جستجو

تفسیر آیاتی از قرآن، پیرامون یاری کردن خداوند، یکی از صفات فعل او

«صفات فعل» صفاتی است که با ملاحظه انجام فعلی از ناحیه آن ذات مقدس بر او اطلاق می شود، مثلا می گوئیم خداوند خالق و رازق است، مسلما این صفت، قبل از آنکه مخلوقی را بیافریند و روزی دهد بر او اطلاق نمی شد (البته قدرت بر خلقت و روزی دادن را داشت اما وصف خالق و رازق بر او صادق نبود) بنابراین صفات فعل در واقع حادثند، و طبعا عین ذات خدا نیستند، و در حقیقت آنها مفاهیمی هستند در ذهن ما.

نصیر- نعم النصیر - خیر الناصرین

بدون شک قدرت محدود انسان برای حل مشکلات بی شمارش کافی نیست و اگر یاری خداوند در عالم تکوین و تشریع نباشد، هرگز به مقصد نمی رسد، و هدف بزرگ آفرینش خود را که همان تکامل و قرب الی الله است در این جهان پرغوغا گم می کند. این خداوند بزرگ است که او را یاری می دهد، و از طریق قوانین تکوینی و تشریعی و امدادهای آشکار و نهانش به او کمک می رساند، و از راههای پرپیچ و خم زندگی عبور می دهد تا به سر منزل مقصود برسد. در این زمینه به آیات زیر گوش جان فرا می دهیم:

1- و کفی بالله ولیا و کفی بالله نصیرا: «همین بس که خدا ولی شما باشد و همین بس که خدا یاورتان باشد» (نساء /45)

2- واعتصموا بالله هو مولاکم فنعم المولی و نعم و نعم النصیر: «به خداوند تمسک جوئید که او مولا و سرپرست شما است، چه مولای خوب و چه یاور خوبی؟»(حج/78)

3- بل الله مولاکم و هو خیر الناصرین: «بلکه خداوند مولا و سرپرست شما است و او بهترین یاوران است» (آل عمران/150)

توضیح و پیام
واژه «نصیر» و «ناصر» از ماده «نصر» (بر وزن عصر) به گفته «مقاییس اللغه» در اصل به معنی انجام خیر و اعطای آن است، و به گفته «مفردات» به معنی کمک کردن، و به گفته «لسان العرب» به معنی یاری مظلوم است، و همه این تفسیرها تقریبا به یک معنی باز می گردد. گاه باران را «نصر» نامیده اند، و زمینی  را که باران بر آن باریده «منصوره» گفته اند و مسیر و مجازی آب را «نواصر»؛ همه به خاطر امدادهائی است که باران نسبت به موجودات زنده می رساند.

این واژه، هنگامی که به عنوان وصفی از اوصاف الهی به کار می رود اشاره به کمکهای بیدریغی است که او نسبت به تمام بندگان دارد. از آن لحظه که نطفه در قرارگاه رحم وارد می شود، از امدادهای الهی بهره می گیرد، و نصرت پروردگار از طریق قوانین تکوینی او را از هرطرف احاطه می کند، لحظه ای از یاری خداوند جدا نمی شود، و با مدد او مراحل تکامل را به سرعت پشت سر می گذارد تا آن لحظه که دوران جنینی پایان یابد، و فرمان تولد صادر شود. باز دست یاری خداوند همچنان دست او را می گیرد: محبت مادری،  فراهم شدن شیر، آن غذای کامل و جامع انواع مواهب حیات، همه پرتوهائی از نصرت الهی در این لحظات حساس هستند. هنگامی که به حد بلوغ می رسد و مشمول قوانین تشریعی خداوند می گردد دست او را بر دست انبیاء می دهد، و سایه وحی و کتب آسمانی را بر سر او می گستراند، و امداد و نصرت الهی از این طریق شامل حال او می گردد. درطول زندگی موانع و آفات حیات از یکسو، و شیاطین و هوای نفس از سوی دیگر، سعادت او را پیوسته تهدید می کنند. اگر نصرت و یاری «خیرالناصرین» به کمک او نشتابد، هیچ انسانی از این خطرات عظیم جان سالم بدر نمی برد. احساس این حقیقت از یکسو به انسان امیدواری می بخشد، و ابرهای تیره و تار یأس و نومیدی را در برابر مشکلات، در طول زندگی، از آسمان روحش کنار می زند، گامهای او را محکم و استوار، اراده و عزمش را آهنین، و تصمیمات او را قاطع و محکم می کند، و در مسیر تربیت بهترین یار و یاور او است.  و از سوی دیگر «تخلق به اخلاق الهی» این حقیقت را به او می آموزد که در تمام عمر یار و یاور مظلومان و «ناصر» و «نصیر» محرومان، و کمک ستمدیدگان باشد.

منابع

  • ناصر مکارم شیرازی- پیام قرآن - جلد 4- صفحه 287 و از صفحه 345 تا 347

کلید واژه ها

تفسیر قرآن صفات خدا اسماء خدا

مطالب مرتبط

تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون شناخت خداوند به وسیله صفات جمال و جلال او تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون اسماء حسنی خداوند تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون صفات سمیع و بصیر خداوند تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون صفت حی و قیوم بودن خداوند تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون نفی رویت خداوند تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون مفهوم خالقیت، یکی از صفات فعل خداوند تفسیر آیاتی از قرآن پیرامون ربوبیت، یکی از صفات فعل خداوند

اطلاعات بیشتر

ابزار ها