آیت الله سید روح الله موسوی خمینی
امام خمینی در تاریخ بیستم جمادی الثانی/ 1320 هجری قمری، مصادف با سال روز میلاد مسعود بانوی بزرگ اسلام، حضرت فاطمه (ع) در شهرستان «خمین» چشم به جهان گشود. پدر ایشان آیة الله شهید، مرحوم سید مصطفی موسوی فرزند برومند علامه ی جلیل القدر مرحوم سید احمد موسوی است که بنا به گفته ی بعضی از خاندان جلیل صاحب «عبقات الانوار» می باشد. مرحوم سید احمد موسوی که در نجف اشرف بوده اند بنا به دعوت و درخواست مرد نیکوکار و بزرگواری به نام «یوسف خان کمره ای» که برای زیارت به عتبات مقدسه مشرف شده بود، به منظور ارشاد و پیشوایی اهالی «خمین»، به آن سامان می روند و با دختر مرحوم «یوسف خان» ازدواج می کنند. از فرزندانشان یک دختر و پسر به نامهای: «صاحبه» و «مصطفی» باقی می مانند.
مرحوم سید مصطفی نیز تحصیلات خود را در نجف اشرف و «سامرا» در عهد میرزای شیرازی دنبال کرده در زمره ی علما و مجتهدین عصر خود قرار می گیرند و پس از بازگشت از نجف اشرف، زعامت و پیشوائی اهالی خمین و حومه را عهده دار می شوند. در تاریخ ذیحجه ی 1320 قمری در بین راه خمین- اراک مورد سوء قصد بعضی از اشرار قرار می گیرند و بر اثر اصابت چند گلوله به کتف و کمر ایشان در سن 47 سالگی به شهادت می رسند. جنازه ی آن مرحوم به نجف اشرف منتقل گردیده در آنجا دفن می شود.
آیة الله شهید دارای سه پسر و سه دختر بوده اند که پسرهای ایشان عبارتند از:
1- سید مرتضی (معروف به پسندیده) که از علمای جلیل القدر و ساکن قم می باشد.
2- سید نورالدین که از محترمین مقیم تهران بودند و در تاریخ شعبان/ 1396 به رحمت ایزدی پیوستند.
3- سید روح الله (امام خمینی) که آخرین فرزند آن مرحوم می باشند. مادر امام خمینی بانو «هاجر» زنی از خاندان علم و تقوا و معاریف است. پدر آن مرحومه حضرت آیة الله مرحوم میرزا احمد از علما و مدرسین والامقام است و بعضی از اساتید فن و معاریف مناطق کربلا و نجف در محضر ایشان تلمذ کرده اند.
امام خمینی که دارای هوش و استعداد سرشاری بود در همان اوان کودکی آغاز به درس کرد و داخل منزل خود، نزد معلمی به نام «میرزا محمود» به خواندن و نوشتن مشغول گردید و سپس قدم به مکتب گذاشت و نزد استاد مکتبی که «ملاابوالقاسم» نام داشت تحصیلات خود را دنبال کرد و نیز پیش استاد دیگری به نام «شیخ جعفر» به درس و آموزش ادامه داد و آنگاه به مدرسه ی جدید که در آن روز تازه تأسیس شده بود قدم گذاشت و بالاخره پیش از آنکه 15 سال را تمام کند، تحصیلات فارسی آن روز را به پایان رسانید و در خواندن و نوشتن از استاد بی نیاز گردید.
آنگاه به تحصیل علوم اسلامی پرداخت و در محضر برادر بزرگوارش حضرت آیة الله «پسندیده» صرف و نحو و منطق را آغاز کرد و تا سال 1338 ق، به تحصیل مقدمات در محضر ایشان ادامه داد و آنگاه که بنا شد برای ادامه ی تحصیل به حوزه ی علمیه ی اصفهان رهسپار گردد، نغمه ی دل انگیز و روحانی حوزه ی علمیه ی اراک که در آن روز تحت زعامت استاد بزرگ، مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی رونق بسزائی داشت ایشان را به آن سو جذب کرد و در سال 1339 ق به اراک شتافت و در محضر اساتید فن به آموختن ادبیات مشغول گردید در سال 1340 ق که مرحوم آیة الله حائری حوزه ی علمیه ی اراک را به شهر مقدس قم انتقال داد، ایشان نیز (که تازه کتاب مطول را شروع کرده بود) به قم رفت و در مدرسه ی «دارالشفا» مسکن گزید و در حوزه ی جدید التأسیس قم تحصیلات خود را با جدیت بیشتری دنبال نمود و با پشتکار و کوششهای شبانه روزی موفق شد که تا سال 1345 ق سطوح عالیه را به پایان رسانیده در حوزه ی درس مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری شرکت نماید و در محضر آن استاد بزرگ، پایه های علمی و مبانی فقهی و اصولی خود را تحکیم و تکمیل کرده به درجه ی اجتهاد فایق گردد و در سال 1355 ق که آیة الله حایری از جهان رخت بربستند امام خمینی دارای مبنای متقن، مستقل و محکم بوده در زمره ی مجتهدین مبارز و نوابغ علمی قرار داشت و همانند ستاره ی درخشانی در آسمان علم و فضیلت حوزه ی علمیه ی قم می درخشید و از برجسته ترین علمای حوزه ی قم به شمار می آمد.
امام خمینی علاوه بر مقام ممتاز فقاهت، در علوم هیئت، فلسفه، حکمت و عرفان نیز دارای مهارتی ویژه و تخصصی کامل می باشد. استاد ایشان در علم هیئت مرحوم شیخ علی اکبر یزدی (معروف به حکیم) می باشند و متون مختلفه ی کتب عرفان، حکمت و فلسفه را از عالم مهذب، مرحوم شیخ محمدعلی شاه آبادی قرار گرفته است.
بعد از ارتحال مرجع عالیقدر شیعه مرحوم آیت الله العظمی بروجردی مبارزات امام خمینی با رژیم فاسد پهلوی جدی تر و گسترده تر شد تا با پیش آمدن حوادث 15 خرداد سال 42 و سرکوب شدن مردم توسط رژیم ستمشاهی و نیز به دنبال ماجرای کاپیتولاسیون ایشان در 13 آبان 1343 به ترکیه و سپس به عراق تبعید شدند ولی با شروع مجدد مبارزات ملت مسلمان ایران و بازگشت ایشان به ایران در 12 بهمن 1357 در نهایت انقلاب اسلامی ملت ایران در 22 بهمن 57 به پیروزی رسید و ایشان تا سال 68 یعنی پیش از یک دهه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، به عنوان ولی فقیه، رهبری نظام جمهوری اسلامی را بر عهده داشت تا این که با به جا گذاشتن دنیایی از افتخار و سربلندی و تلاش برای احیای اسلام ناب محمدی در کارنامه ی خویش در 14 خرداد سال 1368 به ابدیت پیوست و آرامگاهش پیوسته زیارتگاه مشتاقان و دوستداران مرجعیت و فقاهت است.
Sources :
سیدحمید روحانی- بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی- جلد 1