مناظره بهمنیار و ابوعلی سینا درباره شخصیت انسان

بهمنیار مباحثه ای دارد با استادش بوعلی سینا. بهمنیار معتقد بود که همه چیز عوض می شود؛ نه تنها بدن انسان، بلکه روان انسان هم عوض می شود. همین طور که بدن انسان در یک لحظه غیر از بدن لحظه بعد است، من این لحظه هم غیر از من لحظه بعد است. روزی با استادش بوعلی درباره همین مسئله مباحثه می کرد. بوعلی گفت: اینجور نیست، بدن عوض می شود ولی (من) عوض نمی شود، (خود) ثابت است. او پافشاری داشت.
یک دفعه که سئوال کرد، بوعلی سکوت کرد و جواب نداد. گفت: چرا جواب نمی دهی؟ گفت: آن بوعلی که تو در آن لحظه از او سئوال کردی که در لحظه بعد نیست. آن سؤال کننده لحظه قبل هم در لحظه بعد نیست. تو در لحظه که سؤال می کنی یک آدم هستی و با یک مخاطب حرف می زنی، در لحظه بعد تو آدم دیگری هستی و او نیز اصلا وجود ندارد. پس نه تو در لحظه بعد هستی که جواب بگیری و نه من در لحظه بعد هستم که جواب بدهم.
در همین جا بهمنیار دیگر سکوت کرد.

Sources

Keywords