قرار گرفتن آیه تطهیر اهل بیت (ع) در میان آیات ازدواج نبی (ص)

مفسران اهل تسنن، اهل بیت پیامبر (ص) را که در آیه تطهیر آمده است، منحصر به همسران پیامبر دانسته و گفته اند چون آیات قبل و بعد این آیه درباره ی همسران پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم سخن می گوید، لذا این هم که در لابه لای آنها قرار گرفته است، مربوط به ازدواج نبی صلی الله علیه و آله و سلم خواهد بود ولی مفسران شیعی در رد این دلیل گفته اند اختلاف ضمایر در آیات، دلیل روشنی است بر این که مخاطب در این آیه، برخلاف آیات قبل و بعد، ازدواج نبی صلی الله علیه و آله و سلم نیستند زیرا چنانکه می بینیم، در آیات قبل که مخاطب، زنان پیامبر هستند، تمام ضمایر بصورت جمع مونث آمده است: (و قرن)، (بیوتکن)، (اقمن)، (آتین)، (اطعن)، که در تمام اینها ضمیر، جموع مونث است و همچنین در آیه ی بعد: (و اذکرن ما یتلی فی بیوتکن...)، دو ضمیر جمع مونث آمده است: (و اذکرن)، (بیوتکن) و عجیب اینکه، در آیه ی تطهیر، تغییر سیاق داده شده و دو جمله ی وسط، خطاب با ضمیر جمع مذکر آمده است: (لیذهب عنکم الــرجس)، (یطهرکم) که در هر دو جمله، ضمیر (کم) مذکر است و حال آنکه اگر این آیه هم مانند آیات قبل و بعدش مربوط به زنان پیامبر بود، لازم بود بفرماید: (لیذهب عنکن الــرجس و یطهرکن تطهیرا)، ولی چنانکه می بینیم، در این آیه مخاطب عوض شده است یعنی، ازدواج نبی به فراموشی سپرده شده و جمع دیگری مورد خطاب قرار گرفته اند و این حقیقت بسیار روشن است و انکار آن، جز مکابره و تعصب کور، عامل دیگری نخواهد داشت.

در اینجا سوال دیگری ممکن است پیش بیاید و آن اینکه، چرا و چگونه آیه ای که به خمسه ی طیبه و پنج نور پاک اهل بیت رسالت علیهم السلام اختصاص دارد، در لابه لای آیات مربوط به ازدواج نبی نازل شده است؟ در جواب این سوال، توجیهاتی از سوی مفسران ارائه شده است، از جمله مفسر عظیم الشأن، صاحب تفسیر شریف المیزان (مرحوم علامه ی طباطبایی ( رضوان الله علیه) می فرماید: ما از احادیث فراوانی که ذیل آیه ی تطهیر رسیده است، استفاده می کنیم که این آیه به تنهایی و مستقلا نازل شده است و هیچگونه ارتباط و اتصالی با آیات قبل و بعد از خود ندارد و بعدا به دستور پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، موقع ترتیب و تنظیم آیات و سور، در ضمن آیات مربوط به ازدواج نبی قرار داده شده است، همانگونه که آیه ی «...... الیوم یئس الذ ین کفروا...» (سوره مائده/ آیه 3) که مربوط به ولایت امام امیرالمومنین علی علیه السلام است، در ضمن آیه ی مربوط به مردار خواری آمده است و پیداست که هیچگونه ارتباطی با جملات قبل و بعد از خود ندارد و جداگانه و مستقلا نازل شده است.

اینجا تذکر این نکته خالی از تناسب نیست که آیات مربوط به اهل بیت عصمت علیهم السلام، بر اساس مصلحت حکیمانه ی الهی، در خلال آیات مربوط به احکام و اخلاق و قصص، به طرزی عجیب و با پیوستگی غریب گنجانده شده  است و به طوری سخن سربسته و غیر صریح از این نظر آمده است که مخالفان لجوج و عنود نیز می توانند آنها را به نفع خود توجیه کنند و این، به ظن قوی، برای آن بوده است که وقتی مخالفان حق به قدرت رسیدند، دست تحریف سوی قرآن نگشایند و با برداشتن آیات صریح مربوط به ولایت اهل بیت علیهم السلام این تنها سند متقن آسمانی را از سندیت نیندازند و آن را هم به سرنوشت شوم تورات و انجیل مبتلا نسازند و از این روست که می بینیم اسامی مقدس آن انوار الهی و مسائل مربوط به ولایت و امامتشان بطور صریح در قرآن نیامده است تا دستاویزی بدست دشمنان اهل بیت علیهم السلام داده نشود و به فکر دخل و تصرف در آیات قرآن نیفتند، ولی در عین حال، همان آیات غیر صریح آنچنان برای حقیقت طلبان روشندل حق جو درخشندگی خاص و جذابیت مخصوص دارد که از پشت صدها پرده ی ابهام و استتار، آنچه را باید پرتو نور فراست ایمان بفهمند، می فهمند. (و طیب کلام الحق دل علی الحق)؛ بوی خوش گفتار حق ]هر شامه ی سالمی [ به سوی حق ]دعوت و[ هدایت می کند و آیه ی عطر آگین تطهیر را از لابه لای آیات ازدواج نبی صلی الله علیه و آله و سلم بیرون می کشد و با عشق و علاقه ی ویژه ای آن را روی چشم و سرش می گذارد و از عمق جانش خطاب به اهل بیت رسول علیهم السلام می گوید: «عصمکم الله من الــزلل و آمنکم من الفتن و طهرکم من الدنس و اذهب عنکم الرجس و طهــرکم و تطهیرا)؛ (سوره احزاب/ آیه 33)، «.... خدا شما را از هر گونه رجس و پلیدی مبری کرده و به طهارت همه جانبه تطهیرتان کرده است.»

منـابـع

کلیــد واژه هــا