شب زنده داری و تهجد رسول اکرم (ص)

روایاتی است که راجع به شخص پیامبر اکرم (ص) است که خود ایشان چگونه عمل تهجد را به جا می آوردند. درباره ایشان نوشته اند که این طور نبود که مقداری که باید بخوابند یکسره بخوابند و مقداری که باید بیدار باشند یکسره بیدار باشند. سر شب می خوابیدند، مقداری که از شب می گذشت حرکت می کردند، وضو می ساختند، مسواک می کردند، فقط چهار رکعت از رکعات نماز شب را می خواندند، بعد دومرتبه یک مقدار کمی استراحت می کردند، بعد باز برمی خاستند چهار رکعت دیگر را می خواندند. باز هم کمی استراحت می کردند. دو مرتبه برمی خاستند آن دو رکعت شفع و یک رکعت وتر را می خواندند.

از خواب حرکت کردن و بلند شدن است که بر انسان سخت می گیرد و کار دشواری است. انسان ابتدا که حرکت می کند، خوابش می آید و ناراحت است. همین قدر که صورتش را می شوید و وضویی می گیرد، خواب از سرش می رود. ولی انسان اگر بخواهد نفس خودش را صد درصد رام و مطیع خودش کند، بالخصوص برخلاف تمایلات نفس خودش عمل می کند؛ مثلا مقداری که خوابید بلند شود، وضو بگیرد، مسواک کند، خودش را برای نماز آماده کند، دومرتبه بخوابد. باز وقتی می خواهد بلند شود برایش اندکی سخت است، باز هم بلند می شود. پیغمبر (ص) شبی سه بار این ریاضت را به خود می داد و از پیغمبر اکرم (ص) هرگز ترک نمی شد بلکه مطابق بعضی روایات آنچه برای دیگران سنت است برایشان واجب بود.