جهان، عقل و فطرت

اصل فلسفی: محال است ممکنی بدون علت موجود شود.
اصل علمی: قانون علیت: هر پدیده ای علتی دارد و هیچ پدیده ای، خودبخود، بوجود نمی آید. این دو اصل، هر کدام اصل عقلی هستند که با برهان و دلیل در فلسفه و علم ثابت و قطعی می باشند.
اصل فطری: شما خط زیبائی را می بیند ناخودآگاه به نویسنده اش آفرین می گوئید. اگر کسی بگوید: این خط، نویسنده نداشته و خودبخود پیدا شده، بیدرنگ بدو می خندید. چون نادرستی آن نزد شما روشن می باشد. مامورین انتظامی، دزد را از جای پایش می شناسند، نقش انگشتان قاتل را بر اسلحه اش، راهنمائی شناختن وی می دانند. هیچ فردی از افراد بشر آنها را در این دو تشخیص تخطئه نکرده است. آنها نیز برای صحت این دو تشخیص استدلال نکرده اند. عمل آنها از روی فطرت می باشد و بس و امضای دگران، عمل آنها را نیز.
فرنگیان که قالی ایرانی را می بینند قالیباف ایرانی را تحسین می کنند و اگر خواستار آن باشند، از ایران میخواهند. اگر قالی خودبخود باقته شده باشد، تحسین قالیاف ایرانی، غلط، و خواستار شدن قالی از ایران غلطی بالاتر. کودکان که صدائی میشوند، جستجو میکنند که صدا از کیست یا از چیست. آنان احتمال نمی دهند که صدا خودبخود پیدا شده باشد. شماره مصادیق این اصل فطری، نامحدود و نامتناهی است. پس به حکم عقل و فطرت، محال است این جهان خود بخود پدید آمده باشد. بی گمان، موجودی دانا و توانا، آن را بوجود آورده است. موجودی که در او، در همه چیز این جهان و در همه جای این جهان آشکار است.