موت اختیاری اصحاب امام حسین (ع)

روحیه اصحاب امام حسین (ع) و عشق صادق آنها و اینکه آنها مرگ را "ایثار و اختیار" کردند
این خصوصیت در میان همه شهداء کربلا بوده که «آثروا الموت» یعنی اختیارا مردن را بر زندگی ننگ آور ترجیح دادند. احدی نبود که راه نجات نداشته باشد. گاهی اتفاق می افتد که جمعیتی مرد یا زن و مرد و اطفال ناگهان در جائی گرفتار می شوند و به وضع بسیار فجیعی کشته می شوند، ولی خصوصیت حادثه کربلا در میان حوادث فجیع دیگر جهان اینست که همه آنها با آنکه راهی برای نجات داشتند منتها با قبول ذلت و بی ایمانی، طریق ایمان و فدا و ایثار و تعظیم حق را ترجیح دادند. آنها جمال اخلاق و زیبائی شهادت و کمال عبودیت را درک کرده بودند. قضیه امان عباس بن علی (ع) و قصه محمد بن بشر الحضرمی و حل بیعت کردن سیدالشهداء از عموم و قضیه قاسم و قضیه غلام سیاه، همه گواه موت اختیاری است.
خصوصیت دیگر صحابه اباعبدالله این بود که خودشان را قبل از شهادت حضرت و بنی هاشم به شهادت رساندند و این، دلیل بر کمال ایمان اینها به قائدشان بود. اصحاب اباعبدالله نه برای مزد و اجرت می جنگیدند و نه از ترس و بیم، فقط برای ایمان و عقیده و حریت می جنگیدند. از عجائب اینست که در هیچ موطنی اینها در مقام عذر و توجیه برای تسلیم و سلامت بیرون آمدن برنیامدند.
عقاد می گوید: «و لم یخطر لا حد منهم ان یزین له العدول عن رأیه ایثارا لنجاتهم و نجاته، و لو خادعوا انفسهم قلیلا لزینوا له التسلیم و سموه نصیحة مخلصین یریدون له الحیاة» ( و به اندیشه هیچکدام آنها خطور نکرد که برای نجات خودشان و آن حضرت بازگشت از این حرکت را در نظر حضرتش جلوه دهند، و اگر می خواستند خود را بفریبند می توانستند تسلیم در برابر دشمن را در نظر حضرتش جلوه دهند و نامش را نصیحت و خیرخواهی گذارند و چنین و انمود کنند که اخلاص می ورزند و ادامه زندگی را برای حضرتش آرزو دارند)، آنطور که ابن عباس و دیگران کردند «و لیکنهم لم یخادعوا انفسهم و لم یخادعوه وراء اصدق النصیحة له ان یجنبوه التسلیم و لا یجنبوه الموت، و هم جمیعا علی ذلک» (و لیکن نه خودشان را فریفتند و نه آنحضرت را از روی خیرخواهی صادقانه خود که او را از تسلیم دور می داشتند و از مرگ نه، و همگی بر این حالت بودند)، با آنکه عیال و اطفال را می دیدند و عاقبت آنها را می دانستند و این خیلی عجیب است و دلیل بر اینست که مکتب حسینی مکتب عشق بود (مناخ رکاب و منازل عشاق؛ محل فرود سواران و قرار گرفتن عاشقان).
شود آسان به عشق کاری چند *** که بود نزد عقل بس دشوار

Sources

Keywords