اهمیت ثبات و پایداری در جنگ از نظر قرآن

خداوند در آیه 45 سوره انفال می فرماید: «یا ایها الذین آمنوا اذا لقیتم فئه فاثبتوا؛ ای کسانی که ایمان آورده اید، وقتی که با دشمن روبرو شدید ثابت قدم باشید». دستور ثبات و استحکام و پایداری است. این چیزی است که دیگران هم به سربازان همین طور دستور می دهند، و سرباز و مجاهد باید هم همین طور باشد، غیر از این اگر باشد نمی تواند سرباز باشد، و البته در میان ادیان، این از مختصات اسلام است که پیروان خود را دعوت به قوت و قدرت می کند.
ویل دورانت مورخ معروف، یک دوره تاریخ تمدن نوشته است که بیشتر قسمتهای آن به فارسی ترجمه شده و در جلد یازدهم از ترجمه ها درباره تمدن اسلامی بحث کرده که خواه ناخواه مربوط به اسلام می شود. در آنجا می گوید هیچ دینی مانند اسلام پیروان خود را دعوت به قوت و قدرت نکرده است و این یک حقیقتی است. «یا ایها الذین آمنوا اذا لقیتم فیه فاثبتوا» وقتی که گروهی از دشمن را ملاقات می کنید ثابت قدم باشید، پشت به دشمن نکنید و ما آیات حماسی زیادی در این زمینه داریم، مثلا در سوره صف آیه 4 می فرماید: «ان الله یحب الذین یقاتلون فی سبیله صفا کانهم بنیان مرصوص؛ خدا دوست می دارد آن سربازانی را که در راه او می جنگند و صف می بندند، محکم و پابر جا مثل دیواری روئین که کندنی نیستند».
در افسانه های قدیم خودمان می گفتند اسفندیار روئین تن. به اعتبار یک فرد می خواستند بگویند او روئین تن است یعنی در تنش مثلا تیر اثر نمی گذارد. ولی اینجا قرآن راجع به جماعت می گوید. نمی گوید روئین تن به آن معنی افسانه ای، می گوید این صف، این سپاه چنان محکم در جای خودشان می ایستند که گوئی این دیوار گوشتی، دیوار روئین است. یا در آیه دیگر می فرماید: «و کأین من نبی قاتل معه ربیون کثیر فما وهنوا ما اصابهم فی سبیل الله و ما ضعفوا و ما استکانوا و الله یحب الصابرین؛ و بسی پیامبران که خداپرستان بسیاری در کنارشان نبرد کردند و از هر رنجی که در راه خدا دیدند سست و زبون و درمانده نشدند، و خدا صابران را دوست می دارد» (آل عمران/ 146). دستور اول ثبات است که این بیشتر بسته به آن اراده ای است که انسان در مقابل دشمن به کار می برد. می گوید ترس نداشته باشید، ثابت قدم باشید.

Sources

Keywords