عقاید اساسی اسلام
کتاب عقاید اساسی اسلام که بر روی جلد آن به نام عقاید اسلامی و درخشش آن است از جمله آثار شیخ محمود شلتوت می باشد. این کتاب که حجم و اندازه آن کوچک است مفید و به زبان عربی راجع به عقاید اساسی اسلام که توسط عمران علیزاده ترجمه شده و به زبان فارسی انتشار یافته است. دین اسلام به طور کلی از سه بخش اعتقادی، اخلاقی و عملی مرکب می باشد که در این کتاب یک سری اعتقادات اساسی و واقع بینی ها را عنوان کرده است.
عقاید اساسی همچون یگانگی خدا، جهان غیب، ایمان به پیامبران، ایمان به روز آخرت، و غیره بیان شده است. این کتاب به دو بخش که به صورت دو مقاله تقسیم می شود است: بخش اول، عقاید اساسی اسلام که 47 صفحه دارد و به 15 اصل مهم اساسی اسلام اشاره کرده سیزده اصل آن توسط محمود شلتوت و دو اصل دیگر توسط مترجم ضمیمه شده است. در قسمت دوم که 48 صفحه دارد به زندگانی ابوذر که توسط مترجم ضمیمه شده است اشاره می کند.
معرفی اجمالی نویسنده:
امام محمود، پیشوای اندیشمند، عالم، محقق، مفسر، فقیه اصولی، ادیب لغوی مصری، پدرش محمد نام داشت. 1310 هـ.ق = 1893 م در روستای منشاة بنی منصور از توابع "آیتای آلبارود" از تجیره مصر، به دنیا آمد. چون خانواده اش اهل علم و ادب بودند تا هفت سالگی تربیت او زیر نظر پدرش بود. بعد از فوت پدر، عمویش "شیخ محمد عبدالقوی شلتوت" سرپرست او شد و او را به مکتب خانه فرستاد. در مدت کوتاهی قرآن را حفظ کرد. در سال 1906 میلادی به دانشگاه مذهبی اسکندریه رفت و سال 1918 م، فارغ التحصیل شد. آن زمان که 25 ساله بود به دلیل ممتاز بودنش در دروس، همانجا استاد دانشگاه شد. در آن سال 1919 م که انقلاب مردمی مصر به رهبری "سعد زغلول" شروع شد، شیخ با زبان و قلمش در این انقلاب شرکت کرد. سال 1928 م که "شیخ محمد مصطفی المراغی" رئیس دانشگاه الازهر مصر شده بود، متوجه شیخ شلتوت و علم و نو اندیشی او شد. از این رو، شیخ را به عنوان استاد آن دانشگاه در سطوح عالی درسی، انتخاب کرد. او مشغول تدریس بود تا در سال 1930 م مدرس مراحل تخصصی شد و در سال 1937 م، رئیس دانشگاه شریعت شد. به نمایندگی دانشگاه، او در کنفرانس بین المللی شهر "لاهه" در کشور هلند انتخاب شد. آنجا نوشتار خود را با عنوان «المسئولیته المدینه والجنائیة فی الشریعة الاسالامیه» ارائه داد که بسیار مورد توجه و تقدیر اعضای کنفرانس قرار گرفت.
شیخ شلتوت از بزرگان و پایه گذاران «دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه» است. نهادی که سعی در ایجاد دوستی و برادری و زدودن تفرقه و تشتت موجود، بین اهل تسنن و شیعه و تحکیم روابط بین مذاهب اسلامی است و از آثار مثبت «دارالتقریب» صدور فتوای شیخ شلتوت، بر جواز عمل بر طبق فقه و مذهب شیعه امامیه و جعفری است.
از مشهورترین آثار او می توان به تفسیر قرآن کریم، نهج القرآن فی بناء المجتمع، الاسلام عقیده و شریعه، الفتاوی، القتال فی الاسلام و... اشاره کرد.
در سال 1957م، قائم مقام ریاست دانشگاه الازهر شد تا اینکه از طرف رئیس جمهوری در اکتبر سال 1958 یک سال بعد "رئیس دانشگاه الازهر مصر" شد و تا آخر عمر در همین مقام و موقعیت بود.
این پیشوای دانشمند و عالم متفکر، در شب جمعه 26 ماه رجب سال 1383 هـ.ق در سن 70 سالگی برابر با 12 سپتامبر 1963 میلادی دار فانی را وداع گفت.
ساختار بندی کتاب:
این کتاب دارای 15 اصل است که 13 اصل آن مربوط به نویسنده و دو اصل آخر که توسط مترجم ضمیمه شده است به شرح ذیل می باشد:
یگانگی خدا
اسلام تعدد الهه
جهان غیب (ملائکه)
جهان غیب دیگر (جن)
ایمان به پیامبران
اسلام میان پیامبران فرق نمی گذارد
خاتم الانبیاء
رسالت حضرت محمد جهانی و عمومی است
ایمان به روز آخرت
نعمت ها و عذاب های عالم آخرت
بهشت ابدی
جاودانگی آتش
عقاید اساسی اسلام، عقاید تمام ادیان آسمانی است
عدل
امامت
Sources :
محمود شلتوت- عقاید اساسی اسلام