نمونه ای از گیاه شناسان و زیست شناسان مسلمان

در طول تاریخ اسلامی، افراد بسیاری بودند که در زمینه گیاه شناسی و زیست شناسی فعالیت های علمی انجام داده اند، برخی از آنها عبارتند از:
1-رشید الدین الصوری (قرن هفتم هجری): وی برای تحقیق در مورد گیاهان، به بیابان ها می رفت و در مورد مشخصات فیزیکی و شیمیایی برگ، ساقه و گل آن ها، به طور صحیح به تحقیق می پرداخت که با روش تحقیق علوم تجربی امروزی نیز مطابق است. نتیجه تحقیقات او در کتاب الادویه المفرده مشاهده می شود.
2-ادریسی: وی بیش از 250 جلد کتاب نوشته است که نیمی از آن ها در مورد گیاهان می باشد. هم چنین، او در مورد 360 گیاه به تحقیق و پژوهش پرداخته است.
3-ابن الاوان اشبیلی: او یکی از گیاه شناسان بزرگ و مسلمان است که در کتاب الفلاحه، درباره اقسام خاک ها، کودها، و طریقة زراعت 585 نوع از نباتات و 50 نوع از درخت های میوه دار تحقیق نموده و هم چنین در مورد عوارض بیماری های نباتات و طرق معالجه آن ها و نحوه بهره برداری از آن ها، کاوش هایی فراوان کرده است. به گفته آلدو میلی، این کتاب در علم کشاروزی تمام قرون وسطی، کامل ترین کتاب به شمار می رود.
4-ابومحمد عبدالله احمدبن بیاطر مالقی: وی نویسنده کتاب الجامع فی الادویه المفرده است. کتاب این دانشمند، در قرن 16 میلادی، با ارزش ترین کتاب درباره گیاه شناسی تلقی شد. او 1400 نوع گیاه و گیاهان دارویی را کاملا توصیف نموده است که 300 قسم آن قبل از او شناخته نشده بود. این محقق، ساختمان شیمیایی گیاهان را تحلیل نموده، تحقیقات اصولی و نظریات بسیار دقیقی را درباره بیماری ها و معالجه آن ها به وسیله علم گیاه شناسی اضافه کرده است.
5-ابوحنیفه احمد بن داود دینوری (200-82هـ.ق): او مطالعات خود را در مورد گیاه شناسی و کشاورزی، در کتابی به نام النبات، ارائه داده است.
6-عروضی سمرقندی صاحب چهارمقاله ،در گفتاری از کتابش، درباره پیدایش نباتات و گیاهان مطالبی به قلم آورده و درباره قوای چهارگانه که ضامن پیدایش و بقای نباتات است، سخن گفته است.
7-محمد بن محمود بن احمد طوسی (قرن ششم هجری): او کتابی به نام عجایب المخلوقات درباره جانوران و گیاهان گوناگون نوشته است.
8-حمدالله مستوفی قزوینی (قرن هشتم): او صاحب نزهه القلوب است، که در مورد زمین شناسی، گیاه شناسی و جانور شناسی مطالبی در آن به چشم می خورد.
9-زکریای قزوینی (قرن هشتم هجری): او صاحب کتاب عجایب المخلوفات است که درباره
زیست شناسی نیز مطالبی را بیان کرده است.
10- ابن طفیل (قرن ششم هجری): وی از فلاسفه اسلامی است که در کتابی به نام حی بن یقظان درباره پیدایش انسان صحبت کرده است.
11-اخوان الصفا: آن ها نیز در مورد زیست شناسی، به خصوص از نقطه نظر فلسفی مطالعاتی کرده و عقیده داشتند که نباتات در بین جمادات و حیوان جای دارند و حیوان، حلقه ای از زنجیره جمادات، نباتات، حیوانات انسان محسوب می شود.
12-ابو عثمان عمر بن بحرالجاحظ
13-ابوسعید عمادالدین الکاتب
14-ابومحمد عبدالله احمد
15-ابن سیده
16-منصوربن فضل سوری
17-ابوالعباس محمد بن مفرج نباتی
18-عبدالله بن صالح
19-محمد بن سفر.

Sources

Keywords