نمونه هایی از الهامات غریزی در حیوانات

«وحی» در آیات قرآن، و همچنین در کتب لغت، مفهوم وسیع و گسترده ای دارد که یکی از مصداقهای آن درک غریزی خاصی است که در حیوانات وجود دارد، و آن را با هیچ تفسیر مادی نمی توان تفسیر کرد، بلکه وجود آنها دلیلی است بر وجود آن منبع عظیم علم و قدرت در ماورای عالم طبیعت.

قرآن مجید درباره زنبور عسل این تعبیر را به کاربرده، چنانکه در آیه 68 و 69 سوره نحل اشاره ای پر معنی به وضع شگفت انگیز این حیوان می کند. امروز که زندگی زنبوان عسل از سوی دانشمندان مورد بررسی دقیق قرار گرفته است به وضوح معلوم شده که این حشره آنچنان زندگی اجتماعی و تمدن شگرف و شگفت انگیزی دارد که از جهاتی بر زندگی اجتماعی و تمدن انسان برتری دارد، خانه سازی زنبوران عسل با آن دقت و ظرافتی که موازین هندسی عمیقا در آن رعایت شده، طرز جمع آوری عسل و آماده سازی و ذخیره کردن و محفوظ نمودن از هرگونه آلودگی، و طرز تربیت فرزندان، تغذیه مخصوص ملکه، بارزسی از زنبورهائی که از گلهای آلوده استفاده کرده اند، دفاع در مقابل دشمنان، پرورش نوزادان، طرز با خبر ساختن افراد کندو از وجود منابع گل از سوی زنبوران کاوشگر، و دادن مشخصات دقیق محل از نظر مقدار فاصله و درجه و زاویه، برای حرکت دستجمعی به سوی آن، و امثال این امور که هر کدام بحثهای مفصلی را در کتب مربوط به زندگی زنبوران عسل به خود تخصیص داده، اموری است که توجیه آنها جز از طریق الهام غریزی امکان پذیر نیست. به گفته بعضی از آگاهان تا به حال 4500 نوع! زنبور عسل وحشی شناخته شده، اما شگفتی در این است که همه آنها یک نوع مهاجرت و کندوسازی و مکیدن و خوردن از گلها را دارند. درباره زنبور عسل و زندگی اسرار آمیز او سخن بسیار است که تنها یک نمونه آن مسأله ساختن خانه های 6 ضلعی با آن زاویای بسیار دقیق هندسی است، دانشمندان با مطالعات زیاد دریافته اند که ساختن این حجره های کاملا مساوی و مشابه به این صورت بیشترین ظرفیت را، در عین به کار گرفتن کمترین مصالح، دارد، چرا که از میان اشکال هندسی تنها سه شکل است که می تواند خانه هائی ارائه دهد که هیچ فاصله ای در میان آنها نباشد (مثلث متساوی الاضلاع، چهار ضلعی و شش ضلعی) ولی مطالعات هندسی نشان داده که ساختن حجره 6 ضلعی مصالح کمتری می خواهد و قدرت مقاومت بیشتری دارد، و به همین دلیل زنبور عسل آن را بر دو شکل دیگر ترجیح داده است.

او این الهامات غریزی را از کجا پیدا کرده؟ و در کدام مکتب این درس را فرا گرفته است؟ ولی این الهام غریزی منحصر به زنبور عسل نیست، در بسیاری از انواع حیوانات نمونه های شگفت آوری از آن دیده می شود که هریک از دیگری جالبتر است، به عنوان نمونه:  یکی از دانشمندان در کتاب خود بنام «دریا دیار عجائب» می نویسد: «رفتار بعضی از ماهیها یکی از اسرار طبیعت است که کسی قادر به بیان علت آن نیست! ماهی قزل آلا، دریا را درک می کند، و به آب شیرین نهرهائی که در آن زندگی را آغاز کرده بود باز می گردد، در جهت مخالفت جریان آب با کوشش تمام شنا می کند، و از روی صخره ها می جهد، و حتی از زیر آبشار بالا می پرد!، تعداد آنها گاهی آنقدر زیاد است که نهر را پر می کنند، این ماهیها وقتی که به آن محلی که در جستجویش بودند رسیدند، تخم گذاری می کنند، و می میرند! اینکه چگونه این ماهیها نهر یا رودخانه مناسب را می یابند، از کار رادیو و تلویزیون هم عجبیتر است زیرا آنها نقسه ندارند، و زیر آب دید آنها زیاد نیست، و کسی هم راه را به آنها نشان نمی دهد. وی سپس می افزاید: «از این عجیب تر رفتار«مارماهی» است، مارماهیهای انگلیس وقتی به هشت سالگی می رسند آبگیر یا نهری را که محل زندگی آنها است رها می کنند، و مثل مار در شب روی عفلهای مرطوب می خزند، تا به کنار دریا برسند، سپس ( تمام عرض) اقیانوس اطلس را با شنا طی می کنند، و به آبهای نزدیک «برمودا» می روند! آنجا به زیر آب فرو رفته، تخم می گذارند و می میرند. بچه های مارماهی به سطح آب می آیند سپس سفر خود به سوی وطن آغاز می کنند، این مسافرت دو یا سه سال طول می کشد ( تا به وطن بازمی گردند). مارماهی چگونه مقصد خود را می داند با اینکه هرگز آن مسیر را طی نکرده؟ این سوالی است که شما نیز مانند عاقلترین دانشمندان می توانید به آن پاسخ دهید، ( جواب منفی ) زیرا هیچکس  جواب آن را نمی داند»!

