عون بن عبدالله
از شهداء بنی هاشم در واقعه عاشورا سال 61 هـ.ق در کربلا است. وی از نوادگان جعفر طیار و از خاندان «ابی طالب» می باشد.
پدرش: عبدالله فرزند جعفر طیار بن ابیطالب.
مادرش: حضرت زینب (س)، دختر علی بن ابیطالب.
مورخین گویند آن زمان که حسین بن علی (ع) از مکه خارج شد، عبدالله بن جعفر که شوهر حضرت زینب بود، نامه ای برای آن حضرت نوشت و درخواست کرد تا از تصمیم خود منصرف شود و نامه را توسط دو فرزندش «عون و محمد که مادرش شخص دیگری بود، خدمت امام (ع) فرستاد. این دو در منزلگاه «ذات عرق» یا به نقلی در وادی عتیق [عقیق] به آن حضرت ملحق شدند. (برای اطلاع از احوالات عبدالله به کتب مربوطه مراجعه شود.)
عون در کنار دایی بزرگوارش تا روز عاشورا حاضر بود و آنگاه که اجازه گرفت تا بعد از برادرش به میدان رود، چنین رجز می خواند.
ان تنکرونی فانا بن جعفر *** شهید صدق فی الجنان ازهر
یطیر فیها بجناح اخضر *** کفی بهذا شرفا فی المحشر
ترجمه: اگر مرا نمی شناسید، من فرزند جعفر طیارم، شهید راستینی که با چهره ای درخشان در بهشت است و با بال های سبز در آنجا پرواز می کند و روز قیامت همین افتخار برای من کافی است.
سپس در جنگ تن به تن با دشمن آنقدر مبارزه کرد تا 18 نفر از پیادگان و چند نفر از سواران آنها را کشت که ناگهان با ضربه «عبدالله بن قطبه نبهانی طائی» به شهادت رسید.
سلیمان بن قته تابعی، یکی از شاعران شیعه که گفته شده اولین فردی بود که در کربلا بر امام حسین (ع) نوحه سرایی کرده، از «عون بن عبدالله» چنین یاد می کند و می گوید: «ای دیده! کرم نما و سرشکی با ناله بیفشان و بر خاندان پیامبر نوحه سرایی کن. شش نفر از نسل علی (ع) و هفت تن از خانواده عقیل به شهادت رسیدند، در مصیبت برادرشان عون، آه و فغان نما که در صحنه کارزار، دست از یاری آنها برنداشت، به جانم سوگند! از این مصیبت به «ذوالقربی» بسیار صدمه وارد شد.»
این بزرگوار، در زیارت ناحیه مقدسه، مورد سلام امام زمان (ع) و قاتلش، مورد لعنت آن حضرت قرار گرفته است.
سید مرتضی علم الهدی در زیارت آن جناب می فرماید:
«السلام علیک یا عون بن عبدالله بن جعفر بن ابیطالب (ع)، السلام علیک یابن الناشی فی حجر رسول الله (ص) و المقتدی باخلاق رسول الله و الذاب عن حریم رسول الله صبیا و الذائد عن حرم رسول الله (ص) مباشرا للحتوف مجاهدا بالسیوف قبل ان یقوی حبثمه و یشتد عظمه و یبلغ اشده» (منتهی الامال)
Sources :
محمد سماوی- ابصار العین
حاج شیخ عباس قمی- منتهی الامال
سید محمد شیرازی- فرهنگ عاشورا
گروه حديث پژوهشكده باقرالعلوم- موسوعة الامام الحسین به نقل از: تاریخ طبری، مقاتل الطالبین، ارشاد شیخ مفید، نفس المهموم و بسیاری دیگر