کتاب مدینة المسائل
در اثر ضایعه رحلت حضرت آیة الله العظمی آقای عبدالنبی نجفی عراقی این رساله شریفه ناتمام و آن قسمت که در زمان حیات ایشان از چاپ خارج شده بود در دسترس قرار گرفت. این رساله به طریق سؤال و جواب است. که در هر فصل با توجه به موضوع آن سؤالاتی طرح و سپس جواب آنها توسط شیخ عراقی داده شده است و همچنین در هر باب مسائلی را ذکر کرده است.
معرفی اجمالی نویسنده
حاج شیخ عبدالنبی عراقی به سال 1307، در شب مبعث پیامبر اکرم (ص) در شهر اراک و در خانواده ای مذهبی دیده به جهان گشود.
خواندن و نوشتن را در مکتب شخصی به نام سید احمد و نیز نورعلی بگ می آموزد. پس از آن، ادبیات را نزد میرزا محمود، از بستگان پدری خود و نزد مرحوم میرزا هاشم و میرزا رضی و میرزا اسماعیل و... فرا می گیرد. وی سپس به شهر همدان هجرت می کند و به مدت دو سال، در مدرسه مرحوم آخوند در این شهر به تحصیل خود ادامه می دهد. آن گاه به زادگاه خود اراک باز می گردد و حدود چهار سال در درس اساتید مشهور شهر خود شرکت می کند.
در بیست سالگی، دروس سطح را به اتمام می رساند و درس خارج را آغاز می نماید. حدود دو سال در مجلس درس بزرگانی چون: آقا نورالدین عراقی، میرزا محمد علیخان و میرزا ابوالحسن چهارزانوی ادب می زند و در این مدت کوتاه، بهره وافر از محضر آنان می برد.
سال 1327، جهت تکمیل اندوخته ها و طی مدارج علمی بالاتر، رهسپار نجف اشرف می گردد و در حوزه نجف، گذشته از این که علوم ریاضی و هیئت و نجوم را نزد شیخ شمس الدین بخارایی می آموزد، در درس مراجع و علمای بزرگ حوزه هم شرکت می جوید.
آیت الله عراقی به سال 1346 بنا به دعوت مرحوم آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی جهت تدریس در حوزه نجف، به عتبات هجرت می کند و در مسجد هندی به تدریس می پردازد. وی علاوه بر آگاهی به فقه و اصول و کلام، در علوم غریبه و تعبیر خواب نیز مهارت داشت.
عالم فرزانه آیت الله شیخ عبدالنبی عراقی، پس از عمری زهد و پارسایی، تلاش و کوشش و تبلیغ و ترویج فرهنگ ناب تشیع در رجب 1385 مطابق با آبان 1344 چشم از جهان فرو بست و به سوی دیار باقی شتافت و در جوار کریمه اهل بیت فاطمه معصومه (س) به خاک سپرده شد.
ساختار بندی کتاب:
هر فصل با نام کتاب ذکر گردیده است:
کتاب اصول الدین – کتاب اجتهاد – کتاب تقلید – کتاب طهارة – کتاب صلوة – کتاب صوم - کتاب اعتکاف - کتاب خمس - کتاب زکوة – کتاب فطرة – کتاب جهاد – کتاب جهاد الاکبر – کتاب امر به معروف – کتاب نهی از منکر – کتاب حج – کتاب عمرة – کتاب بیع – کتاب اقاله – کتاب شرکة – کتاب قسمة – کتاب شفعة – کتاب صلح – کتاب اجاره – کتاب جعاله – کتاب مزارعه – کتاب مساقات – کتاب حجر – کتاب افلاس – کتاب وکالة – کتاب دین – کتاب قرض – کتاب حواله – کتاب کفالة – کتاب رهن – کتاب ضمان – کتاب ودیعة – کتاب عاریة – کتاب غصب – کتاب اقرار – کتاب اشهادة – کتاب قضاء – کتاب احیاء واموات – کتاب جامعه - کتاب لقطة – کتاب ضالة – کتاب هبة – کتاب مضاربه – کتاب نکاح – کتاب طلاق – کتاب خلع – کتاب مبارات – کتاب ظهار – کتاب ایلاء – کتاب لعان – کتاب صید و ذباحه – کتاب اطمعه و اشربه – کتاب نذر – کتاب عهد – کتاب قسم – کتاب کفاره – کتاب رق – کتاب عقق- کتاب تدبیر – کتاب مکاتبه – کتاب انعتاق – کتاب وقف – کتاب سکنی – کتاب عمری – کتاب رقبی – کتاب صدقه – کتاب وصیت – کتاب ارث – کتاب حدود – کتاب دیه – کتاب المختلفات.
Sources :
آیة الله العظمی آقای عبدالنبی نجفی عراقی- مدینة المسائل