«بسیاری از پرندگان مهاجر راههای بسیار طولانی را طی می کنند و گاه از «اروپا» تا «جنوب آفریقا» این راه دور و دراز را می پیمایند، و در مسیر خود هرگز دچار اشتباه نمی شوند، تا مدتی این موضوع که چگونه این پرندگان موفق می شوند راهی به این دشواری را پیدا کنند؟ معلوم نبود. بعضی از دانشمندان با آزمایشهای مفصل و پیچیده ثابت کردند که گروهی از آنها مسیر خود را از وضع ستارگان آسمان تشخیص می دهند. آزمایشها نشان داد که آنها به طور غریزی مجموعه های ستاره ها را می شناسند، می دانند آنها چگونه در آسمان جابه جا می شوند، و چگونه برحسب فصول سال آنها عوض می گردد، حتی هنگامی که چند ستاره تک تک از زیر ابرهای انبوه چشمک بزنند این گروه از پرندگان می توانند راه خود را پیدا کنند! آزمایشات دیگر نشان داد که شناخت آنها از آسمانها و صورتهای فلکی و حرکات ستاره ها از طریق ارث به آنها منتقل شده، یعنی اگر هرگز هم آسمان را ندیده باشند، در اولین برخورد با وضع آسمان همه چیز برای آنها معلوم است. هنوز هم دانشمندان نمی دانند چگونه تصویرهائی به این مفصلی از محیطهای اطراف و آسمان ممکن است به حیوان به ارث برسد؟ به خصوص اینکه شکل آسمان با گذشت قرنها عوض می شود (وآنگهی) نسلهای نخستین این اطلاعات را از کجا دریافته اند»؟! دیگر از نمونه های روشن این موضوع عملی است که پرنده ای بنام «آکسیک لوپ» هنگام تخمگذاری انجام می دهد. یکی از دانشمندان فرانسه بنام «وارد» درباره این حیوانات می گوید: «من در حالات این پرنده مطالعاتی کرده ام. از خصائص او این است که وقتی تخمگذاری او تمام شد می میرد، یعنی هرگز روی نوزادان خود را نمی بیند، همچنین نوزادان هیچگاه روی پر مهر ماداران خود را نخواهند دید، هنگام بیرون آمدن از تخم به صورت کرمهائی هستند بی بال و گر که قدرت تحصیل آذوقه و مایحتاج زندگانی را نداشته، و حتی قدرت دفاع از خود را در مقابل حوادثی که با حیات آنها می جنگد، ندارند، لذا باید تا یکسال به همین حالت در یک مکان محفوظ بمانند، و غذای آنها مرتبا در کنار آنها باشد، به همین جهت وقتی مادر احساس می کند که موقع تخمگذاری او فرا رسیده است، قطعه چوبی پیدا کرده و سوراخ عمیقی در آن احداث می کند، سپس مشغول جمع آوری آذوقه می شود، و از برگها و شکوفه هائی که قابل استفاده برای تعذیه نوزادان او است به اندازه آذوقه یکسال به جهت یکی از آنها تهیه کرده و در انتهای سوراخ  می ریزد، سپس یک تخم روی آن می گذارد، و سقف نسبتا محکمی از خمیرهای چوب بر بالای آن باز می کند. باز مشغول  جمع آوری آذوقه می شود، و پس از تامین احتیاجات یکسال برای یک نوزاد دیگر و ریختن آن در روی اطاق اول، تخم دیگر بالای آن گذارده و طاق دوم را روی آن می سازد و به همین ترتیب چندین طبقه را ساخته و پرداخته و بعد از اتمام عمل می میرد.

این اطلاعات وسیع و گسترده را چه کسی به این حیوان که هرگز مادر خود را ندیده و فرزندانش را نیز نمی بیند داده است؟ هیچکس پاسخی برای این سوال  ندارد، جز از طریق الهامات غریزی از ناحیه خداوند بزرگ.

منـابـع

کلیــد واژه هــا