کتاب قطرات من یراع بحرالعلوم (شذرات من عقدها المنظوم)

یکی از آثار و تالیفات علامه بزرگ آخوند خراسانی کتاب «قطرات من یراع...» می باشد که به زبان عربی و با موضوعی فقهی تألیف شده است. از آنجا که آخوند خراسانی از اصولیین بزرگ محسوب می شود کتابهای ایشان در این خصوص بسیار ارزشمند می باشد.

معرفی اجمالی نویسنده:
ملا محمد کاظم آخوند خراسانی، فقیه و مرجع تقلید شیعه و رهبر سیاسی عصر مشروطیت، فرزند ملا حسین در سال 1255 در مشهد، در یک خانواده غیر معروف متولد شد و در 22 سالگی به تهران مهاجرت کرد و مدت کوتاهی تحصیل فلسفه کرد سپس به نجف رفت و دو سال درس شیخ انصاری را درک کرد اما بیشتر تحصیلاتش نزد میرزای شیرازی بوده است. میرزای شیرازی در سال 1291 سامرا را محل اقامت خود قرار داد ولی آخوند خراسانی از نجف دور نشد و خودش مستقلا حوزه درس تشکیل داد. او از مدرسین بسیار موفق است، در حدود هزار و دویست شاگرد از محضرش استفاده می کردند و در حدود دویست نفر آنان، خود مجتهد بودند. فقهای عصر اخیر نظیر مرحوم آقا سید ابوالحسن اصفهانی، مرحوم حاج شیخ محمدحسین اصفهانی، مرحوم حاج آقا حسین بروجردی، مرحوم حاج آقا حسین قمی و مرحوم آقا ضیاءالدین عراقی همه از شاگردان او بوده اند. شهرت بیشتر آخوند خراسانی در علم اصول است. کتاب کفایة الاصول او یک کتاب درسی مهم است و حواشی زیادی بر آن نوشته شده است. آرا اصولی آخوند خراسانی همواره درحوزه های علمیه نقل می شود و مورد توجه است. آخوند خراسانی همان کسی است که فتوی به ضرورت مشروطیت داد. مشروطیت ایران رهین اوست. وی در نجف به عنوان جانشین میرزای شیرازی و بزرگ ترین مرجع تقلید عالم شیعه مشخص گردید. او در سال 1329 هجری قمری در نجف به طور ناگهانی درگذشت. مرگ او طبیعی تلقی نشد و اینکه عمال انگلستان او را مسموم ساخته اند محتمل می نماید.

ساختاربندی کتاب:
این کتاب دربر دارنده 7 کتاب از مرحوم آخوند خراسانی است که این 7 مجموعه در یک مجموعه گردآوری شده است که این مجموعه ها به شرح ذیل می باشد:
1- کتاب الوقف
2- کتاب الرضاع
3- کتاب الدماء الثلاثة (خون حیض، استحاضه، نفاس)
4- کتاب الطهارة (من کتاب «المعات المنیرة» فی شرح تکملة التبصرة)
5- کتاب الصلوة
6- تعدادی از مسایل مختلفی که نویسنده فرصت اینکه کاملا آنها را به پایان برساند را پیدا نکرده. شامل: رسالة الفراق بین الزوج و الزوجة – العدالة – الرهن و احکامه.
لازم به ذکر است که در شرح تکملة التبصرة آخوند به آراء و نظرات عالم شهیر اسلام علامه حلی توجه داشته و آراء موافق را ابقا و آراء مخالف او را الغا نموده است. این کتاب ابسط از کتاب علامه و بسیار مفید و موجز می باشد و یک دوره مسائل فقه اسلامی را به طور مختصر در آن می توان یافت. و نیز کتاب «اللمعات المنیرة» تالیف استدلالی ممتازی است که بر متن وجیزه تبصره علامه حلی نوشته شده و به علت گرفتاریهای بسیار، آخوند موفق به تکمیل آن نگردیده و باب طهارت تا مقداری از مبحث مکان در باب صلاة است که در دو جزء ترتیب یافته. تاریخ ختم باب طهارت دوم شوال سال 1329 است که آن را پنج ماه قبل از درگذشتش نوشته است.

Sources

Keywords