفید و نسل بشر را به هلاکت می اندازد» (بقره/ 205)، بلکه در مسیر سازندگی از آنها استفاده شود.
- تعریف پدیده اختیار و آزادی و طرق بهره برداری از آن.
- قانون علیت و سازگاری آن با کارهای اختیاری انسان.

منـابـع

کلیــد واژه هــا